Kad�nlar�n �ocuk sahibi olup olamayacaklar�n� veya ne zamana kadar �ocuk sahibi olabileceklerini etkileyen en �nemli fakt�r yumurtal�k rezervleridir. Baz� kad�nlar 40 ya��ndan sonra bile anne olabiliyorken, baz�lar� da 30'lu ya�larda menopoza girebiliyor. VKV Amerikan Hastanesi Kad�n Hastal�klar� ve Do�um Uzman� Dr. Ebru Alper kad�nlarda yumurtal�k rezervi ile ilgili bilgi veriyor.
Yumurtal�k rezervi yumurtal�klarda follik�logenez (yumurta geli�imi) ve steroid hormon �retimi fonksiyonunu yerine getirecek follik�llerin say�, kalite ve yeterlili�ini tan�mlar. Yumurtal�k rezervinin durumu kad�n�n fertilizasyon (gebe kalma) yeterlili�i ile ili�kilidir.
Kad�n fertilitesi (do�urganl���) menopoza 10 y�l kala azalmaya ba�lar. Bu s�re� 37 ya��ndan itibaren menopoza kadar giderek h�zlanmaktad�r. Yumurtal�k rezervindeki azalman�n iki �nemli y�n� vard�r:
1. Azalma s�reci ki�iden ki�iye g�re �ok de�i�ken s�reler i�inde olabilmektedir. Baz� kad�nlar otuzlu ya�lar�n ba�lang�c�nda gebe kalmada g��l�k �ekerken, di�erleri k�rkl� ya�lar�n ortas�nda hamile kal�p do�um yapabilirler.
2. Yumurtal�k ya�lanmas�n�n tan�s� adet d�zeninin bozulmas� ya da ate� basmas�, terleme gibi �ikayetlere dayan�larak yap�lamaz. Asl�nda bu �ikayetlerin ortaya ��kmas�ndan y�llar �nce yumurtal�k fonksiyonel yetene�ini kaybetmeye ba�lar.
Ancak yine de adet d�ng�n�zde k�salma, adet miktar�n�n azalmas� gibi de�i�iklikler ortaya ��karsa bu durum yumurtal�k rezervinin azalmas� veya erken menopozla ili�kili olabilece�inden mutlaka doktorunuza ba�vurunuz.
Yumurtal�k Rezervini Etkileyen Fakt�rler:
• Sigara
• Kanser tedavisinde kullan�lan ila� ya da ���n tedavisi
• Genetik (anne, teyze, k�zkarde�te erken menopoz)
Biyolojik Ya�, Kronolojik Ya�tan Daha �nemli!
Biyolojik ya�, kronolojik ya�tan daha �nemlidir. �zellikle yard�mc� �reme teknikleri ile tedaviye ba�lamadan �nce kad�n�n yumurtal�k rezervi hakk�nda fikir sahibi olunmal�d�r. Yumurtal�k rezervi d���k olan kad�nlar gen� ya�ta olsalar da gebelik oranlar� d��mektedir.
Yumurtal�k rezervinin de�erlendirilmesinin �e�itli metodlar� vard�r. Erken follik�ler fazda, yani adet d�ng�s�n�n ilk yar�s�nda yap�lan ultrasonografi ile yumurtal�klardaki antral folik�llerin say�m�, yumurtal�k boyutlar�n�n �l��m�, h�zl� g�venilir ve kolay bir y�ntemdir.
Bunun yan�nda adetin 2/3. g�n� kanda bak�lacak basal serum FSH ve basal estradiol de�eri bize yumurtal�k rezervi hakk�nda bilgi verecektir. FSH �l��m�, kad�nlar�n infertilite tedavilerine cevab�n� de�erlendirmede etkili, gebelik elde etme oranlar�yla iyi uyum g�steren, yumurtal�k rezervini do�ru �ekilde ortaya koyan bir testtir.
Ayn� �ekilde adetin 2/3. g�n� bak�lacak estradiol de�erinin 80 pg/ ml nin �zerinde saptanmas� bu olgularda over rezervinin ortaya konulmas�nda �ok de�erlidir.
Son y�llarda Anti-M�llerian Hormon (AMH), yumurtal�k rezervini belirlemede giderek �nem kazanm��t�r. AMH follik�llerdeki gran�losa h�crelerinden salg�lan�r. Puberteyle birlikte kanda y�kselmeye ba�lar, �reme d�nemi boyunca giderek d��er ve menopozda kanda eser miktarlarda bulunur. G�ncel bilgilerimize g�re AMH adet g�n�ne ba��ml� olmaks�z�n �l��lebilen, yumurtal�k rezervini en g�venilir �ekilde ortaya koyan, standart bir testtir.
21.3.2013 - 12272
|