SA�LIK Bakanl��� Koronavir�s Bilim Kurulu �yesi Prof. Dr. Serap �im�ek Yavuz, kendi merkezlerinde test pozitiflik oran�n�n y�zde 10'a ula�t���n� s�yleyerek, b�yle giderse sa�l�k sisteminin zorlanaca��n� s�yledi. A��lar�n �l�m ve a��r hastal�ktan korumada son derece etkili oldu�unu ve bunun ger�ek ya�am verileriyle de ispatland���n� vurgulayan Prof. Dr. Yavuz, a�� zorunlu olmal� m� tart��malar�na net yan�t verdi '��retmenler, sa�l�k �al��an� gibi belli meslek gruplar�nda kesinlikle zorunlu olmal�. Sosyal ortamlara girmek isteyenlere de ya a�� kart�, ya da son 48 saatte yap�lm�� negatif sonu�lu PCR testini g�sterme �art� getirilmeli. Zaten restoran sahipleri de bunu istiyor. Bu art�k bireysel tercih olamaz, toplumun her �eyi buna ba�l�. Kapanmalar, b�y�k ekonomik kay�plar ya�ad�k, okullar� a�amad�k. Eyl�l'de ayn� noktaya geri d�nebiliriz. G�nl�k pozitif vaka say�s�n�n 20 binlere dayand��� bu g�nlerde bayram sonras� etkinin hen�z bu say�lara yans�mad���, �ok h�zl� yay�lan Delta varyant� nedeniyle �n�m�zdeki g�nlerde bu say�n�n da katlanaca�� konu�ulurken, iki doz a��s�n� tamamlayanlar�n oran� ise halen y�zde 50'ye dahi ula�mad�. B�yle giderse Temmuz-A�ustos aylar�n�n �ok s�k�nt�l� ge�ebilece�ini ve �zellikle Delta varyant�n h�z�n�n kesilebilmesi i�in iki doz a��laman�n ve ki�isel korunmay� s�rd�rmenin daha da �nem kazand���n� s�yleyen Sa�l�k Bakanl��� Koronavir�s Bilim Kurulu �yesi ve �stanbul �niversitesi �stanbul T�p Fak�ltesi Enfeksiyon Hastal�klar� ve Mikrobiyoloji Anabilim Dal� ��retim �yesi Prof. Dr. Serap �im�ek Yavuz, Demir�ren Haber Ajans�'na �nemli a��klamalarda bulundu. Hem �stanbul'da hem de �lke genelinde ciddi bir art�� oldu�unu belirten Prof. Dr. Yavuz, 'Hem test pozitiflik oran�nda hem ba�vuru say�s�nda ciddi art�� var. Bizim kendi merkezimizde test pozitiflik oran� y�zde 10'u buldu neredeyse. �ok y�ksek bir oran bu. Herkesin, �zellikle a��s�z olanlar�n, kalabal�k ortamlara girmemesini, iki doz a��s� tamamlanana kadar �zellikle kapal� ortamlarda bulunmamas�n� tavsiye ediyorum dedi. '�K� DOZ A�IDA Y�ZDE 25'� BULAN �LKELERDE B�LE �L�MLER AZALDI En az y�zde 25 oran�nda iki doz a��lamay� tamamlam�� olan �lkelerde �l�m oranlar�n�n dramatik bir �ekilde d��t���n� vurgulayan Prof. Dr. Yavuz, 'Mesela Delta pikini bizden �nce ya�ayan �ngiltere'de vaka say�lar� 50 binleri buldu. Ama �l�m oranlar� ger�ekten �ok �ok d���k. T�rkiye'de �ift doz a��lanma oran� e�er y�zde 50 olsayd�, daha rahat olabilirdik. Ama �u anda y�zde 25'lerdeyiz. O kadar rahat olam�yorum, yani sistem zorlanmaz, hastanelerde s�k�nt� ya�amay�z diyemiyorum maalesef. O nedenle Temmuz-A�ustos boyunca a��lanman�n yan� s�ra bireysel �nlemlerin de �ok �nemli oldu�unu d���n�yorum. Delta'ya etki edebilmesi i�in herkesin iki doz a��s�n� olmas� gerekiyor. A��lar �ok �ok etkili. En en �nemlisi de a��r hastal��� ve �l�mleri engellemekti ve y�zde 90'lara varan etkinli�i var bu konuda a��lar�n �eklinde konu�tu. 'SADECE �NG�LTERE'DE A�ILAR 30 B�N �L�M, 8 M�LYON HASTANE YATI�INI �NLED� Sadece �ngiltere'de a��lanma sayesinde 30 bin ki�inin hayat�n�n kurtuldu�unu s�yleyen Prof. Dr. Yavuz, s�zlerini ��yle s�rd�rd� 'A��lar 30 bin �l�m� engellemi� durumda �ngiltere'de. Bu inan�lmaz bir rakam. Yine 8 milyon hastaneye yat��� engellemi�. Yani a��lar etkisiz diyebilmek i�in ya �ok cahil olmak gerekiyor, ya da en iyi niyetle konuyu hi� bilmemek gerekiyor. A��lar�n hepsi etkili. �ngiltere'de mesela �ubat Mart'ta ya�anan pikte, g�nl�k 1000'in �zerinde �l�m oluyordu, �u anda g�nde 50-60 �l�m oluyor en fazla, ki ayn� vaka say�lar�na ra�men. Bu tamamen a��lanman�n fark�. Yine �srail'de, g�nl�k vaka say�s� �ok y�kselmedi. �ngiltere'den daha fazla a��lama yapt� �srail. G�nl�k vaka say�lar� 10 binlere ��karken o kadar d���k n�fusuna ra�men; �u anda 2 bin civar� bu say� ve hastalananlar da genellikle k���k ya� grubu. Yine �l�m oranlar� da �ok d���k, 1 ki�i falan �l�yor �u anda �srail'de. 'A�I KARTI YA DA NEGAT�F PCR ZORUNLULU�U OLMALI Elimizde etkili a��lar oldu�u halde iki doz a��lanma oranlar�nda istedi�imiz noktaya ula�amad���m�z� s�yleyen Prof. Dr. Serap �im�ek Yavuz, a�� zorunlu olmal� m� tart��malar�na da kesin bir dille yan�t verdi. Prof. Dr. Yavuz �unlar� s�yledi 'Herkesin a��l� olmas�n� istiyoruz, ger�ekten bunu ikna ederek yapmak en g�zeli. Ama �u anda acil bir durum var. Delta �ok bula��c� ve elimizde a�� da var. Bu nedenle h�zla bizim asl�nda a��lanmay� art�rmam�z gerekiyor. Belli meslek gruplar�nda a��n�n zorunlu olmas� gerekti�ini d���n�yorum ben. ��retmenler, sa�l�k �al��anlar� gibi' Bunlarda kesinlikle zorunlu olmas� laz�m. Sosyal ortamlarda bulunmak isteyenler i�in ise diyelim ki toplant� yapacak, kongre yapacak, konser yapacak ya da restoranlara girecek, ki T�rkiye'de zaten restoran sahipleri de bunu istiyor, ya a�� kart�n� ya da son 48 saatte yap�lm�� negatif sonu�lu PCR testini g�sterme zorunlulu�u olacak. Ancak bu �ekilde toplu ortamlara girebilmeliler. �u a�amada biz bu �nlemleri almazsak yine Eyl�l geldi�i zaman okulu nas�l a�aca��z diye kara kara d���n�yor olaca��z. Bireysel �zg�rl�k olarak d���n�lemez art�k bu. ��nk� toplumun her �eyi buna ba�l�. Belli yerlerin kapat�lmas� gerekiyor, �ok b�y�k ekonomik kay�plar oldu, okullar� a�am�yoruz. 'OKULLARDA HIZLI TESTLERLE S�REKL� TARAMA YAPILMALI Ne olursa olsun bu y�l art�k e�itimin kesin olarak devam etmesi gerekti�ini vurgulayan Bilim Kurulu �yesi Prof. Dr. Yavuz, bunun i�in gereken �artlar� da ��yle s�ralad� 'Bir, h�zla a�� olmas� laz�m toplumun. Di�eri de okullarda h�zl� testlerle s�rekli olarak tarama yapmak gerekli. Ayr�ca altyap� olanaklar�n�n d�zeltilmesi gerekiyor. Yani havaland�rma olanaklar� k�t� olan okullarda bunun d�zeltilmesi gerekiyor. Bu ���n� ayn� anda yapmazsak, e�itimi ba�latal�m diye tutturursak da devam ettirmemiz m�mk�n de�il. Bunu da �u anda, tam yaz aylar�ndayken, �imdiden yapmam�z gerekiyor bu haz�rl�klar�. '���NC� DOZ �HT�YACI ANT�KORLARIN D���� S�RES�YLE �LG�L� Kovid a��lar�nda �u an i�in n�tralizan antikor titresi yani vir�sle sava�an antikor miktar�n�n koruyuculu�u belirledi�inin bilindi�ini anlatan Prof. Dr. Yavuz, bu antikor d�zeyinin zamanla d��mesi ya da baz� ki�ilerde ba�tan d���k olmas� nedeniyle a��da ek dozlar�n konu�uldu�unu anlatarak 'Ne kadar iyi bir n�tralizan antikor titreniz varsa o kadar g�zel korunuyorsunuz. Y�zde y�z do�ru olmamakla birlikte, �u andaki verilerle bunu g�r�yoruz. Fakat antikor titreleri, belli ki�ilerde d���k olabiliyor, �rne�in �ok ileri ya� olanlarda. Zaman ge�tik�e de d���yor, bunu da biliyoruz. mRNA a��lar�nda ba�ta �ok y�ksek oldu�u i�in, biraz daha uzun s�r�yor bu d����. (CoronaVac gibi inaktif a��larda ise titreler ba�tan biraz daha az oldu�u i�in, daha k�sa s�rede d���� ya�anabiliyor.) Bu nedenlerle ek dozlar�n gerekebilece�i ortaya ��kt� asl�nda. Ama ne zaman yapmam�z gerekiyor, bu s�k�nt�l� �u an. mRNA a��lar�n�n koruyuculu�unun 9-12 ay gibi s�rd��� d���n�l�yor. �srail'deki veriler de bunu g�steriyor. Zira iki doz a��s�n�n �zerinden 6 ay ge�memi�lerde ya da gen�lerde �ok daha iyi bir yan�t g�zlenirken, ya�l�larda ve a��n�n �st�nden 6 ay ge�mi� ki�ilerde antikorlarda d��me g�r�yorsunuz. Ba����kl�k sisteminde s�k�nt� olanlarda biraz daha erken, belki 9 ay gibi gerekebilir. �al��malar yap�l�yor �u anda ���nc� dozlarla ilgili sonu�lar� da g�rece�iz. Ama tahminim mRNA a��lar�nda, normal insanlarda 9-12 ay gibi olacak ���nc� doz. Ya�l�larda vb ise daha erken gerekebilir. dedi. 'S�NOVAC'TA �STEYEN ���NC� DOZUNU DA S�NOVAC �LE YAPTIRAB�L�R T�rkiye'de ilk uygulanan a�� olan Sinovac ile ilgili �in'de yakla��k 500 ki�i ile yap�lan ���nc� doz �al��malar�n�n sonu�lar�na da de�inen Prof. Dr. Serap �im�ek Yavuz, s�zlerini ��yle noktalad� 'Bizim ilk uygulamaya ba�lad���m�z Sinovac'�n Coronavac a��s�, inaktif vir�s a��s� biliyorsunuz. Bu a�� da hastaneye yat�� ve �l�mleri azaltmada �ok etkili oldu. Mesela sa�l�k �al��anlar�nda her ay onlarca kay�p ya��yorduk. Ger�ekten dramatik bir d���� ya�and�, birka� ki�i kaybettik a��dan sonra, tam a��l� olmayan ki�ilerdi onlar da. CoronaVac'taki s�k�nt� �uydu, daha k�sa d�nemde ek dozlara ihtiya� duyulaca��n� d���n�yorduk. ��nk� ba�lang��taki antikor seviyesi �ok y�ksek olmay�nca, daha k�sa s�rede ek dozlara ihtiyac� oluyor. Bu konuda yap�lan bir �al��mada da 6 aydan sonra yine inaktif a�� ile yap�lan ek dozlar�n, antikor seviyesini olduk�a y�kseltti�i, ilk iki doz a��lamadan sonra ��kan antikor seviyesinden daha y�ksek d�zeye ��kt��� g�sterildi. Dolay�s�yla ���nc� doz olarak CoronaVac tercih edenler olabilir, bunun da antikor seviyesini art�raca��n� g�rm�� olduk bu �al��mayla.
28.7.2021 - 55148
|