Hamilelikte �eker Hastal���na Dikkat!

Op. Dr. Yakut diyabetin; pankreastan ins�linin az sal�nmas� nedeniyle olu�an metabolik bir hastal�k oldu�una dikkat �ekerek �u uyar�larda bulundu:


Karbonhidrat, ya� ve protein metabolizmalar� bozulur ve kan glikozu artar.

Diyabetik kad�nlar�n gebe kalmamalar� i�in tavsiye edildikleri 1970'lerden g�n�m�ze tedavi ve tan�da ilerlemeler kaydedilmi�tir. Ancak, diyabetle komplike gebeliklerde konjenital anomali g�r�lmesi ve komplikasyon geli�mesi normal gebeliklere g�re daha fazlad�r.

G�n�m�zde tan� ve tedavi protokolleri ile, bu gereksiz y�ksek komplikasyon h�z� d���r�lebilir.

Diabetes Mellitus (DM) ins�lin eksikli�i, ins�lin direnci veya her ikisi sonucu geli�en hiperglisemi (kanda �eker d�zeyinin y�kselmesi) ile karakterize bir metabolik hastal�kt�r. Gebelikte 3 tip DM g�r�lebilir;

1. Tip I DM: �ns�line ba��ml�,

2. Tip II DM: �ns�line ba��ml� olmayan,

3. Gestasyonel DM

Tip I DM ve Tip II DM gebelik �ncesi var olan tiplerken, Gestasyonel DM gebelikte geli�en tiptir.

Gebelikteki Fizyolojik De�i�iklikler

Glikoz (�eker) metabolizmas� gebelikte �nemli �l��de de�i�iklik g�sterir. A�l�k glikoz seviyeleri d���kt�r, yemek ya da glikoz y�klemesini takiben ise, gebelik d��� de�erlerle kar��la�t�r�ld���nda y�ksektir.

Glikoz tolerans� gebeli�in ilerlemesi ile prgoresif olarak d��er.

Normal kad�nlar gebelik esnas�nda iki kat ins�lin �retirler, diyabetik olanlar�n ise ins�lin gereksinimleri artar.

Gebelikte glikoz i�in renal e�ik de�eri d��t���nden, idrar �rneklerinde bir�ok kad�nda glikoz�ri (idrarda �eker ��kmas�) tespit edilebilir.

Gestasyonel DM (GDM): gebelikte ba�layan veya gebelikte ilk olarak tan�mlanan herhangi bir d�zeydeki glikoz intolerans� olarak tan�mlanmaktad�r. Gebelikte g�r�len diyabetin %90'� bu tiptir.

GDM'lu gebelerde ins�lin direnci, normal gebelerdekine g�re daha �iddetlidir. �ns�lin sekresyonunda da bozukluk vard�r.

Gestasyonel diyabetiklerin �ocuklar�nda konjenital anomaliler izlenmez. �nemli etkileri ise �unlard�r;

Polihidroamniyos geli�imi ( Bebe�in i�inde ya�ad��� amniyos mainin fazla olmas�)

Preterm do�um oran�nda art�� (Erken do�um riski)

Makrozomi geli�imi (Gebelik haftas�na g�re b�y�k Bebek)

GDM'de Klinik Bulgular

GDM genellikle asemptomatiktir, (bulgu vermez) ve 2.trimesterde (gebeli�in ikinci 3 ayl�k d�neminde) karbonhidrat metabolizmas� ve ins�lin duyarl�l���nda de�i�ikliklerle tetkiklenerek ortaya ��kar.

GDM rutin biyokimyasal taramalarda te�his edilebilir.

�ntrauterin �l�m (anne karn�nda Bebek �l�m�) ya da makrozomik Bebek do�umunu takiben yap�lan biyokimyasal testlerle de te�his edilebilir. Daha �nceden GDM ge�iren kad�nlar, ailevi diyabet �yk�s� olan kad�nlar, obez (a��r� kilolu) ve ya�l� kad�nlarda GDM g�r�lme olas�l��� daha s�kt�r.

�nceden var olan diyabetten farkl� olarak GDM'de konjenital anomali risk oran�nda art�� yoktur.

GDM preeklampsi (gebelikte tansiyon y�ksekli�i, �dem ve idrarda protein ��k��� ile seyreden klinik durum) risk art��� ile birlikte seyreder.

Gebelik ilerledik�e glikoz tolerans� daha fazla bozuldu�undan, gebeli�in ileri d�nemlerinde tarama yap�l�r.

50gr glikoz tolerans testi b�t�n kad�nlarda 26-28. gebelik haftalar�nda tarama i�in kullan�l�r. Tarama testi pozitif olan kad�nlarda GDM tan�s�nda kesin kriterleri olan 100gr oral glikoz tolerans testi yap�l�r.

GDM Tedavisi

�ncelikle gebelik haftas� ve gebenin kilosuna g�re g�nl�k kalori hesaplan�r. Bu toplam kalori belli oranlarda karbonhidrat, protein ve ya� olarak 3 b�l�me ayr�l�r. Ana ve ara ���nlerde almas� gereken y�zdelerle diyet reg�lasyonu yap�l�r. Bu planlama kad�n do�um doktoru ve tecr�beli bir diyetisyen taraf�ndan yap�lmal�d�r.

D�zenli g�nl�k egzersizler yap�lmas� �nerilir.

Diyet ve egzersiz ile kontrol edilemeyen durumlarda ise hemen ens�lin tedavisine ba�lan�r.

21.8.2013 - 13194