|
Bilim insanlar�, v�cutlar�n� hi�bir �ekilde kontrol edemeyen kilitli kalma sendromu (locked in sendromu) hastalar�n�n ilk defa ileti�im kurabilece�ini a��klad�. �nsanlar�n beyinlerini analiz eden bir bilgisayar kullanan bilim insanlar�, sorular�na evet veya hay�r yan�tlar� alabilmeyi ba�ard�. Yeni y�ntem sayesinde bir hasta, k�z�n�n evlenmesini istemedi�ini a��klayabildi. HASTALARIN MUTLU OLDUKLARI ORTAYA �IKTI �svi�re'deki d�rt hasta �zerinde denenen ve PLOS Biology dergisinde yay�nlanan bir makaleyle duyurulan y�ntem, hastalar�n hareket ettiremedikleri bir bedende kilitli kalm�� olmalar�na ra�men mutlu olduklar�n� da ortaya ��kard�. D�rt hastada da, beyinlerinin kaslar�n� kullanmalar�na engel olan bir t�r motor n�ron hastal��� bulunuyordu. Bu hastal��a yakalananlar�n beyinleri normal fonksiyonlar�n� s�rd�rse de hastalar konu�am�yor ve hareket edemiyor. Bu durumdaki hastalar�n baz�lar� g�z kaslar�n� hareket ettirerek ileti�im kurabiliyor. Fakat bu �al��mada yer alan hastalar g�z kaslar�n� da hareket ettiremiyordu. Beyin sinyalleri Beyin h�crelerinin faaliyetleri kandaki oksijen seviyesi ve kan�n renginde de�i�imlere yol a��yor. Bilim insanlar� bu uygulamada k�z�l �tesi spektroskopi adl� bir y�ntemi kullanarak beynin i�indeki kan�n rengine bak�p ki�inin beyninde y�r�t�len faaliyeti alg�l�yor. Hastalara "E�inin ad� Jaochim mi?" gibi sorular sorarak bir bilgisayar yaz�l�m�n�n beyinden gelen i�aretleri analiz etmeyi ��renmesi sa�lan�yor. Sistemin ba�ar� oran� y�zde 75. Bu y�zden hastan�n verdi�i cevaptan emin olmak i�in ayn� soruyu birka� kere sormak gerekiyor. Ara�t�rmac�lardan Profes�r Ujwal Chaudhary BBC'ye, bu y�ntemin hastalar�n hayat kalitelerini �nemli �l��de art�rd���n� a��klad� ve "Hi�bir t�rl� ileti�im kuramamak ile 'evet' ve 'hay�r' diyerek ileti�im kurmak aras�ndaki fark devasa." dedi. 'Zihinleri �zg�rle�tirmek' �al��malardan birinde bir kad�n, erkek arkada��yla evlenmeden �nce kilitli kalma sendromlu hastas� babas�n�n onay�n� almak istedi. Fakat baban�n verdi�i 10 yan�ttan 8'i hay�r oldu. "Niye hay�r dedi�ini anlayamad�k" diyor Prof. Chaudhary ve ekliyor: "Ama yine de evlendiler. A�k�n �n�nde hi�bir engel duramaz". Bu y�ntem sayesinde hastalar aile ziyareti isteyip istemedikleri gibi g�nl�k ya�amlar�n� ilgilendiren konularda ileti�im kurabiliyor. N�roteknoloji �zerine ara�t�rma yapan Wyss Center'�n direkt�r� Profes�r John Donoghue ise BBC'ye �unlar� s�yledi: "Kilitli kalma sendromu nedeniyle t�m ileti�imi kesilen birinin tekrardan ileti�im kurmas�n� sa�lamak, �evrelerindeki d�nyayla etkile�im kurabilmeleri i�in zihinlerini �zg�rle�tirmek demektir. Bu ola�an�st�."
1.2.2017 2 - 25578
|