|
D�nya Sa�l�k �rg�t� (DS�), 30'lu ya�larda sigaray� b�rakanlar�n ya�am s�resinin, sigara i�meye devam edenlerle k�yasland���nda yakla��k 10 y�l artt���n�, bu ki�ilerin yakla��k 2-12 hafta i�inde dola��m�n�n d�zeldi�ini bildirdi. AA muhabirinin 31 May�s D�nya T�t�ns�zl�k G�n� dolay�s�yla DS�'den derledi�i verilere g�re, t�t�n �r�n� kullan�m�, her y�l milyonlarca insan�n sa�l���n� ve ya�am�n� kaybetmesine sebep olan �nlenebilir risk fakt�rlerinin ba��nda geliyor. D�nyada genelinde 1,3 milyar t�t�n �r�n� kullan�c�s�n�n y�zde 80'inden fazlas� d���k ve orta gelirli �lkelerde ya��yor. T�t�n �r�n� kullananlar�n yakla��k yar�s�, t�t�n kullan�m�yla ili�kili hastal�klar nedeniyle beklenen ya�am s�resinden daha erken d�nemde hayat�n� kaybediyor. Her y�l t�t�n �r�n� kullan�m�na ba�l� ya�am�n� kaybeden 8 milyondan fazla ki�inin yakla��k 1,3 milyonunu, kullanmad��� halde t�t�n�n duman�na maruz kalanlar olu�turuyor. T�t�n duman�ndan yakla��k 700 milyon �ocuk etkileniyor. Her y�l 65 bin �ocuk, pasif etkilenimin yol a�t��� solunum yolu enfeksiyonlar� nedeniyle 5 ya��ndan �nce ya�am�n� yitiriyor. Ekonomik kayb�n y�ll�k 1,4 trilyon dolar oldu�u �ng�r�l�yor T�t�n end�strisi, sigara, pipo, puro gibi t�t�n �r�nlerinin yan� s�ra elektronik sigara, nargile, meyve aromalar�, mentol toplar� gibi �r�nlerle �e�itlilik sa�layarak t�t�n ba��ml�l���n�n s�rd�r�lmesini sa�lamaya �al���yor. DS�, bu �r�nlerin tamam�n�n sa�l��� tehdit etti�ine dikkati �ekiyor. T�t�n �r�nleri sa�l���n yan� s�ra ekonomiye de zarar veriyor. DS�, t�t�n �r�n� kullan�m�na ba�l� ekonomik kayb�n y�ll�k 1,4 trilyon dolar oldu�unu �ng�r�yor. �evreye de zarar veren sigara izmaritleri, d�nyada en yayg�n at�lan at�klar� olu�turuyor. �zmaritlerdeki kimyasallar ve elektronik sigara at�klar�, su ve topra�a s�zarak do�aya zarar veriyor. T�t�n end�strisi, sigara �retimi i�in y�ll�k yakla��k 600 milyon a�a� kesilmesinden sorumlu tutuluyor. �lk sigara b�rakma g�n�nden itibaren sa�l�k verileri iyile�iyor Bu ba��ml�l�ktan kurtulmak sa�l�k, sosyal, ekonomik ve �evresel pek �ok kazan� elde edilmesine olanak sa�l�yor. DS�, 30'lu ya�larda sigaray� b�rakanlar�n ya�am s�resinin, sigara i�meye devam edenlere g�re yakla��k 10 y�l artt���na dikkati �ekiyor. �lk sigara b�rakma g�n�nden itibaren y�ksek kalp at�� h�z�, kan bas�nc�, karbonmonoksit seviyesi normale d�n�yor ve zamanla ba����kl�k sistemi g��leniyor. Yakla��k 2-12 hafta i�inde dola��m d�zeliyor, akci�er kapasitesi art�yor. "ALO 171 Sigara B�rakma Dan��ma Hatt� ile canl� destek sa�lan�yor" Sa�l�k Bakanl���nca t�t�n �r�n� kullananlara, bu ba��ml�l�ktan kurtulmalar� i�in ALO 171 Sigara B�rakma Dan��ma Hatt� ve sigara b�rakma poliklinikleri arac�l���yla destek veriliyor. ALO 171 Sigara B�rakma Dan��ma Hatt�, 7 g�n 24 saat kesintisiz ve canl� destek sa�l�yor. Dan��ma Hatt�n� arayan bireyler, motivasyonel g�r��melerle b�rakma giri�iminde bulunmalar� i�in te�vik ediliyor. Nikotin ba��ml�l�k d�zeyini belirlemek amac�yla nikotin ba��ml�l�k testi uygulanan ki�ilere, ba��ml�l�k d�zeyine g�re sigara b�rakma plan� haz�rlan�yor, sigara b�rakma s�recinde rehberlik ediliyor ve nikotin yoksunluk belirtileriyle ba� etmeye y�nelik davran�� de�i�iklikleri hakk�nda dan��manl�k veriliyor. Nikotin ba��ml�l�k d�zeyi daha y�ksek olanlar, sigara b�rakma hizmeti sunan sa�l�k birimleri hakk�nda bilgilendiriliyor ve sigara b�rakma polikliniklerine y�nlendiriliyor. Bu ki�ilerin randevusu Dan��ma Hatt� taraf�ndan al�n�yor. Sigara b�rakma plan� yap�lanlar�n onay vermeleri halinde Dan��ma Hatt� taraf�ndan yap�lan geri d�n�� aramalar�yla, bu ki�iler bir y�l boyunca takip ediliyor.
30.5.2023 - 66226
|