Uzmanlar, Premat�re Fark�ndal�k Ay� �er�evesinde erken do�um ve rahim a�z� yetmezli�i hakk�nda bilgiler veriyor.
|
|
|
|
|
|
Bebe�inizi, kollar�n�za daha erken alma d���ncesi bir an bile g�zel gelse de, erken do�um bebe�in sa�l���n� riske atacak bir�ok fakt�r� de beraberinde getirmektedir. Erken do�umun en �nemli nedenlerinden biri de rahim a�z� yetmezli�idir. Rahim a�z� yetmezli�i probleminin de neden oldu�u erken do�um, rahim a�z� diki�i; yani serklaj y�ntemi ile ortadan kald�r�labilmektedir.
"1-30 Kas�m Premat�re Fark�ndal�k Ay� " ve "17 Kas�m Premat�re G�n� " dolay�s�yla Memorial Ata�ehir Hastanesi Kad�n Hastal�klar� ve Do�um B�l�m�'nden Do�. Dr. Arda Lembet, erken do�umun nedenleri ve rahim a�z� yetmezli�inde serklaj y�ntemi hakk�nda bilgi verdi.
Genel gebe pop�lasyonunda s�kl��� y�zde 12.5'e varan erken do�um, anne karn�ndaki ve ilk 28 g�ndeki bebek kay�plar�n�n y�zde 70'inden sorumludur. T�m serebral palsilerin (beyin felci) y�zde 50'si ve �ocukluk �a�� k�rl�klerinin y�zde 30'u erken do�uma ba�l�d�r. Anne, fet�s sa�l��� ve genel toplum �zerine olan etkilerinden dolay� erken do�umu erkenden tan�mak, tahmin etmek, engellemeye �al��mak �ok b�y�k bir �nem ta��maktad�r. D�nyada her y�l 13 milyon "premat�re bebek " do�makta ve bunlar�n nerdeyse 1 milyonu hen�z 1 ya��na girmeden kaybedilmektedir.
Rahim a�z� yetmezli�i dikkate al�nmal�
Erken do�um eylemi i�inde �nemli bir grubu da rahim a�z� yetersizlikleri olu�turmaktad�r. Rahim a�z� (serviks) yetmezlik tan�mlamas�, hikaye ve ultrasonografi bazl� yap�labilmektedir. Sadece hikaye bazl� tan�mlamada, rahim a�z�n�n a�r�s�z olarak a��lmas� sonucu tekrarlayan 2.trimester kay�p ve d���kleri olarak tarif edilebilir, Burada kay�plar�n en az 2 tane olmas� ve 28. gebelik haftas�ndan �nce olu�mas�n�n dikkate al�nmas� gerekmektedir. Bir ba�ka tan� da ultrasonografik rahim a�z� �l��m�ne dayanmaktad�r. Bu grupta rahim a�z�n�n 24. gebelik haftas�ndan �nce 25 mm alt�nda olmas� veya muayenede rahim a�z�nda ileri "progressif de�i�iklik " g�zlenmesi gerekmektedir. Bu grupta hikayede 14-36 gebelik haftalar� aras�nda 1 ve birden fazla gebelik kayb� olmal�d�r. Rahim a�z�n�n 25 mm alt�nda oldu�u durumlarda, ge�mi�inde kay�p olmayan hastalarda �ayet rahim a�z� yetmezli�i i�in �nemli ba�ka bir risk fakt�r� varsa yine tan� kapsam� i�ine al�nabilirler.
Tan� koyulan hastalarda art�� var
Rahim a�z� yetmezli�i tan�s�nda vajinal yoldan ultrasonografik olarak rahim uzunlu�u �l��m� y�nteminin uygulamaya sokulmas�yla tan� koyulan hastalarda art�� olmu� ve toplumdaki s�kl��� y�zde 2-5'lere kadar y�kselmi�tir. �leri ya� gebelikleri, �o�ul gebelikler ve ge�mi�te rahim a�z�na LEEP, so�uk konizasyon ve ard���k histeroskopiler uygulanan hastalar�n eskiye g�re daha fazla gebe kald���n� belirtebiliriz. Bu nedenle de rahim a�z� yetmezli�i g�r�len hastalarda art�� oldu�unu kaydediyor.
Do�ru tedavi sa�l�kl� bebekler
Ge�mi�inde erken do�um yapan hastalara sonraki gebeliklerinde uygulanacak progesteron tedavisi, ard���k transvajinal yoldan yap�lacak rahim a�z� uzunlu�u �l��mleri ve k�salan servikslerde rahim a�z�na at�lacak servikal serklaj denen rahim a�z� diki�i ile uygun hastalarda y�ksek oranda ba�ar� sa�lanmakta ve sa�l�kl� bebek do�urma �anslar� artmaktad�r.
Enfeksiyon bulgusu varsa diki� at�lamaz
Serklaj i�lemi; fiziksel muayene, hikaye ya da ultrasonografik bazl� incelemelerde saptanan a��kl��a ba�l� olarak at�labilmektedir. ��lem �ncesi hastalar�n monit�rize edilip rahimde a�r� olmad���n�n saptanmas�, i�lem �ncesi rahim a�z�ndan al�nacak k�lt�rler ile rahim a�z� enfeksiyonunun ekarte edilmesi, ayr�ca annede �ayet a�ikar veya gizli enfeksiyon bulgular� bulunuyorsa servikal serklaj at�lmamas� gerekmektedir.
Kar�ndan diki� tedavisi tedavi �ans�n� art�r�yor
Ge�mi�inde vajinal yoldan servikal serklaj at�lan ve ba�ar�s�zl�kla sonu�lanan, rahim a�z� deforme olmu�, nedbe dokusu nedeniyle zarar g�rm�� ve teknik a��dan etkin vajinal yoldan serklaj at�lamayacak grup ile rahim a�z� kanser �nc�s� ve kanser gibi nedenlerle al�nm�� olan grupta kar�ndan; yani abdominal yoldan diki� at�lmas� tedavi �ans�n� art�rmaktad�r. Kapal� yolla; yani laparoskopik olarak abdominal serklaj at�lmas�; hastanede kal�� s�resinin k�sa olmas�, ameliyat sonras� a�r�n�n minimal olmas� ve hastalar�n �ok k�sa s�rede normal hayatlar�na d�nebilmesi gibi avantajlar� bulunmaktad�r.
Serklaj y�ntemi herkese �nerilmiyor
Rahim a�z� a��kl��� olu�mu� hastalarda aktif do�um a�r�s�, kanama ve su gelmesi gibi diki� at�lmamas� gereken durumlar da olabilmektedir. �kiz gebeliklerde birinci bebe�in do�umundan sonra ikinci bebe�e ya�am �ans� tan�mak amac�yla literat�rde baz� y�z g�ld�r�c� vakalar olsa da genel olarak anne ve bebekte olu�abilecek ciddi enfeksiyon riski nedeniyle bu uygulamalar g�n�m�zde �nerilmemektedir.
13.11.2013 - 13398
|
|