|
Diyabetin ka��nt�, i�tah art���, kilo art��� veya zay�flama, bulan�k g�rme gibi �ikayetlere neden olabilece�ini s�yleyen Do�. Dr. Elif Turan, "Her 10 yeti�kinden 1'inin diyabeti oldu�u biliniyor, yine bu hastalar�n yar�s� diyabete sahip olduklar�ndan habersiz ya��yor" dedi. Diyabetin ins�lin hormonunun yetersizli�i veya ins�lin etkisinin azalmas� sonucu kan �ekeri (glukoz) art��� ile seyreden kronik metabolik bozukluk oldu�unu s�yleyen �A� VM Medical Park Florya Hastanesi'nden Endokrinoloji ve Metabolizma Hastal�klar� Uzman� Do�. Dr. Elif Turan, "Glukoz, h�cre i�in enerji kayna�� olarak kullan�l�r. �ns�lin kan glukozunun h�cre i�ine girmesini sa�lar ve kan glukozu normal aral�kta tutulur. �ns�lin yetersizli�i ve etkisinde azalma oldu�u zaman kan �ekeri y�kselmeye (hiperglisemi) ba�lar. Hiperglisemi, yorgunluk, a��z kurulu�u, �ok su i�me, idrara ��kma, s�k tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu, ka��nt�, i�tah art���, kilo art��� veya zay�flama, bulan�k g�rme gibi �ikayetlere neden olabilir" diye konu�tu. HAREKETS�Z YA�AM D�YABET� TET�KL�YOR Obezite ve hareketsiz ya�am tarz�n�n artmas�na paralel olarak d�nyada diyabet prevelans�n�n (yayg�nl�k) giderek art�� g�sterdi�ini i�aret eden Do�. Dr. Turan, "Uluslararas� Diyabet Federasyonu'nun (IDF) 2021 verilerine g�re, 537 milyon insan, yani d�nyadaki yakla��k her 10 yeti�kinden birinin diyabeti oldu�u biliniyor, yine verilere g�re bu hastalar�n yar�s� diyabete sahip olduklar�ndan habersiz ya��yor. Ayr�ca 541 milyon yeti�kin, Tip 2 diyabet geli�tirme riski alt�ndad�r. 1,2 milyondan fazla �ocuk ve ergen (0-19 ya�) Tip 1 diyabetle ya��yor. T�rkiye'de de hastal���n g�r�lme s�kl��� d�nya ile paralel giderek artmaktad�r. 1998'de yap�lan TURDEP -1 �al��mas�na g�re diyabet prevelans� y�zde 7,2 iken 2010'daki TURDEP-2'de ise oran y�zde 13,7'ye ula�m��t�r" ifadelerini kulland�. T�P 2 D�YABET DAHA SIK G�R�L�YOR Do�. Dr. Turan, genel olarak �� tip diyabet oldu�unu s�yleyerek �u bilgileri payla�t�: "Tip 1 diyabet, Tip 2 diyabet ve gebelikle ili�kili gestasyonel diyabet vard�r. Tip 1 diyabet, pankreas�n otoimm�n nedenli ins�lin �reten h�crelerinin harabiyeti ile geli�ir. Harabiyet y�zde 80'nin �zerinde olunca diyabet klini�i ortaya ��kar. Hastalar daha gen� ya�tad�r, zay�flard�r ve tedavide ins�lin kullanmak zorundad�rlar. Tip 2 diyabet ise t�m diyabet formlar�n�n y�zde 90'�n� olu�turur. Ya�, obezite, genetik, sedanter (hareketsiz) ya�am ile ili�kili ins�lin etkisinde azalma ile ortaya ��kar. Hastalar daha �i�man ve ileri ya�tad�r. Ya�am tarz� de�i�ikli�i, a��zdan ila�lar ve gerekti�inde ins�lin tedavide kullan�l�r. Gebelik diyabeti �zellikle gebeli�in son haftalar�nda ortaya ��kar ve gebelikten sonra �o�unlukla kaybolur." D�YABETTE KAN �EKER�NE D�KKAT ED�LMEL� Kontrols�z diyabette kan �ekeri y�ksekli�i v�cutta bir�ok sistem ve organ�n olumsuz etkilenmesine yol a�t���n�n alt�n� �izen Do�. Dr. Turan, "Kalp ve damar hastal�klar�, inme, g�rme bozukluklar�na, sinir ve b�brek hasar�na neden olabilir. Ayakta yara olu�mas�, kangren ve buna ba�l� uzuv kay�plar� olu�abilir. Diyabet k�rl���n en �nemli nedenlerinden biridir. Kronik b�brek yetmezli�inde diyalize giren hastalar�n yar�s� diyabetiktir. Kaza d��� ayak/bacak kayb�n�n en �nemli nedeni yine diyabettir. Sa�l�kl� beslenme, egzersiz, ila�lar�n d�zenli al�nmas� kan �ekerlerinin istenilen d�zeyde tutulmas�n� sa�lar. Bu da diyabete ba�l� g�r�lebilecek organ hasarlar�n� �nemli �l��de azalt�r" dedi. D�YABET TEDAV�S�NDE YEN� Y�NTEMLER GEL��T�R�L�YOR Son y�llarda diyabetli bireylerin glikoz reg�lasyonu i�in �z y�netimlerini art�rmak ve g��lendirmek i�in bili�im teknolojileriyle desteklenmeleri g�r���n�n artt���n� ve bu konuda yeni y�ntemlerin geli�tirildi�inin alt�n� �izen Do� Dr. Turan, "Diyabetteki teknolojik ilerlemelerin temeli, s�rekli deri alt� ins�lin inf�zyonu (CSII veya ins�lin pompas�) ve s�rekli glikoz izleme (CGM) sistemlerinin geli�tirilmesi �zerinedir. �mplante edilebilir subk�tan CGM sistemi �st kolun subk�tan dokusuna yerle�tirilir. Mobil bir cihaza hipoglisemik, hiperglisemik uyar�lar� ve bildirimleri iletir, ayr�ca mobil cihaz yak�nlarda olmasa bile vericiden v�cuda titre�im uyar�lar� sa�lanmaktad�r. �ns�lin pompa tedavisi, HbA1c d�zeylerini d���rmek ve hipoglisemi riskini azaltmak i�in kullan�labilecek bir ara�t�r. 670G Hybrid Close Loop (HCL) sistemi, otomatik ins�lin iletim cihaz� hastan�n kendi kendini y�netme y�k�n� azalt�r. Hipoglisemi uyar� bilekli�i, ak�ll� mikro i�ne yama gibi �r�nler diyabetli hastan�n kullan�m�na sunulmu� �nemli cihaz ve uygulamalard�r. Ayr�ca uzaktan sa�l�k sistemi uygulamalar�, bili�im teknoloji �r�nleri vas�tas�yla diyabetli bireyler ve sa�l�k profesyonelleri aras�ndaki co�rafi engelleri kald�rarak, sa�l�k hizmetlerinin toplumdaki her bireye ula��labilir olmas�na imkan veren bir sa�l�k hizmeti olmu�tur" diyerek a��klamalar�n� sonland�rd�.�
14.11.2022 - 63307
|