|
Dicle �niversitesinde g�revli diyetisyen Fatih Aslan, �ay�n yemeklerden en az 45 dakika sonra t�ketilmesi gerekti�ini belirterek yararlar� ve zararlar�na dikkat �ekti.
T�rkiye'de en fazla t�ketilen i�eceklerin ba��nda gelen �ay�n, yemeklerden hemen sonra i�ilmemesi gerekti�i belirtildi. Dicle �niversitesinde g�revli diyetisyen Fatih Aslan, T�rkiye'de ki�i ba��na ortalama 2 bu�uk kilogram �ay d��t���n�, bununda g�nl�k 6 graml�k t�ketime tekab�l etti�ini belirtti. Diyetisyen Aslan, �ay�n farkl� sa�l�k sorunlar�na neden oldu�u gibi baz� sa�l�k sorunlar�na da iyi geldi�ini ifade etti.
"�AYIN Y�KSEK ATE�TE KAYNATILMASI ZARARLI B�LE�ENLERE YOL A�AB�L�R"
D�nyada y�zde 70 oran�nda siyah �ay t�ketildi�ini belirten diyetisyen Aslan, "Endonezya, Vietnam, �in ve T�rkiye'de �ay �retiminin oldu�u �lkelerdir. T�rkiye'de ortalama ki�i ba�� 2 bu�uk kilogram �ay d���yor ve g�nl�k 6 grama tekab�l ediyor. �ay �ok t�ketilen bir i�ece�imizdir. Yapraklar�yla, k�k�yle, g�vdeleriyle her t�rl� milli i�ece�imizde diyebiliriz. Asl�nda �ay� nas�l t�ketmemiz gerekiyor. Yap�lan yanl��lar�m�z var. T�rkiye'de �ay �ok kaynat�lmadan, ya da �ok y�ksek ate�te kaynat�larak zararl� birle�enlere yol a��yor. Kaynam�� bir suyla 10 dakika hafif k�s�k ate�te kaynayacak �ekilde �ay� demlememiz laz�m ki i�erisindeki tanender, kafein, antioksidan maddelerin yarar�n� alal�m. Yoksa i�erisindeki o �z�tler suya ge�mez ve demde pos olarak hepsi d��ar� at�l�r. Bizim ondan faydalanmam�z i�in en az 10 dakika k�s�k ate�te demlenmesi laz�m ve �ay�n 15 dakika i�erisinde t�ketilmesi laz�m. Bayatlam�� bir �ay�n faydas� bize olmaz, zarar� olur. Teofilin, antioksidan gibi mineraller var. Mineraller dedi�imiz di� ��r�klerine, kemik yap�s�na kat�larak bize yard�mc� olurlar. Antioksidanlar yemek sindirildikten sonra v�cudumuzda serbest radikaller olu�ur. Bu serbest radikaller v�cudumuza zarar verir. Nas�l zarar verir, h�crelerle, molek�llerle etkile�ime girerek onlar t�m�r dedi�imiz zararl� dokular kanser h�crelerini olu�turur asl�nda. Bu �ayda bulunan antioksidan maddeler flavoninler �zellikle bunlar serbest maddeler dedi�imiz o t�m�r h�crelerini yok ederler ve kanserin geli�mesini engellerler" dedi.
"�AY, K�LO KONTROL�N� SA�LAR"
Yeti�kin bir insan�n g�nl�k almas� gereken kafeinin miktar�n�n 300 miligram oldu�unu kaydeden diyetisyen Aslan, "Her bir fincanda 40 miligram kafein i�ermektedir. Bunlar� yakla��k olarak 5, 6 bardakta t�ketebiliyoruz. Fazlas� bize zarar veriyor. Kalp hastalar�n�n az t�ketmesi gerekiyor, yemeklerle beraber t�ketti�imiz zaman bu antioksidan maddeleri alm�yoruz ve yemekte bulunan proteinleri, karbonhidratlar�, ya�lar�n emilmesini de engelleyebiliyor. �zellikle vitamin, mineral eksikli�i olanlarda, kalsiyum, demir eksikli�i olanlarda bu emilimleri azalt�yor. Hamile kad�nlar, �zellikle adet kanamas� ge�iren bayan arkada�lar�m�z bunlardan uzak durmas� gerek. G�nl�k miktar�n� a�mamas� gerekiyor. �zellikle yemekten yar�m saat, 45 dakika sonra t�ketilmesini istiyoruz. C vitaminiyle beraber t�ketildi�i zaman, �zellikle limon s�k�larak t�ketildi�i zaman demir emilimini de art�r�yor. �ay�n �u �zelli�i de var. Kafein almam�z gereken bir madde. Metabolizmay� h�zland�r�r. Asl�nda ya� yak�m�n� sa�lar. Ald���m�z enerjiyi yakmam�za neden olur. Kafein almad���m�z zaman, siyah �ay t�ketimi az olan ki�ilerde bu biraz daha d���kt�r ve kilo art���na neden olabiliyor. Ama s�rekli d�zenli �ay i�en biri, g�nde 5,6 bardak siyah �ay t�keten biri �ok koyu olmayacak bir �ekilde, kilo kontrol�n� sa�lar" �eklinde konu�tu.
�ay�n k�lt�rlerinin �nemli bir par�as� oldu�unu kaydeden vatanda�lardan Ahmed Serhad Atao�lu, "�aya kar�� a��r� derecede ba��ml�y�z. Yemeklerde ve kahvalt�da �ok�a �ay t�ketiyoruz. Toplum olarak yemeklerden hemen sonra �ay� t�ketiyoruz. Yeme�i sindirmeden, �zellikle �ay�n yeme�i sindirici bir �zelli�i oldu�u s�yleniyor. Biz toplum olarak �ay�, kahveyi ve kafein i�eren di�er i�ecekleri �ok fazla t�ketiyoruz. Asl�nda bilin�siz bir t�keticiyiz" diye konu�tu.
26.11.2020 - 49464
|