|
Yeni bir ara�t�rma, haftada birka� kez y�r�y��e ��kman�n ya�a ba�l� haf�za kayb� gibi tedavisi g�� sorunlar ya�ayanlar�n fiziksel sa�l���n� iyile�tirdi�ini ortaya koydu. Ara�t�rma, Alzheimer'dan sonra d�nyada en �ok g�r�len ikinci bunama t�r� olan vask�ler bili�sel bozuklu�a odakland�. Bozuklu�un nedeni, kan damarlar�n�n hasar g�rmesi sonucu kan�n beyne yeterince akamayacak duruma gelmesi. EN YAYGIN NEDEN� Y�KSEK TANS�YON VE KALP RAHATSIZLIKLARI Vask�ler bili�sel bozukluk, en �ok y�ksek tansiyon ve kalp rahats�zl�klar�yla ili�kilendiriliyor.
Hastal���n ilk a�amalar�n�n �zelliklerinden biri, beynin fonksiyonlar�ndaki etkinli�in azalmas�.
Daha �nce yap�lan beyin taramalar�nda, vask�ler bili�sel bozukluk te�hisi konan insanlarda, beynin haf�za, karar verme ve dikkatle ba�lant�l� k�s�mlar�nda sa�l�kl� insanlara g�re daha fazla sinir hareketlili�i g�r�ld�. Bu, sa�l�kl� beyinlere oranla bu rahats�zl��� ya�ayanlar�n�n beyinlerini daha �ok �al��t�rmak zorunda kald���n� g�sterdi.
Baz� ara�t�rmalara g�re, kan bas�nc�n� azaltmak, bu hastal���n semptomlar�n� da hafifletebiliyor. HAREKETL� YA�AM KALBE �Y� GEL�YOR Egzersiz yapmak da ayn� �ekilde kan bas�nc� ile kalp ve damar sa�l���n� g��lendiriyor. EGZERS�Z�N BUNAMAYA DA �Y� GELD��� B�R DENEYLE ORTAYA �IKTI Daha �nceki ara�t�rmalar, s�k s�k ve h�zl� y�r�y��ler yapman�n Alzheimer'�n ilk a�amalar�ndaki insanlar�n haf�zas� ve fiziksel becerilerini iyile�tirebilece�ini g�stermi�ti.
Ancak ilgin� bir �ekilde �ok az �al��ma egzersiz yapman�n vask�ler bunamas� olanlarda beyin fonksiyonlar�n� iyile�tirebilece�ini g�sterdi. Nisan ay�nda �ngiliz Spor Hekimli�i Dergisi'nde yay�mlanan bir ara�t�rma, tam da bu konuya odakland�. DENEY, SPOR YAPMAYAN 38 K��� �ZER�NDE YAPILDI Kanada'daki British Columbia �niversitesi'nden bir grup ara�t�rmac�, vask�ler bili�sel bozuklu�un erken a�amalar�nda olan 38 ya��a b�y�k ki�iyi incelemeye ba�lad�.
Hi�biri o d�nemde spor yapm�yordu. �niversitenin laboratuvar�na ilk ziyaretlerinde bu ki�ilerin genel sa�l���, haf�zalar� ve d���nme becerilerine bak�ld�. Daha sonra da dikkat ve karar verme becerilerini �l�en bilgisayar testini yaparken her g�n�ll�n�n beyni tarand�. Test s�ras�nda g�n�ll�ler bilgisayarlar�nda bir okun nereye do�ru bakmas� gerekti�ini, tu�lara h�zla basarak belirlemeliydi. Ama�, beynin farkl� b�l�mlerinin bir g�rev �zerinde �al���rken ne kadar zorland���n� g�rmek ve sinir hareketlerini saptamakt�. Ara�t�rmac�lar, son olarak g�n�ll�lerden bir b�l�m�n� y�r�y�� yapmalar� i�in rasgele se�ti. Kontrol grubu i�in se�ilenlerdense, laboratuvara gelerek sa�l�kl� ya�am e�itimlerine kat�lmalar� istendi. HAFTADA 3 KEZ B�R SAATL�K Y�R�Y�� YAPTILAR �lk grup, haftada �� kez bir ara�t�rmac�n�n g�zetiminde bir saatlik seanslarla y�r�y��lere kat�ld�.
Bu gruptan kalp ritimlerini maksimum kapasitelerinin yakla��k y�zde 65 daha fazlas�na ��karacak �ekilde h�zl� y�r�y��ler yapmas� istendi. Y�r�y�� program�ndakilerin �o�u t�m seanslar� tamamlad�. 6 AYLIK Y�R�Y��TEN SONRA YEN�DEN TEST YAPILDI Alt� ay�n sonunda y�r�y�� grubu ile kontrol grubundan, deneyin ba��nda yapt�rd�klar� fiziksel ve bili�sel testler ile beyin taramalar�n� yenilemeleri istendi. Sonu�lar, bu iki grubun beden ve beyinlerinin tamamen farkl� �al��t���n� g�sterdi. Y�r�y�� yapanlar�n kan bas�n�lar�, kontrol grubundakilere oranla daha d���kt�. Y�R�Y���N, BEY�N FONKS�YONLARINI DA ETK�LED��� ORTAYA �IKTI As�l dikkat �ekici olan, kontrol grubuyla kar��la�t�r�ld���nda y�r�yenlerin beyinlerinde, dikkat ve h�zl� karar verme b�l�mlerinde daha az hareket g�r�lmesiydi.
E�er bir ki�inin beyni dikkat ve h�zl� karar verme i�in ne kadar az �aba harcarsa, o ki�inin genel d���nme kabiliyetiyle ili�kili testlerde daha iyi bir performans g�sterdi�i g�r�l�yor. HAFIZA BOZUKLU�U OLANLAR DOKTOR KONTROL�NDE EGZERS�Z YAPAB�L�R Ara�t�rmac�lar, haf�za ve di�er bili�sel bozukluklar� olanlar�n y�r�y��lerden �nce bir doktora dan��malar�n� ve yaln�z ba��na egzersiz yapmamalar�n� �neriyor. Ancak bu �al��man�n y�r�y�� gibi basit ve eri�imi kolay bir ��z�m sunmas�, ileriki ara�t�rmalar i�in cesaretlendirici bulunuyor.
27.5.2017 - 27346
|