Pandemi d�neminde evlerde kullan�m� yo�unla�an temizlik maddeleri, 0-6 ya� grubu �ocuklarda zehirlenme vakalar�n� artt�rd�. �zellikle �ama��r suyu, deterjan ve el dezenfektanlar� kullan�m�n�n yo�unla�mas�, ba�ta �ocuklar olmak �zere ya�l�lar ve�di�er aile bireyleri i�in zehirlenme riski ta��rken �lk ve Acil Yard�m Program Ba�kan� ��r. G�r. �zlem Karag�l deterjanlar�n �o�unda �ok miktarda fosfat ve klor bulundu�unu ve bu nedenle bula��klar�n iyice durulanmas� gerekti�ini s�yledi."BA�KA KAPLARA KONMAMALI, ULA�ILAB�L�R YERLERDE BIRAKILMAMALI" D�nya Sa�l�k �rg�t� (DS�) verilerine g�re d�nyada d��meler, yan�klar ve zehirlenmeler, ev kazalar�nda yaralanma ve �l�m vakalar�n�n en �nemli sebepleri aras�nda. T�rkiye'de ise ev kazalar�n�n y�zde 45.4'�n�n 0-6 ya� grubu �ocuklarda g�r�ld��� belirlenmi� ve ayn� ya� grubundaki �ocuklarda kazara yak�c� madde i�ilmesi s�kl��� ise y�zde 81 olarak saptanm�� durumda. Alt�nba� �niversitesi �lk ve Acil Yard�m Program Ba�kan� ��r. G�r. �zlem Karag�l, �ama��r suyu ve kimyasal temizlik maddelerinin i�ilmesi sonucu a��zdan mideye kadar olan b�lgede ciddi hasar olu�abildi�ini, ayr�ca bu durumun egzama, ba��rsak kanseri ve solunum yollar� enfeksiyonlar�na da yol a�abilece�ini belirtti. Karag�l, kokulu deterjanlar�n (tuz ruhu, kezzap, �ama��r suyu) yutulmas�n�n yan� s�ra solunmas�n�n da zararl� oldu�unu ifade etti. Karag�l, �ama��r suyu ya da benzeri di�er dezenfektanlar ve kimyasallar�n evde g�venli kullan�m� konusunda uyar�larda bulunurken temizlik maddelerinin �o�unun kokusu ve rengiyle �ocuklar� cezbedebilece�ine dikkat �ekerek �unlar� s�yledi: "Ailelerin bu maddeleri sat�n ald�ktan sonra ba�ka kaplara (pet �i�e, bardak, kavanoz, po�et gibi) koyup bu kaplar� da kolay ula��labilir bir yerde saklad�klar� g�r�lmektedir. Bu �r�nlerin i�ecek ve yiyecek kaplar�na konmamas�, kesinlikle kendi kaplar�nda saklanmas�, su, kola �i�esi gibi i�ecek �i�elerinde saklanmamas� gerekmektedir." Karag�l, "0-6 ya� grubundaki �ocuklar�n kazara i�ebildikleri temizlik maddelerinin uygun alanlarda, kilitli olarak saklanmas�, �ocuklar�n ula�amayaca�� y�ksek ve kapal� yerlere konulmas� gerekir" uyar�s�nda bulundu. SOLUNMASI DA R�SK OLU�TURAB�L�R Ambalaj�nda 'Dikkat' ya da 'Tehlikeli' uyar�s� olan klorak ya da amonyak i�eren maddelerin y�ksek riskli gruba giren �r�nler oldu�unu belirten Karag�l, bu t�r �r�nlerin kullan�m�n�n ast�ml� �ocuklar�n solunum s�k�nt�s� ya�amalar�na neden olabilece�ini s�yledi. Bu �r�nler kullan�ld���nda ast�ml� �ocu�un odaya en az 20 dakika sonra girmesine �zen g�sterilmesi gerekti�ini vurgulayan �zlem Karag�l, temizlik kimyasallar�n�n evde g�venli kullan�m� konusunda ise �u �nerilerde bulundu: "Deterjanlar�n �o�unda �ok miktarda fosfat ve klor vard�r. Bunlar�n yutulmas� ve solunmas� zararl�d�r. Bu y�zden deterjanlarla y�kanan bula��klar iyice durulanmal�. Kimyasal madde kullan�ld���nda koruyucu olarak eldiven tak�lmal�. Kimyasal temizlik malzemeleri kesinlikle birbirine kar��t�r�larak kullan�lmamal�. Temizlik yap�lan alanda cam a��kken �al���lmas�, kimyasal maddenin solunmamas� a��s�ndan �nemli bir tedbirdir." ZEH�RLENMELERDE �LK M�DAHALE NASIL OLMALI? Zehirlenmenin zehrin v�cuda giri� yollar�na g�re sindirim, solunum, deri olmak �zere �� yolla meydana gelebilece�ini belirten ��r. G�r. �zlem Karag�l; zehirlenme durumunda bulant�, kusma, ishal, kar�n a�r�s�, so�uk terleme, renkte solukluk, bilin� bulan�kl���, �ok, havale, ba� d�nmesi, solunum g��l���, siyanoz, g���s a�r�s�, �arp�nt� ve kalp durmas� ya�anabilece�ini s�yledi. Karag�l bu durumlarda yap�lacak ilk m�dahale uygulamalar�na dair �u bilgileri payla�t�: � "Sindirim yoluyla zehirlenmelerde; kimyasal madde al�m� sonras�nda aileler, �ocu�u kusturmaya �al��makta ya da limon suyu, yo�urt, ayran, zeytinya��, sirke, nane, �i� yumurta, tuzlu su ve nar suyu gibi me�rubat ya da yiyecekler vermektedir. Fakat kimyasal madde i�iminden sonra ba�ka bir yiyecek/i�ece�in verilmesi total gastrik vol�m� art�r�p kusmay� uyarabilece�inden, a��zdan hi�bir �ey verilmemelidir. ��nk� maddeyi yutarken zedelenen yemek borusu ve g�rtlak, kusma ile yeniden zarara u�rayacakt�r. Bu y�zden �ocuklar�n hi�bir �ey yapmadan en k�sa s�re i�inde hastaneye getirilmeleri daha uygundur. Ancak bilin� a��k ise a��z su ile �alkalan�r, kimyasal madde ele temas etmi�se el sabunlu su ile y�kan�r. Zehirlenmeye neden olan madde ne olursa olsun hasta kesinlikle kusturulmaya �al���lmaz. Acil t�bbi yard�m (112) istenir. ��ilen maddenin t�r�, olay�n saat ka�ta ya�and��� gibi vakayla ilgili bilgiler kaydedilir. Kimyasal maddelerin v�cuda d�k�lmesiyle olu�an yan�k durumunda da kimyasal madde h�zla v�cuttan uzakla�t�r�lmal�d�r. Bir eldiven veya po�et yard�m�yla �ocu�un �zerindeki k�yafetler ��kar�lmal�d�r. Yan�k b�lgesi akan suyun alt�nda uzun s�re y�kanmal�d�r. �ocuk en k�sa zamanda bir sa�l�k kurulu�una g�t�r�lmelidir. Solunum yolu ile zehirlenmelere kar�� ilk m�dahalede de hasta hemen temiz havaya ��kar�lmal�, ��kar�lam�yorsa cam ve kap�lar a��larak ortam havaland�r�lmal�d�r."
- �stanbul
9.6.2020 1 - 45841
|