|
Kad�k�y �ifa Ata�ehir Hastanesi �ocuk Sa�l��� Klini�i uzmanlar�ndan Dr. G�nay Ermergen ebeveynlere �ocuklar�na spor al��kanl��� kazand�rmak i�in �neriler sunuyor.
�ocuklar becerileri ve ilgileri do�rultusunda spora te�vik edilmeli.
�ocu�un spora ve d�zenli egzersizlere �zellikle jimnastik ve y�zme gibi sporlara en erken ba�lama ya�� 4 - 5ya� civar�d�r. Ancak bu d�nemde �ocu�un oyuna olan gereksinimi �st seviyelerde oldu�u i�in oyun a��rl��� daha belirgin spor faaliyetleri se�ilmelidir. A��r� yorgunluk ve bitkinli�e yol a�acak �al��malar, bedensel geli�im kadar ruhsal ve zihinsel geli�imide olumsuz etkileyecektir.
Bu ya�taki �ocuklar�n hareket etme iste�inin g��l� olmas� nedeniyle davran��lar�nda belirsizlikler bulunur ve atak davran��lar� zaman zaman sorunlara yol a�abilir. �ocuklara sevdikleri sporu yapmalar�nda izin verilmelidir.
Aile kendi istedi�i spor dallar� i�in diretmemelidir. Spor al��kanl��� kazand�rmak �nemlidir. �zellikle okul �ncesi ya�larda �ocu�un do�al hareketlerine paralel, spora y�nelik hareketlerin geli�tirilmesine ve peki�tirilmesine dikkat edilmeli ilk��retim �a��nda �nceden kazan�lm�� motor becerileri temel al�narak atletizm, jimnastik, y�zme, kayma sporlar�n�n temel hareket formlar� geli�tirilmelidir. 9 - 11ya� grubunda spor dal�na �zg�n temel teknik becerilerin kazan�lmas� �n plana ��kar.
3-5 ya� y�r�me, ko�ma, y�zme, f�rlatma, yakalama. 6 - 9ya� y�zme, ko�ma, jimnastik, giri� d�zeyinde futbol, basketbol.
Bir �ocu�un organizeli tak�m oyunlar�na kat�labilmesi i�in en az�ndan 6 - 7ya�lar�nda olmas� gerekir. �o�u tak�m sporlar� fiziksel temas i�ermektedir. Bu nedenle 6 - 7ya��ndan k���k �ocuklar�n bu t�r yo�un fiziksel temas i�eren spor aktivitelerine kat�lmalar� ve bu t�r sert temaslara dayanabilmeleri, fiziksel yap�lar� y�n�nden uygun de�ildir. Bu bedensel yaralanmayla beraber duygusal yaralanmalar�da beraberinde getirir.
12 ya� aras� genellikle tak�m sporlar�n�n ke�fedildi�i zamand�r.
Halter gibi a��rl�k kald�rma ve ba�a al�nacak darbelere a��k spor dallar�na kat�l�m ergenlik sonuna kadar �nerilmemektedir. Yine uzun mesafe ko�ular� da ergenlik d�nem sonunda �nerilir.
�ocuklarda kalbin her kilogram v�cut a��rl��� ba��na at�m g�c� (1 kas�lmada pompalad��� kan miktar�) ve bir dakikada pompalayabildi�i kan miktar� ya�la ters orant�l�d�r. Bu nedenle dinlenme halinde bile �ocuklarda dola��m sistemi, yeti�kinlere oranla daha �ok �al��arak, v�cudun gereksinimlerini kar��lamak zorundad�r.
9 -13 ya�lar�nda gen� sporcular her kalp at�m�nda yeti�kinlerin ald��� oksijenin 1/3 - 1/2'sine yak�n oksijen alabilirler ve �ocuklar ayn� i� y�k�ne yeti�kinlerden daha y�ksek kalp at�m� ile cevap verirler.
�ocuklar�n kalplerinin belli bir i� y�k�n� daha fazla �al��arak kar��lamas� yan�nda, bu ya�larda kan�n hemoglabin (oksijen ta��y�c� protein) bile�imi de 14 - 15 ya�lar�na kadar yeti�kinlere oranla daha azd�r. Bu nedenle �ocuklar oksijen rezervi a��s�ndan da dezavantajl� durumdad�rlar. �ocuklar dinlenme halinde de yeti�kinlere oranla daha fazla oksijen kullanmaktad�rlar.
Ayn� v�cut b�lgesine s�k tekrarlayan y�klemelerin yer ald��� spor dallar�na kat�l�m ve antreman �ekli �zellikle k�k�rdak zedelenmelerine yol a�abilir, bu nedenle koruyucu malzemeler kullan�lmal�d�r. �ocuklar�n se�tikleri spor dal�nda yaralanmalar� �nlemek i�in gerekli koruyucu malzemelerle ilgili bilgi sahibi olmalar� da gerekir.
A��k havada ve s�cak ortamda spora kat�l�m, v�cut alanlar� b�y�klere oranla daha k���k olan �ocuklarda, �s� birikimine ba�l� sa�l�k sorunlar�na yol a�abilece�inden �al��malar s�ras�nda s�k ve az miktarda su i�me ve g�lgede dinlenme molalar� verilmelidir.
�ocuklar�n teslim edilece�i antren�r �ocuk antreman�, spor donan�m� ve �ocuklar�n bedensel, ruhsal ve fizyolojik �zellikleri konusunda bilgi sahibi olmal�d�r.
�ocuklar�n b�y�me ve geli�meleri devaml� �ocuk hekimi taraf�ndan takip edilmelidir.
Beslenmeleri dikkatlice izlenmeli FC ve CQ al�m� yeterli olmal�.
Geli�imine ba�l� olarak alg�lama ve hareket yapma s�n�rl�l��� nedeniyle geli�im �zelli�ine uygun hareketlerin yapt�r�lmas� gerekir.
Hareketlerin �ok y�nl� olmas�na dikkat edilmelidir.
�ocuk ve gen�lerin oyunsal form i�erikli spor antremanlar�nda, y�klenme ve dinlemeler uzun ve s�rekli y�klenimlere imkan verir. Ancak, y�ksek y�klenmeli egzersizlerin kesinlikle uygun dinlenim aral�klar� kullan�larak uygulanmas� gerekir
18.3.2011 - 5950
|