Beyin �l�m�n�n 'ger�ek bir �l�m' oldu�una dikkat �eken Genel Cerrahi Uzman� Prof. Dr. Onur Yaprak, beyin �l�m� ger�ekle�mi� insanlar�n ailelerinden al�nan ba��� izninin y�zde 33'ten, y�zde 27'ye d��t���n� s�yledi.
|
|
|
|
|
|
Genel Cerrahi Uzman� Prof. Dr. Murat Dayanga� ise "D�nyada en fazla canl� vericili nakil yap�lan ikinci �lkeyiz. Bunu canl� vericiden yap�lan nakillerin artmas�yla elde ettik." dedi.
Medipol Mega �niversite Hastanesi Organ Nakli B�l�m�'nden Prof. Dr. Onur Yaprak ve Prof. Dr. Murat Dayanga�, organ nakliyle ilgili bilin� olu�turmak amac�yla Diyarbak�r'da b�lge doktorlar�yla bir araya geldi. Prof. Dr. Yaprak ve Prof. Dr. Dayanga�, organ nakli ile ilgili bilinmesi gerekenleri meslekta�lar�yla payla�t�. T�rkiye'de organ ba���� say�s�n�n Avrupa'ya g�re �ok daha az oldu�una vurgu yapan Prof. Dr. Yaprak, beyin �l�m� ger�ekle�mi� ki�inin yak�nlar�n�n ayd�nlat�lmas� gerekti�ine dikkat �ekti. Prof. Dr. Murat Dayanga� ise, "�nsanlar�m�z�n ancak 5'te 1'i beyin �l�m� ger�ekleyen yak�nlar�n�n organlar�n� ba���l�yor" ifadesini kulland�.
"DO�RU B�L�NEN YANLI�LAR VAR"
Organ ba���� hakk�nda intibalar�n �ok oldu�una dikkat �eken Prof. Dr. Onur Yaprak, "Kamuoyu ��kan haberlerden yanl�� bilgilenebiliyor. Organ nakli ameliyatlar� tam te�ekk�ll� hastanelerde organ nakli ruhsat� olan hastanelerde yap�labiliyor. Organ�n�z� ba���lad���n�zda bu sizin potansiyel bir verici olabilece�iniz anlam�na gelmiyor. Beyin �l�m� ger�ekle�se, yo�un bak�m �artlar� alt�nda olsan�z bile son karar� aileniz vermektedir. Ba��� kart�na sahip olman�z organlar�n�z�n direkt al�naca�� anlam�na gelmiyor. Organ� ba���lamakta ki�ilerin tedirginlik duyaca�� bir problem ortada yok" ifadelerini kulland�.
"NAK�L BEKLEYENLER�N �O�U B�BREK HASTASI"
Prof. Dr. Yaprak, "T�rkiye'de son g�ncel verilere g�re 28 bini a�k�n organ bekleyen hasta var. Bunlar�n �o�unu b�brek hastalar� olu�turuyor. 20 bine yak�n� b�brek hastas� iken karaci�er bekleyenlerin say�s� 2 bin civarlar�nda de�i�iyor. Bunlar sisteme kay�tl� olan hastalar, sisteme kay�tl� olmayan b�yle bir olana�a kavu�amam�� kay�ts�z hastalar�n da oldu�unu biliyoruz. Dolay�s�yla on binlerce insan organ nakline ihtiya� duyuyor" ifadelerini kulland�.
A�LE BA�I� �Z�N ORANI Y�ZDE 33'TEN Y�ZDE 27'YE GER�LED�
Organ nakillerinde ba�ar� say�s�n�n iyi oldu�una dikkat �eken Prof. Dr. Onur Yaprak, kadavradan yap�lan nakillerin azl���n� vurgulad�. Prof. Dr. Yaprak, "10 y�l �ncesine kadar ��kan organ say�s� her y�l g�receli olarak art�yor ama 10 y�l �nce y�zde 33 olan aile ba��� izin oran�, �imdi y�zde 27'ye d��t�. Organlar�m�z e�er ba���lamazsak bizimle beraber mezarda ��r�meye terk edilecek. Ama bir bedenden 8 ki�i hayat bulabilir" diye konu�tu.
"BATI VE DO�U ARASINDAK� ORGAN BA�I�I ORANI FARKLI"
Organ ba����nda �lke olarak biraz daha geride oldu�umuzu s�yleyen Prof. Dr. Murat Dayanga� ise, "Devlet bu konuda �ok fazla �al��ma yapt�. E�itim konusunda �ok fazla bir ilerleme sa�layamad�k. Y�llard�r hala beyin �l�m� oldu�unda insanlar�m�z ancak 5'te 1'i yak�nlar�n�n organlar�n� ba���l�yorlar. Bu oran� de�i�tirmeyi pek ba�aramad�k. B�lgeler aras�nda da �ok b�y�k bir fark var. Bat�daki organ ba���� oran�yla do�udaki organ ba���� oranlar� birbirinden �ok daha farkl�. Bu da e�itimin bir fakt�r olaca��n� g�steriyor. Yap�sal de�i�iklikler kadar e�itime de �nem vermek gerekiyor" ifadelerini kulland�.
"EN FAZLA CANLI VER�C�L� NAK�L YAPAN �K�NC� �LKEY�Z"
Karaci�er naklinin sa�l�k alan�nda elde edilen en �nemli ba�ar�lardan biri oldu�una dikkat �eken Prof. Dr. Murat Dayanga�, "D�nyada en fazla canl� vericili nakil yap�lan ikinci �lkeyiz. Bunu canl� vericiden yap�lan nakillerin artmas�yla elde ettik. Ancak maalesef hi� birimiz ba�ar� durumumuzu bilmiyoruz. Her bir merkezin yapt��� vakalar�, ba�ar� oran�n� takip eden bir sistem var ama sonu�lar yay�nlanm�yor" dedi.
"75 YA�INA KADAR NAK�L YAPILAB�L�R"
Canl� vericili karaci�er naklinin nakil a��s�ndan riskleri oldu�unu ancak bu riskin �ok d���k bir paya sahip oldu�unu s�yleyen Prof. Dr. Dayanga�, "Her �eyde oldu�u gibi bunda da tamamen risksiz diyemeyiz. D�nyada genel olarak kabul edilen binde 5 �l�m riski oldu�u g�zlemlenebiliyor. Y�llar i�erisinde �ok b�y�k de�i�imler ya�and� ve vericiler a��s�ndan ameliyat �ok standart bir hale geldi. Olabildi�ince en d���k riskli vericiyi se�meye �al���yoruz. Her zaman �nceli�i verici g�venli�ine veriyoruz. Al�c�n�n riskleri hastal���n evresine, yanda� sorunlar�na, ya��na, hastal�k skoruna ba�l� olarak �ok de�i�ken oluyor. T�rkiye'deki deneyimli merkezler 75 ya��na kadar canl� vericili nakil i�in hastalar� kabul ediyorlar. Bu da ba�ka �lkelerde daha d���k ya�larda s�z konusu olabilir ama deneyiminiz artt�k�a daha dikkatli olarak ileri ya� grubunda da nakiller yap�lmas� m�mk�n" ifadelerini kulland�.
"�M�R BOYU �LA� KULLANMAK GEREKEB�L�R"
Karaci�erin ba����kl�k a��s�ndan daha ayr�cal�kl� bir organ oldu�una vurgu yapan Dayanga�, s�zlerini ��yle s�rd�rd�:
"Teorik olarak �m�r boyu ila� kullanmak gerekiyor. Kimin b�yle bir de�i�im i�ine girece�i, kimin karaci�eri ba����kl��� bask�lay�c� ila� olmadan tamamen kabullenece�ini bilemedi�imiz i�in organ� kaybetme riskini alam�yoruz. Bu y�zden hastalarda hayat� tehdit edici yan etki olmad��� s�rece ba����kl��� bask�lay�c� tedaviyi hayat boyu devam ettiriyoruz."
16.11.2019 - 41693
|
|