|
�zellikle �ocuklar ve ergenlik d�nemindeki bireyler taraf�ndan son y�llarda s�k t�ketilmeye ba�lanan enerji i�ecekleri, y�ksek miktarda �eker ve uyar�c� madde i�erdi�i i�in obizeteden davran�� bozuklu�una kadar bir�ok sa�l�k sorununa yol a�abiliyor. ��ER���NDE �OK FAZLA KAFE�N VAR Enerji i�eceklerinin bir�o�unda y�ksek dozda kafein, �eker t�rleri, ginseng, mate �ay�, guarana, taurin, glukuronalakton, inozitol, karnitin, sitrik asit, karbonat ve vitaminler gibi di�er uyar�c� maddeler bulunmaktad�r. Ergenlerde de �nemli sa�l�k sorunlar�na neden olan bile�iklerin ba��nda kafein yer almaktad�r. Enerji i�eceklerindeki kafein miktar� ise asitli i�eceklerden olduk�a fazlad�r. Enerji i�eceklerinde bulunan guarana i�eri�inde de 2 kat� kafein bulunmaktad�r. Yani bir gram guarana, 40 miligram kafein i�ermektedir. Kafeinin ba�ka bir kayna�� da mate �ay�d�r. Bir bardak mate �ay�nda 78 miligram kafein bulunmaktad�r. Oysa �ocuklarda g�nde en fazla 2-6 miligram, ergenlerde maksimum 100, eri�kinlerde ise 400 miligram kafein al�m� �nerilmektedir. �OCU�UNUZDA AN� B�R KALP PROBLEM� ORTAYA �IKAB�L�R Enerji i�eceklerinin olu�turdu�u di�er bir risk ise yapay tatland�r�c�lardan kaynaklanan �eker y�k�d�r. Bir kutu enerji i�ece�inde, 21-34 gram �eker bulunmaktad�r. Enerji i�eceklerinde s�kroz, glukoz veya y�ksek yo�unlukta m�s�r �urubu (fr�ktoz) t�r� olabilmektedir. ��eriklerinde bulunan di�er bir madde de sitrik asit( limon tuzu) olup asiditeyi art�rmaktad�r. �te yandan bu i�eceklerin yan etkileri �zerinde yap�lan �al��malar g�n ge�tik�e artmaktad�r. Bunlar �u �ekilde s�ralanabilir: - Kafein ve ginseng maddeleri, kalp ve damar sorunlar�na yol a�maktad�r. Kafeine ba�l� olarak �arp�nt�, ritim bozuklu�u, hipertansiyon riski ortaya ��kabilmektedir. Kalp hastal��� s�z konusu ise enerji i�ece�inin a��r� t�ketimi ani �l�mlere bile neden olabilmektedir. Beyin damarlar�nda daralma, ge�ici iskemik ataklar olabilmektedir. Ginseng ise �arp�nt�, kalp at�mlar�nda art��, hipotansiyon, uykusuzluk, �dem, ba� d�nmesi gibi yan etkilere yol a�abilmektedir. - Kafeine ba�l� olarak anksiyete bozuklu�u, uykusuzluk, refl�, bulant� kusma, yerinde duramama, ellerde titreme, s�k nefes alma ve buna ba�l� olarak alkaloz, i�tahs�zl�k ve s�k idrara ��kma g�r�lebilmektedir. - Ginsenge ba�l� olarak da kardiyak etkilerin d���nda; uykusuzluk, kolestatik sar�l�k ve beyin damarlar�nda arterit gibi yan etkiler ortaya ��kmaktad�r. - ��eri�indeki sitrik asit nedeniyle di� minelerinde a��nma, di� ��r�kleri, asit i�eri�ine ba�l� mide �ikayetleri ve gastrit g�zlemlenebilmektedir. - Enerji i�eceklerinde bulunan glukoz, s�kroz ve fr�ktozun y�ksek dozda ve uzun s�re al�nmas� ise obezite ve karaci�er ya�lanmas� ile ins�lin direnci ve tip 2 diyabet tablosunu ortaya ��karmaktad�r. �zellikle fr�ktozun karaci�erde di�er �ekerlere d�n��meden ya�lara d�n��t��� ve karaci�er ya�lanmas�n� ba�latt��� belirlenmi�tir ve bilimsel makalelerde fr�ktozun bir toksin oldu�u vurgulanmaktad�r. - Bu i�eceklerin uykusuzlu�a neden oldu�u bilinmektedir, ayr�ca uyku kalitesine de etkilemektedir. - G�rme sorunlar�na yol a�abilmekte, anksiete, su� i�leme e�ilimi, depresyon hatta intihara neden olabilmektedir. - Sigara, alkol ve di�er uyu�turucu maddelere y�nelme g�r�lmekte, ileri ya�larda alkolizm riski ortaya ��kabilmektedir.
5.7.2017 0 - 27858
|