|
Baz� besinleri t�keterek mutluluk hormonu olarak bilinen serotonini art�rman�n m�mk�n oldu�unu belirten Uzm. Dyt. Mine �zkazan� Akren, "Beyindeki serotonin sentezi bal�k, istiridye, ahtapot, kalamar, muz, ananas, erik, f�nd�k, s�t, hindi, �spanak ve yumurta gibi besinlerde s�k bulunan triptofan varl���na ba�l�d�r. Sa�l�kl� yeti�kinler g�nde kilo ba��na yakla��k 5 mg L triptofan i�eren besin t�ketmelidir" dedi. Beyindeki serotonin sentezinin triptofan varl���na ba�l� oldu�unu dile getiren VM Medical Park Hastanesi Beslenme ve Diyet B�l�m�'nden Uzman Diyetisyen Mine �zkazan� Akren, mutlulu�u art�r�c� etkisi olan besinler hakk�nda bilgilendirmede bulundu. Serotonin (mutluluk hormonu) teorisinin; yiyeceklerin ruh halini nas�l etkiledi�ine a��kl�k getirdi�ini belirten VM Medical Park Maltepe Hastanesi Beslenme ve Diyet B�l�m�'nden Uzm. Dyt. Mine �zkazan� Akren, "Serotonin; bal�k, istiridye, ahtapot, kalamar, muz, ananas, erik, f�nd�k, s�t, hindi, �spanak ve yumurta gibi besinlerde bulunan triptofan�n �retti�i �nemli bir n�rotransmiterdir. Uyku, i�tah ve d�rt� kontrol�n�n d�zenlenmesi serotoninin g�revleri aras�ndad�r. Artm�� serotonin seviyesi, insan�n ruh halinin iyi olmas� ile ili�kilidir" diye konu�tu. KABUKLU YEM��LER TR�PTOFAN ZENG�N� Sa�l�kl� yeti�kinler i�in g�nde kilo ba��na yakla��k 5 mg L triptofan t�ketilmesinin �nerildi�ini s�yleyen Uzm. Dyt. �zkazan� Akren, "Kaju f�st���, ceviz, yer f�st���, badem gibi kabuklu yemi�lerin; susam, kabak �ekirde�i ve ay�i�e�i gibi �ekirdeklerin; soya fasulyesinin ve bu�day, pirin� ve m�s�r gibi tah�llar�n da triptofandan zengin oldu�u bilinmektedir. Proteinden zengin yemeklerin t�ketilmesi kandaki �e�itli amino asitlerin seviyesi art�rabilir" ifadelerini kulland�. SEBZE, MEYVE VE BAKLAG�L T�KET�LEB�L�R Sa�l�kl� beslenmenin zihinsel sa�l���m�z� da destekleyebilece�ine dikkat �eken Uzm. Dyt. �zkazan� Akren, "Sebzeler, meyveler, baklagiller ve bal�klar, daha fazla yemeye odaklanmam�z gereken sa�l�kl� beslenme d�zeninin �nemli par�alar�d�r. Sebzelerin kalorisi �ok d���k ve vitaminleri y�ksek olup, ruh halini y�kselten bir diyet modeli i�in en iyi se�imdir. G�n�n�z� meyve ile tatland�rabilirsiniz. Lif ve vitaminlerle doludur ve harika bir at��t�rmal�klard�r" a��klamas�nda bulundu. HAFTADA EN AZ B�R PORS�YON BALIK Y�Y�N Bal���n �nemli bir protein ve vitamin kayna�� oldu�unu s�yleyen Uzm. Dyt. Akren, "Sa�l�kl� ya�lar bar�nd�ran bal��� haftada en az bir porsiyon yemek, hem serotin d�zeyinizi art�rarak sizin daha mutlu hissetmenize etki eder hem de kalp sa�l���n�z� fayda sa�lar. Somon, ton bal���, uskumru, ringa bal��� ve sardalya gibi ya�l� bal�klar, sa�l�kl� Omega-3 ya�lar�yla dolu olduklar� i�in m�kemmel bir se�imdir. Bu nedenle haftada en az bir porsiyon s�rd�r�lebilir kaynakl� bal�k yemeyi hedefleyin" diye konu�tu. Pek �ok insan�n bakliyat yemekte zorland���n�n alt�n� �izen Uzm. Dyt. Akren, "Ama �n�m�zde bakliyatlar� denemek i�in pek �ok neden var. �ncelikle ucuzdurlar, �ok y�nl�d�rler, lif ve vitaminlerle doludurlar, etin yerini m�kemmel bir �ekilde al�rlar, kalp ve ba��rsak sa�l��� i�in harikad�rlar. Bu nedenlerle de sa�l�kl� bir beslenme d�zeninin �nemli bir par�as�d�rlar" dedi. TAM TAHILLI �R�NLER TERC�H ED�N Her g�n tam tah�ll� ekmek t�ketmenin, tah�llar ve sa�l�kl� ya�larla beslenmenin sa�l�kl� beslenme d�zeninin �nemli bir par�as� oldu�unu ifade eden Uzm. Dyt. Akren, �unlar� s�yledi: "Tam tah�ll� se�enekler, g�n boyunca tok ve enerjik hissetmemizi sa�layan sa�l�kl� lif ve tah�llardan gelen besinleri i�erir. Beyaz ekmek yerine tam tah�l veya �avdar ekme�i tercih edebilirsiniz. Beyaz pirin� ve makarnadan uzak durarak tam tah�ll� makarnaya ve esmer pirince sofran�zda yer a�abilirsiniz. Beyaz un yerine tam bu�day ununu kullanabilirsiniz. Ya� s�z konusu oldu�unda, do�ru ya� t�rlerini se�mek �nemlidir. Bunu yapman�n harika bir yolu, zeytinya�� a��rl�kl� beslenmektir. Zeytinya��n� yemeklerde ve salatalarda sos olarak kullanabilirsiniz. S�t �r�nleri, s�t, peynir ve yo�urdu i�erir ve sa�l�kl� beslenme d�zeninin �nemli bir par�as�n� olu�turur. �o�u diyet k�lavuzu g�nde 2 porsiyon s�t �r�n� �nerir." KIRMIZI ET T�KET�M�NE D�KKAT ED�LMEL� D���k k�rm�z� et al�m�n�n zihinsel sa�l��� iyile�tirebilecek sa�l�kl� beslenme modellerinin �nemli bir par�as� oldu�unu s�zlerine ekleyen Uzm. Dyt. Akren, "Daha az k�rm�z� et yemeye �al���n (s���r eti, kuzu eti gibi). Tavuk ve hindi gibi k�mes hayvanlar�, k�rm�z� ete �nemli bir alternatif olabilir. Ya�s�z kesimlerini se�in ve bol sebze, baklagillerle birlikte servis yapmaya �al���n. Et t�ketimini azaltmak, kanser ve kalp hastal��� riskinizi azaltmaktad�r. ��lenmi� etler sa�l�kl� bir diyetin par�as� de�ildir ve kolorektal kanser riskini art�rabilir" ifadelerini kulland�. SA�LIKLI BESLENME DEPRESYONU AZALTAB�L�R Sa�l�kl� bir beslenme d�zeninin zihinsel sa�l��� destekleyerek depresif belirtileri azaltmaya yard�mc� olabilece�ine dikkat �eken Uzm. Dyt. Akren, �u �nerilerde bulundu: "Sa�l�kl� bir beslenme d�zeninin izlenmesi, Maj�r Depresif Bozuklu�u (MDB) olan hastalarda depresif semptomlar�n azalt�lmas�na yard�mc� olabilir. Omega-3 takviyeleri (G�nde 1 gramdan fazla EPA ve DHA), antidepresan kullanan MDB'li hastalarda depresif semptomlar �zerinde k���k bir faydal� etkiye sahip olabilir. Besin takviyelerinin insanlar�n depresyon riskini azaltmada net bir etkisi oldu�u s�ylenemez. Obezitesi olan ki�ilerde sa�l�kl� kilo kayb�, depresif belirtileri azaltabilir. D vitamini, vitamin B12 ile folat ve �oklu besin takviyeleri genel pop�lasyonda depresif semptomlar�n azalt�lmas�nda etkili de�ildir. Kilo verme denemelerinin yan� s�ra bariatrik cerrahi denemelerinden elde edilen kan�tlar, kilo vermenin obezitesi olan ki�ilerde depresif belirtileri azaltt���n� g�stermektedir. Sa�l�ks�z beslenme kal�plar� genel pop�lasyonda depresyon geli�imi ile ili�kili g�r�nmemektedir."
19.1.2022 - 59225
|