|
Bu durum da “Kilo almak kolay, vermek zor” anlay��� �o�u zaman ki�iyi umutsuzlu�a d���r�yor. Oysa unutulmamal� ki; diyet yapmak de�il, kilo verme �abas�yla ve tamamen iyi niyetle yap�lan baz� hatalar, sizi ��kmaza s�r�kleyebiliyor. Memorial �i�li Hastanesi Kilo Kontrol Merkezi’nden Dyt. E. Yasemin Sancak, diyette s�k yap�lan yanl��lar hakk�nda bilgi verdi.
1) “Az yersem, kahvalt�m� ge� yap�p ���n atlarsam kilo verebilirim”
Ara ���n atlad���n�zda kan �ekeri dengeniz olumsuz etkilenebilir. Bunu al��kanl�k haline getirdi�inizde, hem sonraki ���nde daha fazla besin t�ketirsiniz, hem de uzun s�re herhangi bir besin t�ketilmedi�i i�in, v�cut sinyaller yollay�p kendini korumaya al�r ve bir sonraki ���n� depolama e�ilimi g�sterir.
Ayr�ca, �ok ak�ll� bir mekanizma olan metabolizma da koruma i�g�d�s�yle yava�lar ve yemedi�iniz zaman yakmamaya ba�lars�n�z. Bu durumun devam�nda kan �ekeri dengesizlikleri ileri boyutlara ta��nabilir.
2) “Baz� besinleri hayat�mdan ��karmak zorunday�m”
Beslenme sosyal bir ihtiya� oldu�u i�in, herhangi bir sa�l�k sorunu olmad��� s�rece (Diyabet, alerji, hipertansiyon vb.) besinlere yasak koymak mutsuzluk yarat�r. Bu nedenle, s�n�rl� t�ketmemiz gereken besinlerin bilincinde ama yasaklar�n yer almad��� bir beslenme sistemi kullan�lmal� ve v�cutta denge sa�lanmal�d�r.
En �nemlisi de diyet yapan insan cezal� de�ildir. T�m besinler yenebilir. Patates, havu�, m�s�r, bezelye, muz, incir, �z�m, kavun, karpuz, s�tl� tatl�lar, hatta �ikolata bile, zorunluluk nedeniyle yasaklamak gerekmiyorsa; miktar, s�kl�k ve gerekiyorsa yan�nda dengeleyici unsur eklenerek yenebilir.
3) “Bir haftada 4-5 kilo vermeliyim”
Kilo kayb� h�z�n�n haftada, v�cut a��rl���na g�re orant�l� olarak ortalama yar�m ile bir bu�uk kilo aras�nda olmas� �nerilir. Bu de�erlerin �zerinde kay�p olmas� durumunda ilk sorgulanacak madde, kilonun hangi k�tleden oldu�udur. Bir haftada b�y�k miktarlar verilebilir, fakat bu sa�l�kl� olmaz.
4) “Tek tip beslenerek h�zla kilo verebilirim”
Lahana �orbas�, keten tohumu, meyve diyetleri, limon suyu vb. tek tip, �ok diyetler veya bir besinin mucizevi hale getirilmesi yanl�� uygulamalard�r. Yeterli ve dengeli beslenmeyi bir “puzzle”a benzetirsek, t�m besin gruplar�ndan yeterli ve dengeli oranlarda almam�z gerekir.
Herhangi bir besinin faydas� da ancak bu puzzle i�inde minik par�alar de�erindedir. Yine tek tip beslenmede de h�zl� kilo verilir ve su-kas kayb� ya�an�r.
5) “V�cudumdaki su ve kas beni �i�man g�steriyor”
V�cudumuzun b�y�k bir b�l�m�n� olu�turan, “su k�tlesi” hemen geri gelip artabilir. Kas kayb� durumunda ise maalesef, y�zde ��kme olu�ur. V�cudun �al��an i��ileri olan kas k�tlesi azald��� i�in metabolizma yava�lar.
Hatal� diyet nedeniyle, maalesef ki�i kilo alma aday� haline gelir. Egzersiz miktar� ve �iddeti fazla oldu�unda kas k�tlesi artarak kilo fazla g�r�nebilir, oysa ya� k�tlesi azald��� i�in bu olumsuz bir durum de�ildir..
6) “Karbonhidratlarla proteini ayr�mal�y�m”
Bilimsel anlamda bakt���n�zda, yeterli ve dengeli beslenme, t�m ���nlerde b�t�n besin gruplar�ndan yeterli ve dengeli miktarda almakt�r. Yani m�mk�n olan t�m ���nlerde, karbonhidrat, protein, ya�, vitaminlar, mineraller, posa ve su gibi temel ��eler al�nmal�d�r.
7) “Diyetimi zay�flama ilac� ile desteklemeliyim”
Diyet s�ras�nda kilo verme amac�yla al�nan bitkisel veya kimyasal ila�lar mutlaka uzman doktor kontrol�nde kullan�lmal�d�r. Bireylerin bilin�siz bir �ekilde doktor onay� ve �nerisi olmadan ila� kullan�m� �ok ciddi sa�l�k sorunlar�na yol a�abilir.
Yanl�� kullan�m, v�cutta kal�c� hasarlara, beyin fonksiyonlar�nda zay�flamaya, kal�c� tiroit hasarlar�na, maln�trisyona yani k�t� beslenmeye ve sonunda kalp, tansiyon, diyabet ve hatta kanser gibi ciddi hastal�klara neden olabilir.
8) “Bitki �aylar� faydal�, s�n�rs�z i�ebilirim!”
Bitki �aylar�n�n mucize gibi g�r�l�p s�n�rs�z t�ketilmesi olduk�a yanl��t�r. Baz� t�rlerin a��r� t�ketimi v�cutta kalsiyum at�m�na ve kemik erimesine, baz� t�rler kal�c� ba��rsak problemlerine neden olabilir. �rne�in �ok iyi bir antioksidan olan ve metabolizmay� h�zland�ran ye�il �ay� �nerirken bile baz� noktalara dikkat edilmelidir.
�rne�in, hipertansiyonu olanlar, kalp aritmisi yani ritim bozuklu�u olanlar, hipertroidi olanlar ye�il �ay t�ketirken dikkatli olmal�d�rlar.
9) “�ok spor yaparsam zay�flar�m”
Yap�lan egzersizin t�r� ve �iddeti kilo vermeye ve ya� yakmaya uygun planlanmal� ama a��r� olmamal�d�r. Kilo kontrol�n�n sa�lanabilmesi i�in mutlaka kas kayb� ya�atmayacak bir diyet ve yeterli egzersiz planlanmal�, a��r� egzersiz yap�lmamal�d�r.
10) “Zaten diyet gibi besleniyorum”
V�cut analizine g�re planlanm�� farkl�l�klar gereklidir.
- Endokrinolog taraf�ndan de�erlendirilen biyokimyasal bulgular�n�z,
- Form�lle hesaplanan de�il; oksijen t�ketiminizle �l��len, metabolizma h�z�n�z,
- Olduk�a detayl� v�cut analiziniz,
- Besin t�ketim kayd�n�z,
- Ya�am �ekli ve be�enileri g�z �n�ne al�narak, diyetisyen taraf�ndan haz�rlanan, sa�l�kl� ve kal�c� incelme program� kullan�lmal�d�r.
- Ayr�ca, davran�� de�i�ikli�i sa�lamak i�in psikolog/psikiyatrist deste�i al�nmal�d�r.
Bilimselli�in �����nda mucize olmad���na inanmak en �nemli ad�md�r. “Ya�am kalitesini art�rmak” ve “ger�ekten kal�c� zay�flama sa�lamak” i�in, sa�l�kl� beslenme ve d�zenli egzersiz, ya�am �ekli haline getirilmeli ve mutlaka davran�� de�i�ikli�i sa�lanmal�d�r.
6.4.2011 2 - 6271
|