|
�zellikle b�y�k �ehirlerde ya�ayanlar neredeyse bir “antidepresan ila� yutma” furyas� ya��yor. Do�ru! Bu ila�lar da ba� a�r�s�, so�uk alg�nl��� haplar� gibi re�etesiz sat�lmaya, konu kom�u tavsiyeleri, e� dost �nerileri ile kullan�lmaya ba�lad�. Bu b�y�k ve tehlikeli yanl��a mutlaka dur demek laz�m. Nedenine gelince…
Depresyon ila�lar� �yle istenildi�i zaman al�nabilecek, kafan�za estik�e kullan�labilece�iniz ila�lar de�il. (Asl�nda hi�bir ila� b�yle kullan�lmamal�, vitamin bile!) Bunlar �ok ciddi yan etkileri olabilen ila�lar. Mesela intihar giri�imi ihtimalini artt�rabiliyorlar.
Cinsel g�c� azalt�p sperm kalitesini bozabildikleri, cinsel iste�i olumsuz y�nde etkiledi�i �ok net bir �ekilde kan�tland�.
Dikkatli kullan�lmad�klar�nda kilo almay� kolayla�t�rd�klar� da bir�ok �al��mada g�sterildi. Konsantrasyonu azaltt�klar�, unutkanl�k yapabildikleri, uyku sorunlar�n� tetikledikleri, karaci�er ve b�brek fonksiyonlar�n� bozabildikleri, kalp ritmini de�i�tirdikleri de biliniyor. Ayr�ca pek �ok ila�la etkile�ime girdikleri, bu etkile�imlerin sonucunda ciddi problemlere yol a�abildikleri de kesin.
K�sacas�, bu ila�lar� doktor �nerisi olmadan, m�mk�nse bir psikiyatri uzman� ile g�r���p ila� gereksinimi konusunda onay�n� almadan asla kullanmamal�. Her akl�na gelen bu ila�lara ba�lamamal�. Bu �ok tehlikeli bir yanl��. Peki, ne oldu da bu ila�lar bu kadar s�k kullan�l�r hatta pop�ler hale geldiler? Bunun bir de�il, bir �ok yan�t� var.
Birinci neden yanl�� bilgilenme, daha do�rusu bilgisizlik! �o�umuz en ufak bir h�z�n� uzam�� �z�nt� halini, ruhsal ��k�nt�y� hemen depresyon ile damgalay�veriyoruz. Oysa (psikiyatri uzmanlar�n�n belirtti�ine g�re) ruhsal y�nden bunal�ml� ge�en baz� d�nemler �o�umuzun hayat�nda hep vard�, bundan sonra da olacakt�r.
Bu d�nemlerin sadece ama sadece bir k�sm� ger�ekten tedavi gerektiren bir “depresyon sorunu” ile ilgilidir.
Psikiyatri uzmanlar�n�n alt�n� �nemle �izdikleri �nemli bir nokta daha var: Depresyonlar�n �o�unda ila� tedavisi gerekmiyor.
Sadece psikoterapi ya da di�er “ila�s�z” yakla��mlar sorunu ��zmeye yetiyor. Ayr�ca bir k�s�m depresyonlar var ki onlar da rastgele uygulanan ve hekim kontrol� d���nda s�rd�r�len ila� tedavileri hastal���n derinle�mesine, a��rla�mas�na, kronikle�mesine daha da �nemlisi ila�la tedaviye diren�li hale gelmesine yol a��yor.
Depresyonun s�k g�r�len ruhsal bozukluklardan biri oldu�u do�rudur. Ruh sa�l��� uzmanlar�na g�re her d�rt kad�n ve on erkekten biri hayat�n�n bir d�neminde bu sorunu bir �ekilde ya��yor! Hastal���n bilin�li bir �ekilde, bir uzman g�zetiminde tedavisi �ok �nemli.
E�er zaman�nda ve do�ru tedavi edilmezse hastal�k tekrarlay�c� hatta kal�c� hale gelebiliyor. ��te bu nedenle depresyonun te�hisini de tedavisini de m�mk�n oldu�u kadar ruh sa�l��� uzmanlar�na b�rakmak, �zellikle tedavi konusunda e� dost tavsiyelerinden uzak durmak gerekiyor.
Depresyon ila�lar�n� re�etesiz kullanmamak, hatta eczac�lar�n tavsiyeleri ile bile yutmamak laz�m. �nemli bir nokta da �u: Bu ila�lar “zaman zaman” yani birka� g�n i�in kullan�l�p kesilecek ila�lar de�il. Belirli bir s�re kullan�lmalar� �art.
Prof. Dr.Osman M�ft�o�lu
10.2.2011 - 5074
|