|
Diyetisyen Seval Alemdar: "Ramazan ay�nda, sahurda ayran �orbas� dedi�imiz yarma ya da iri bulgurla ya� konulmadan, bol nane ile yap�lan �orbalar� daha �ok tavsiye ediyoruz" ANKARA - Medicana �nternational Ankara Diyetisyeni Seval Alemdar, Ramazan ay�nda sahurda ya� konulmadan, bol nane ve yarma ya da iri bulgurla yap�lan ayran �orbas�n� tavsiye etti�ini s�yledi. Ramazan ay�na say�l� g�nler kala Diyetisyen Alemdar, oru� tutacak olanlarla ilgili; Neler yemesi gerekir, nas�l beslenmeli? Hangi g�dalardan ka��nmal�? Hangi yiyecekler tok tutar? gibi sorulara cevaplar verdi ve tavsiyelerde bulundu. "Sahurda ayran �orbas� i�in" Alemdar, son y�llarda Ramazan ay�n�n yaz d�nemine geldi�i i�in oru�lu olunan s�renin �ok uzun oldu�unu kaydederek, "Onun i�in sahurda yeterli ve dengeli beslenmek gerek g�n uzun oldu�u i�in. Hem gerekli protein ihtiyac�n� kar��lamak ayn� zamanda da ertesi g�ne devam edecek enerjiyi bulmas� gerekiyor ki�inin. S�v� t�ketimi de tabii ki gece saatlerinde dengeli ve yeterli olmal�. Benim daha �ok tavsiye etti�im, a��r ya�l�, sal�al�, susatacak, salamura g�dalardan uzak durmalar� gerekti�ini d���n�yorum ama tavsiye olarak da ayran �orbas� dedi�imiz yarma ya da iri bulgurla, nohutla veya ye�il mercimek grubuyla yap�lan, ya� konulmadan, bol nane ile yap�lan �orbalar� daha �ok tavsiye ediyoruz. Yumurta mutlaka yiyin diyoruz, ha�lanm�� bir tane yumurta hem tok tutmas� a��s�ndan hem de protein kalitesi a��s�ndan. E�er �orba t�r� bir �ey yapmak istemiyorlarsa yine yumurta yiyip, m�sli, meyve, badem, cevizi i�ine koyarak yo�urtlu meyve salatalar� gibi i�inde tah�l grubundan ya da m�sli, yulaf bunlardan bir tanesini tercih ederek bir kar���m yapmalar�n� tavsiye ediyoruz. Su mutlaka i�meliler, �ok koyu olmamak kayd�yla �ay i�ebilirler uykular�n� da ka��rmas�nlar ertesi g�n mesaisi olan ki�iler i�in s�yl�yorum. Bu �ekilde beslenmeleri daha do�ru olur, ya�l� tohumlar, meyve, yo�urt, yulaf onlarla beslenmeleri daha do�ru olur" ifadelerini kulland�. "�ftar sofralar�nda daha prati�e ka�s�nlar" Ki�inin uykuyla ilgili bir problemi olmad��� takdirde �ay i�mesinde bir sak�nca olmad���n� belirten Alemdar, "Toplum olarak genelde �ay� �ekerle t�ketmeye al��m���z, �ekerden biraz uzak durulursa hem kendi �eker dalgalanmalar�n� kontrol alt�nda tutmalar� a��s�ndan daha iyi olacakt�r hem de ekstra bir kalori al�m� s�z konusu olmayacakt�r. ��nk� �ay� i�ip, yeme�i yiyip yatacaklar. Onun d���nda su, ertesi g�n� nas�l idame ettiriyorlarsa, kapal� bir ortamda m� �al���l�yor yoksa klimal� bir ortamda m� yoksa a��k havada m� �al���l�yor bunlar da �ok �nemli, terleme fakt�r� de �ok �nemli. Bu t�r bireylerin hepsinin s�v� t�ketimi de�i�mektedir. Tabii ki yani s�cak ortamda, a��k havada �al��an bir insanla masa ba��nda, klimal� bir ortamda �al��an�n ayn� olmayacakt�r. Onu rahats�z etmeyecek �ekilde, 2-3 bardak su t�ketmeleri gerekli. Kahvalt� sevenler i�in iftara ba�lang��ta bir kahvalt�l�k grubu s�z konusu olabilir ama e�er ki�ilerin ins�lin diren�leri filan varsa bu kahvalt�l�klardan bal, re�el, tereya�, kaymak gibi kolestrol trigliseritini tetikleyecek gruplar� de�il de daha �ok peynir, �ok tuzlu olmayan zeytin, bol ye�illik, ceviz, kuru meyveler ve hurma; bunlarla ilgili bir beslenme plan� haz�rlamalar� gerekti�ini d���n�yorum. Sonras�nda zaten iftar�n vazge�ilmezi �orbalar�m�z var, �orba t�ketimi olabilir. Akabinde de mutlaka g�n�n a�l���n�n verdi�i bir heyecanla ak�ama �ok g�zel yiyecekler haz�rlan�yor, daha prati�e ka�s�nlar. Mevsimin getirdi�i sebzelerden bir zeytinya�l� sebze yeme�i, so�uk yenmeli. Bu i�lerinin yang�nl���n� da alacakt�r. Yan�nda �zgarada yap�lm�� tavuk, bal�k, hindi, k�rm�z� et veya bunlar�n yerine ge�ebilecek kuru baklagillerle bir yemek haz�rlanabilir" �eklinde konu�tu. "�ftara ilk olarak kahvalt�l�kla ba�layal�m" "Ramazan'�n vazge�ilmezlerinden bir tanesi pide" diyen Alemdar, s�zlerini ��yle s�rd�rd�: "Olmazsa olmazlardan birisi ama o pideyi de �l��l�, e�er pilav veya makarna varsa m�mk�n mertebe pide yememek, yani biraz fedakarl�k gerekiyor. Ki�iler genelde Ramazan'da kilo verdiklerini d���n�yorlar ama bu kilo kay�plar� genelde su ve kas kayb� olabiliyor. Biz burada �l��m yapt���m�z zaman, kontrol etti�imizde ya�lar�nda hi�bir de�i�iklik g�rm�yoruz 30 g�n�n sonunda. Genelde su ve kas kayb� �eklinde geri d�n�� sa�l�yor. �ftara ilk olarak kahvalt�l�kla ba�layal�m dedik akabinde yar�m kase �orba i�ilebilir, biraz oyalanmak gerekiyor ��nk� genelde ilk 20. dakikada beyine 'ben doydum' sinyalleri gitti�i i�in oyalanarak yemek yemek bizim hem mideye bir anda y�kleme yapmam�z� engelleyecektir hem de daha sa�l�kl� beslenmemizi, daha kendimizi tok hissetmemizi sa�layacakt�r. Sonras�nda et yeme�i veya bakliyat yemeklerimiz olabilir ama bir ara verip, gezinmek, �orbadan sonra bir mola vermek en do�rusu. Ondan sonra tekrar yeme�imize devam etmek daha g�zel ve daha sa�l�kl� olacakt�r." "Ramazan ay�n� bir diyet ay� olarak g�rmek yanl��" Alemdar, Ramazan ay�n� bir diyet ay� olarak g�rmenin yanl�� oldu�una vurgu yaparak, "Ramazan ay�nda bedene zul�m etmemek gerekiyor. Ama toplum olarak 'Nas�l olsa Ramazan'da kilo veririm' d���ncesiyle bak�ld��� i�in, 15-16 saat s�ren bir a�l�k s�recinden sonra bir anda abanmalar s�z konusu olabiliyor. O da hem gastrointestinal sistem rahats�zl�klar�na yol a�abiliyor hem de vermeyi planlad�klar� o kilolar� vermelerini engelliyor. Ben, Ramazan sofralar�n� biraz abartt���m�z� d���n�yorum, bunu restoranlar da ayn� �ekilde yap�yor, iftariyelik haz�rlayan bir�ok kurum da ayn� �eyi yap�yor. B�rekler, tatl�lar yani midenin asl�nda 1 g�n boyunca 5 ya da 6 ���nde almas� gerekeni biz maalesef Ramazan ay�nda 2 ���nde al�yoruz. Tabii bu da kapasitesi belli olan bir organ�n �ok fazla miktarda yorulmas�na, a��rla�mas�na ve rahats�z olmas�na yol a�abiliyor. Yani bunlar�n hepsini me� ederek, s�zge�ten ge�irerek daha bilin�li ve sa�l�kl� g�nlere b�lerek, bug�n b�rek yap�yorsan�z yar�n hafif bir s�tl� tatl� olabilir ya da can�n�z baklava t�r� bir �ey istiyorsa belki bir dilimle onu kesmeniz gerekebilir, porsiyonlar�m�z� biraz k���ltmekte fayda var diye d���n�yorum" diye konu�tu. "Bu s�re�te �ok fazla �ay, kahve t�ketimini tavsiye etmiyoruz" S�v� t�ketiminin halk aras�nda s�ylendi�i gibi 2, 2.5 litre de�il, ki�inin boyuna, ya��na, erkek ya da bayan olu�una g�re de�i�ebildi�ini s�yleyen Alemdar, "Biraz metre kare hesab� vard�r burada, 1.40 boyundaki bir ki�inin su ihtiyac� ile 1.90 boyundaki bir erke�in su ihtiyac� ayn� olmayacakt�r, kapasitesi de ayn� olmayacakt�r. Dolay�s�yla su, 6, 8, 10 �al��ma ortam�na g�re de farkl�l�k g�sterir. A��r tatl�lar yerine �eker konulmadan meyvelerle yap�lm�� ho�af, komposto t�revi �eyler, hem ba��rsaklar�n da daha d�zg�n �al��mas�na yol a�acakt�r ��nk� normalde 5 ���ne b�ld���m�z bir ���n program�n� biz 2 ���nde yap�yoruz. Kab�zl�k, �i�kinlik gibi rahats�zl�klarda bu d�nemde �ok kar��la�t���m�z problemler. �ay a��k olmak kayd�yla, �ok fazla �ay veya kahve hem su tutumuna yol a��yor hem uykusuzlu�a yol a�abiliyor. B�breklere su etkisi �ekilde etki g�stermiyor dolay�s�yla �ok fazla �ay, kahve t�ketimini bu s�re�te tavsiye etmiyoruz. E�er tansiyonla ilgili s�k�nt�lar� varsa ayran, sindirim sistemi ile ilgili s�k�nt�lar� varsa kefir ve su �eklinde t�ketmelerini istiyoruz" a��klamas�nda bulundu. Kimler oru� tutmamal�? Sadece zay�flama diyet programlar� vermedikleri i�in her t�rl� hastal�klarla da kar��la�t�klar�n� belirten Alemdar, "Genelde bu problem �ok fazla kar��m�za ��k�yor ��nk� diyabetik hastalar �zellikle asla oru� tutmamas� gereken bir grup. Dini inan�lar�ndan dolay� bu grubu fazla ikna edemiyoruz ama �eker dalgalanmalar� onlar i�in �ok tehlikeli. Ayn� zamanda b�brek rahats�zl��� olan hastalar, tansiyonla ilgili s�k�nt�s� olan ki�iler yani uzun s�re su ve yemek t�ketimin s�n�rlanmas� bu t�r hastal�klarda �ok b�y�k s�k�nt� olabiliyor. Zaten kemoterapi gibi a��r tedaviler g�ren, ba����kl��� iyice bask�lanm�� ki�ilerin de bu d�nemde asla oru� tutmalar�n� tavsiye etmiyoruz" de�erlendirmelerinde bulundu.
18.5.2017 - 27192
|