Erken Do�an Bebeklerde K�rl�k Riski

Kudret G�z �stanbul Ba�hekimi Op. Dr. Nail S�nmez, erken do�an bebeklerde baz� g�z hastal�klar�na ve g�rme problemlerine rastlayabildiklerini belirterek, bunlar�n ba��nda �ocukluk �a��nda tamamen g�rme kay�plar�na yol a�an premat�re retinopatisinin geldi�ini ifade etti.

Premat�re retinopatisi hastal���na ili�kin yaz�l� a��klama yapan S�nmez, hamileli�in anne adaylar� i�in hem g�zel hem de zorlu bir s�re�, bebe�ini sa�l�kla kuca��na alman�n ise her anne aday�n�n en b�y�k hayali oldu�unu belirtti.

Bu d�nemde hem anne aday�n� hem de bebe�i baz� risklerin bekledi�ini, erken do�um da bunlardan biri oldu�unu belirten S�nmez, vaktinden �nce do�an bebeklerde en s�k g�r�len ve �ocukluk �a��nda tamamen g�rme kay�plar�na yol a�an g�z hastal�klar�n�n ba��nda k�saca ROP olarak an�lan premat�re retinopatisi geldi�ini bildirdi.

S�nmez, �u bilgileri payla�t�:

"Gebelik s�reci genellikle 9 ay 10 g�nd�r, yani 40 hafta s�rer. Baz� gebelikler 41. ya da 42. haftay� da bulabilir. 37. haftadan �nce ger�ekle�en do�umlara erken do�um denir. 37. haftadan �nce do�an bebekler premat�re bebek olarak adland�r�lmaktad�r. Hamilelik s�recinde bebeklerde 5 duyu organ�ndan ilk olarak dokunma geli�ir. Son geli�en duyu organ� ise g�rmedir. G�z�n geli�imi hamileli�in son haftas�nda ve do�umdan sonra da devam etmektedir. �rne�in yeni do�mu� bebekler a�lad�klar�nda g�z ya�� �retmezler. Lakrimal bez denilen g�z ya�� bezleri do�umdan hemen sonra k���kt�r ve 6 hafta s�reyle i�levini yerini getiremezler.

Hamileli�in 40. haftas�ndan �nce retina tabas�ndaki kan damarlar� sa�l�kl� ve normal bir �ekilde hen�z tamamen olu�mam��t�r. Anne karn�nda geli�imini tamamen tamamlayamadan d�nyaya gelen ve k�vezde y�ksek oksijen tedavisi g�ren premat�re bebeklerde g�z�n retina tabakas�nda damarlar�n normal geli�imi durarak anormal kan damarlar� geli�ir. Geli�en bu anormal damarlar kolay �atlayarak d��ar� s�v� s�zmas�na neden olabilir. Damarlardaki s�v� s�zmas� retinay� desteklemekle g�revli vitreus jelinin yap�s�n� bozar. Yap�s� bozulan vitreus jel retina tabakas�n�n �ekilmesine, gerilmesine neden olarak retina dekolman� dedi�imiz retina tabakas�n�n ayr�lmas�na neden olabilir. Retina dekolman� tamamen ve kal�c� g�rme kay�plar�na neden olabilen g�rme sa�l���n� tehdit eden ciddi bir hastal�kt�r."

"ROP muayenesi tek te�his y�ntemi"

Hastal���n herhangi bir belirti vermedi�ine, d��ar�dan g�zlemlenerek anla��lamayaca��na dikkati �eken S�nmez, te�his i�in tek y�ntemin uzman bir hekim muayenesi oldu�unu vurgulad�.

Gebeli�in 31. haftas�ndan �nce d�nyaya gelen bin 500 gram a��rl���ndan az do�an bebeklerin �ok ciddi premat�re retinopatisi riski ta��d���n� aktaran S�nmez, �unlar� kaydetti:

"Uzun s�reli oksijen tedavisi, sepsis gibi mikrobik enfeksiyonlar, s�k tekrarlanan kan transf�zyonu yani kan nakli, t�bben respiratuar distres sendromu olarak adland�rd���m�z akut solunum yetmezli�i, beyin i�i kanamalar premat�re bebeklerde retinopati riskini art�ran di�er fakt�rlerdir.

Premat�re bebeklerde do�umdan sonraki 4-6 hafta i�inde ilk ROP muayenesinin yap�lmas� �ok �nemlidir. Hekim bebe�inizin g�zlerini g�z bebeklerini b�y�tecek damlalar yard�m�yla detayl� inceleyecektir. Damar geli�imini takip edecek ve d�zenli aral�klarla g�z muayenesinin yap�lmas�n� talep edecektir. Kontrol s�kl��� damar geli�iminin normal ya da anormal seyretmesine, tedavi uygulan�p uygulanmamas�na ba�l� olarak de�i�ir. Doktorunuz 1-2 hafta ya da birka� g�n aral�klarla takip edilmesini isteyebilir."

S�nmez, premat�re retinopatisinde tedavi s�recinin hastal���n geli�imine ba�l� oldu�unu ifade etti. Premat�re retinopatisinin, retina tabakas�n� etkiledi�i alanlar�na g�re 3 b�lgede ve �iddetine g�re 5 evrede de�erlendirildi�i bilgisini veren S�nmez, �u a��klamalarda bulundu:

"Tedavi plan� zon olarak ifade etti�imiz bu alanlar�n ve hafiften �iddetliye g�re s�ralanan evrelerin de�erlendirilmesine g�re �izilir. Vakalar�n b�y�k bir �o�unlu�unda retinal damarlar normal geli�imini zamanla tamamlar, herhangi bir tedaviye gerek kalmadan hastal�k kendili�inden geriler. Fakat hastal�k �iddetli seyrediyorsa ve dekolman yani retinan�n ayr�lma riski varsa uzman doktorunuz tedaviye ba�lan�lmas�n� isteyecektir.

Retinopatide kullan�lan ba�l�ca tedavi metotlar� lazer, kriyoterapi ve g�z i�i enjeksiyon y�ntemleridir. �leri evrelerde, dekolman�n yani retina ayr�lmas�n�n ger�ekle�ti�i durumlarda skleral ��kertme ve vitrektomi denilen cerrahi m�dahaleler uygulan�r. Her hastal�kta oldu�u gibi premat�re retinopatisinde de erken te�his tedavideki ba�ar� �ans�n� art�r�r. Ebeveynler g�z muayenesi yapt�rarak hem premat�re retinopatisinin hem de bir �ok g�z hastal���n�n neden olabilece�i g�rme kay�plar�na kar�� �ocuklar�n� koruyabilir."

14.6.2017 - 27617