|
Taylan K�meli
Beyin geli�imi anne karn�nda ba�lar ve ad�lesan �a� boyunca da devam eder. En h�zl� geli�im, ya�am�n ilk birka� y�l�nda olur ve b�y�k b�l�m� 5 ya��na gelmeden tamamlan�r. Hayat�n kalan k�sm�nda ise bu d�nemde �ekillenen beyin kullan�l�r.
Beynin s�rekli aktif olmas�, dikkat ve konsantrasyon a��s�ndan zengin olmas� yedi�imiz besinlerle ili�kilidir. Beynin en �nemli enerji kayna�� besinlerdir. T�ketti�imiz besinler sindirildikten sonra kan yoluyla beyne gelir, ancak her besin beyin taraf�ndan kabul edilmez.
Kan beyin bariyeri, beyne giren b�t�n besin �gelerini konrtol eder ve yararl� olan�n ge�i�ine izin verir. Bariyerinden ge�ebilen baz� besin �gelerinin �zellikle �ocuklukta tamamlanan beyin geli�imi �zerine etkilidir. Bunlardan baz�lar� �unlar:
Kolin
- Bir �e�it B vitamini olan kolin �ocuklar�n beyin geli�imi a��s�ndan �nemli bir besin ��esidir. ��renme yetene�inin geli�mesini sa�lar.
- Beyin geli�imi ilk y�llarda oldu�u i�in, hamile ve emzikli bayanlar kolin i�eren besin t�ketimine �nem vermelidir.
- Sinir h�crelerinin kas h�creleriyle ileti�imini sa�lar. Beyin organizasyonu ve �zerinde kal�c� etkileri bulunur.
- Soya fasulyesi, yumurta (sar�s�), yerf�st���, patates, karnabahar, mercimek, yulaf, susamtohumu ve keten tohumu kolinin �nemli kaynaklar�d�r.
Omega3 Ya� Asitleri
- Omega-3 ya� asitleri �ocuklarda bili�sel fonksiyonlar i�in �nemlidir.
- Haf�zada geli�me sa�lar.
- Bal���n �ocuklarda zekay� geli�tirici �zelli�i vard�r. D�zenli olarak omega-3 bak�m�ndan zengin besinler t�ketenlerde beyin ya�lanmas� yava�lar.
- �ocuklarda bal�k t�ketimi haftada -3 kezle s�n�rland�r�lmal�d�r.
- Ya�l� bal�klarda (sardalye, ringa, somon, ton, uskumru), ceviz, badem gibi ya�l� tohumlarda, ketentohumu ve ya��nda ve ye�il yaprakl� sebzelerde bulunur.
Antioksidanlar
- Anne s�t�nde antioksidan ��elerin �o�u bulundu�u i�in, bebeklerin anne s�t� ile beslenmeler beyni zararl� ��elere kar�� koruma a��s�ndan �nem ta��r.
- Ba�l�ca antioksidan maddeler A, C ve E vitaminleri ve selenyum mineralidir.
- C vitamini maydanoz, ku�burnu, ye�ilbiber, limon, portakal, �ilek, yabanmersini, greyfurt, kivi, enginar, brokoli, fasulye ve ahududunda; E vitamini ay�i�e�i ya��, zeytinya��, f�nd�k, badem, soya, ceviz ve f�st�kta; A vitamini havu�, �spanak, brokoli, domates, p�rasa, marul gibi ye�il sebze ve meyvelerde, selenyum bal�k ve di�er deniz �r�nlerinde bulunur.
Tam Tah�llar
- Kompleks karbonhidrat i�eren tam tah�l �r�nleri haf�za i�in �nemlidir.
- Tam tah�ll� ekmekler, esmer pirin�, kepekli makarna, tah�ll� kahvalt�l�k gevrekler yulaf gibi tah�l kaynaklar� �ocuk beslenmesi i�inde kahvalt�da ve ���nlerde dengeli bir �ekilde yer almal�d�r.
Demir
- Demir i�eren besinler zihinsel fonksiyon ve enerji dengesi i�in �nemlidir.
- K�rm�z� et, tavuk, �spanak, baklagiller, kuru meyveler ve tam tah�llar demirin en �nemli kaynaklar�d�r.
10.5.2011 - 7083
|