D�nya Sa�l�k �rg�t�: Yemek teslimat� uygulamalar� ve internet oyunlar� obezitenin artmas�na neden oluyor

D�nya Sa�l�k �rg�t� (WHO), yemek teslimat� yapan uygulamalar�n �ocuklar aras�nda kullan�m�n�n artmas� ve internet oyunlar�n�n pop�ler hale gelmesinin Avrupa'da obezitenin artmas�nda etkili bir fakt�r olabilece�ini belirtiyor.

Avrupa'da yeti�kinlerin y�zde 60'a yak�n�, �ocuklar�n ise ��te biri fazla kilolu ya da obez kategorisinde yer al�yor. Pandemi ise durumun daha da k�t�le�mesine neden oldu.

WHO Avrupa B�lgesi 2022 Obezite Raporu'nda, obezite ile m�cadele i�in sa�l�ks�z yiyeceklerin �ocuklara y�nelik pazarlamas�na s�n�rlama getirilmesi, sa�l�kl� g�dalar�n maliyetinin d���r�lmesi ve her ya� grubunun daha fazla egzersiz i�in te�vik edilmesi gerekti�i vurgulan�yor.

Raporda, yeti�kinler aras�nda fazla kilo ve obezite sorununun yayg�nla�mas�n�n �nemli bir boyuta ula�t��� ve Avrupa'n�n Amerika'dan sonra ikinci s�rada yer ald��� belirtiliyor.

Bu sorunun Avrupa'da y�lda 1,2 milyon �l�me yol a�arak toplam �l�mlerin y�zde 13'�n� olu�turdu�u ve her y�l en az 200 bin yeni kanser vakas�na yol a�t��� tahmin ediliyor.

Rapora g�re, (2016 y�l� verileri itibar�yla) yeti�kinler aras�nda fazla kilo ve obezite yayg�nl��� bak�m�ndan T�rkiye Avrupa'da ilk s�rada geliyor.

'Karma��k hastal�k'

V�cutta �ok fazla ya�, 13 kanser t�r�, tip 2 diyabet, kalp sorunlar� ve akci�er rahats�zl�klar� da dahil olmak �zere bir�ok hastal�k riskini art�r�yor ve ayn� zamanda engellili�in ana nedenini olu�turuyor.

Rapora g�re, obezite "karma��k bir hastal�k " ve sa�l�ks�z beslenme ile fiziksel aktivite eksikli�inden �ok daha fazlas�n� ifade ediyor.

"Obezite s�n�r tan�m�yor " diyen WHO Avrupa B�lge Direkt�r� Dr Hans Kluge, Avrupa �lkelerinin her birinde obezitenin belli derecelerde bir sorun oldu�unu belirtti.

Kluge, g��l� sa�l�k sistemleri geli�tirme yoluyla "b�lgedeki obezitenin gidi�at�n� de�i�tirebiliriz " dedi.

Raporda, Avrupa'da g�da sekt�r�n�n son derece dijitalle�tirilmi� durumda olmas�n�n insanlar�n neyi, ne zaman ve nas�l yediklerini etkiledi�i ve bunun daha yak�ndan izlenmesi gerekti�i belirtiliyor.

Uygulamalar�n etkisi

�rne�in yemek teslimat� uygulamalar�, ya� ve �eker oran� y�ksek yiyecek ve i�ecek t�ketiminin art�rmas�nda �nemli bir rol oynuyor.

�ngiltere'de yap�lan bir ara�t�rma, paket servis yemeklerin, evde haz�rlanan yemeklere k�yasla g�nde ortalama 200 kalori daha fazla kalori i�erdi�ini g�steriyor. Bir hafta boyunca bu, bir �ocu�un fazladan bir g�nl�k kaloriye e�de�er miktarda kalori t�ketmesi demektir.

Avrupa Obezite Kongresi'nde sunulan WHO raporunda, online g�da ve yemek teslimat� uygulamalar�n�n diyetleri, sa�l�kl� g�daya eri�imi ve genel olarak sa�l��� iyile�tirmede olumlu bir �ekilde kullan�labilece�i de belirtiliyor.

�ocuklar aras�nda olduk�a pop�ler olan online oyunlar�n, ayn� zamanda k�t� beslenme, sa�l�ks�z davran�� ve uzun s�reli oturma ile de ba�lant�s�na dikkat �ekiliyor.

WHO buna ra�men, bu teknolojinin gen�lerin fiziksel ve zihinsel sa�l���n� iyile�tirmek i�in kullan�labilece�ini belirtiyor.

Avrupa genelinde fazla kilo veya obezite sorunu, 5 ya� alt� �ocuklar�n y�zde 8'ini, 5-9 ya� grubunun y�zde 29'unu, 10-19 ya� grubun ise y�zde 25'ini etkiliyor.

Baz� �lkelerde obezite ile m�cadele amac�yla �e�itli uygulamalar g�ndemde.

Bunlar aras�nda, marketlerde sat�lan yiyecek paketlerine ve kafe ve restoranlardaki men�lere kalori bilgilerinin eklenmesi; �ekerli yiyecek ve i�eceklere ekstra vergi getirilmesi, �eker, tuz ve ya� oran� y�ksek g�dalar�n reklam�na ak�am 9'dan �nce izin verilmemesi; ihtiya�tan fazla g�da al�m�n� te�vik etti�i gerek�esiyle bir al iki �de tarz� promosyonlar�n yiyecek ve i�eceklerde uygulanmamas� gibi se�enekler bulunuyor.

4.5.2022 1 - 61016