|
�ocuklar, b�y�meleri ve sa�l�kl� geli�imleri i�in �zel besinlere de�il, besin �gelerine ihtiya� duyuyor. Bu besin �geleri yeti�kinlerin de gereksinim duydu�u besin ��eleri ile ayn�, �ocuklar i�in yaln�zca miktarlar� farkl�l�k g�steriyor. �e�itli besinlerin t�ketimi, enerji sa�laman�n yan�nda, �ocuklar�n ihtiya� duydu�u protein, karbonhidrat, ya�, vitamin ve mineralleri de almalar�n� sa�l�yor.
Hacettepe �niversitesi Beslenme ve Diyetetik B�l�m� ��retim �yesi Prof. Dr. Sevin� Y�cecan’a g�re, dengesiz beslenmenin �nlenmesinde beslenme e�itimi ile sa�l�kl� beslenme bilincinin kazand�r�lmas� b�y�k �nem ta��yor.
�ocuklar�n sa�l�kl� besinler ile geli�iminin sa�lanmas� i�in do�ru beslenme al��kanl�klar� yaratacak ��elerin “D�rt Besin Grubu” temel al�narak al�naca��na dikkat �eken Hacettepe �niversitesi Beslenme ve Diyetetik B�l�m� ��retim �yesi Prof. Dr. Sevin� Y�cecan; s�t ve t�revleri, et-yumurta-kurubaklagil, sebze ve meyveler, ekmek ve tah�llardan olu�an “D�rt Besin Grubu”na dikkat �ekiyor.
�zellikle okullarda ara ���n olarak t�ketilmesi i�in haz�rlanan beslenme �antalar�na konulacak besinleri se�erken dikkatli olunmas�n� �neren Prof. Dr. Y�cecan, �ocuklar�n her ���n sa�l�kl� beslenmesi i�in beslenme �antalar�nda da 4 besin grubundan bulunmas� gerekti�ine dikkat �ekiyor.
Sa�l�kl� bir beslenme �antas� haz�rlaman�n en kolay yolunun ise i�ine 4 ana besin grubundan birer �e�it besin yerle�tirmek oldu�unu s�yleyen Y�cecan, s�t ve s�t �r�nleri yan�nda i�ecek olarak meyve suyu bulundurulmas�n� tavsiye ediyor. Y�cecan, miktarlar konusunda ise �unlar �zerinde duruyor:
“S�t ve s�t �r�nleri beslenme �antas�nda mutlaka yer almal�d�r. S�t yerine yo�urt, ayran da t�ketilebilir.. �ocu�unuzun sa�l�kl� olarak geli�mesi i�in, 3-4 adet ceviz konulabilir. Ayr�ca sebze ve meyvelerin mutlaka beslenme �antas�nda yer almas� gerekir.
Sandvi�in i�ine domates veya tatl� biber dilimleri eklenebilir. Mevsimine g�re k���k bir adet y�kanm�� havu� konulabilir. �yi y�kanm�� meyvenin beslenme �antas�na do�ramadan koyulmas� besin de�erini koruyor.
A��r� safla�t�r�lm�� tah�l �r�nleri ile saf �eker t�ketiminin artmas� ve di� bak�m�n�n yeterli yap�lmamas� di� ��r�klerine neden olabiliyor. �ekerlemeler, �ekerli i�ecekler, �ikolata, gofret, tatl� bisk�viler, di�er tatl� yiyeceklerin enerji de�eri y�ksek. Ayr�ca h�zla kana kar��t�klar� i�in i�tah� azaltarak �ocuklar i�in gerekli olan di�er besinleri yeterli miktarda almalar�n� engelliyor. Bu nedenle b�yle besinlerin �zellikle yemek saatine yak�n t�ketilmesi sak�ncal�.
Bu t�r besinlerin t�ketim miktar� ve t�ketim zaman�na dikkat edilmesini �neriyorum. Ayr�ca, beslenme �antalar�nda i�ecek olarak su, kutu meyve sular�, kutu ayran veya kutu s�tlerin yer almas� daha sa�l�kl� se�imler.”
1. S�t, yo�urt ve peynir t�ketimi �zellikle kemik ve kas geli�iminde etkili!
V�cudumuz i�in gerekli olan kalsiyum ve riboflavinin en iyi kayna�� olan s�t, yo�urt ve peynir grubu, �ocuklar�n �zellikle kemik ve di� sa�l��� i�in b�y�k �nem ta��yor. Protein, fosfor ile B2, B12 ve A vitaminince zengin olan bu grup �r�nler, b�y�me ve geli�me, dokular�n onar�m�, kemik ile di�lerin geli�imi ile sa�l���, sinir ve kaslar�n d�zenli �al��mas�, hastal�klara kar�� diren� olu�umunda etkin rol al�yor. �ocuklar i�in g�nde 3-4 porsiyon t�ketilmesi �nerilen s�t, yo�urt ve peynir grubu besinlerine beslenme �antas�nda mutlaka yer verilmesi gerekti�ine dikkat �eken Prof. Dr. Y�cecan, bu t�r besinlerin t�ketiminin �ocuklara bir al��kanl�k olarak a��lanmas�n� �neriyor.
2. �ocuk i�in g�nde iki porsiyon et, yumurta ya da kuru baklagil t�ketimi �neriliyor
Et, yumurta ve kuru baklagiller gibi g�dalar�n bulundu�u besin grubundaki ��elerde di�er besinlere k�yasla daha fazla protein bulunuyor. Y�cecan, demir, �inko, fosfor, magnezyum ile B vitaminleri ve niasinden zengin olan bu besin grubu t�ketiminin, b�y�me ve geli�me, h�cre yenilenmesi, doku onar�m�, kan yap�m�, sinir, sindirim sistemi ve deri sa�l��� ile hastal�klara kar�� diren� i�in �nemli oldu�unu vurguluyor. �zellikle hayvansal kaynakl� g�dalar�n demir a��s�ndan zengin oldu�una dikkat �eken Y�cecan, bu grup �r�nlerinin g�nl�k t�ketim miktar�n�n �ocuklar i�in 2 porsiyon oldu�unun alt�n� �iziyor. �rne�in; sabah kahvalt�s�nda yenilecek bir yumurta, yar�m porsiyon anlam�na geliyor.
3. Meyve ve sebzeler ile sular�n�n t�ketimi, �zellikle g��l� antioksidan sa�lamas�yla dikkat �ekiyor
Her t�rl� sebze ve meyve bile�imlerinin �nemli k�sm�n�n su oldu�unu ifade eden Y�cecan, bu nedenle sebze ve meyvelerin g�nl�k enerji ve protein gereksinmesine katk�da bulunmas�n�n yan� s�ra, mineraller ve vitaminler bak�m�ndan son derece zengin oldu�unu vurguluyor. Folat, A vitamini �n ��esi olan beta-karoten, E, C, B2 vitaminleri, kalsiyum, demir, magnezyum, posa ve g��l� antioksidan etkinlik g�steren bile�enleri i�eren meyve ve sebzelerin suyunun da t�ketilmesi gerekli vitamin ve minerallerin al�m�n� kolayla�t�r�yor. Meyve ve sebze grubundaki besinler ve bunlar�n sular�n� t�ketmenin, b�y�me ve geli�me, h�cre yenilenmesi, doku onar�m�, deri ve g�z sa�l���, di� ve di� eti sa�l���, kan yap�m� ve hastal�klara kar�� direncin olu�umunda etkili oldu�una i�aret eden Y�cecan, g�nde 5 meyve ya da sebze ya da bunlar�n sular�n�n i�ilmesini �neriyor.
4. Karbonhidrat y�n�nden zengin tah�ll� besinler �ocu�unuzun ihtiyac� olan enerjinin en b�y�k destek�isi
Bu�day, pirin�, m�s�r ve bunlardan yap�lan un, ekmek, makarna, bulgur ve benzeri besinlerin �ocuklar�n beslenmesinde �nemli bir yere sahip olmas� gerekti�ine dikkat �eken Prof. Dr. Sevin� Y�cecan, bu grup besinlerin �nemli k�sm�n�n karbonhidrat oldu�unu ifade ediyor. Tah�llar�n v�cudun temel enerji kayna�� oldu�unu belirten Y�cecan, �ocuklar�n �zellikle yo�un aktivitelerinde ihtiya� duyduklar� enerjiyi sa�l�yor. Bu grup; sinir, sindirim sistemi ile deri sa�l��� ve hastal�klara kar�� diren� olu�umunda da �nemli rol oynuyor.
25.10.2010 - 2763
|