|
Bel f�t��� hastalar� hem ameliyattan hem de ameliyat sonras� eskisinden daha da k�t� olmaktan korkuyor. Ancak hastalar�n ameliyats�z d�zelemeyeceklerine y�nelik inan�lar�, alg�lamalar� ve bilgileri de cerrahi operasyona y�nelmelerine yol a��yor.
�nternational Hospital Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzman� Dr.S.Demet Parlar, g�n�m�zde bel f�t���nda tedavinin y�zde 1-2'sini cerrahinin olu�turdu�unu, y�zde 98'ine fizik tedavi ve ila� verildi�ini belirtiyor. Bel f�t��� ve fizik tedavi hakk�nda merak edilenlere a��kl�k getiren Dr. S. Demet Parlar, en s�k sorulan sorular� ��yle yan�tl�yor;
Bel f�t���nda hangi durumlar fizik tedavi yap�lmas�n� gerektiriyor?
Bel f�t��� tedavisi d�rt a�amal�d�r diyebiliriz. E�er hastada idrar tutamama, ayakta g�� kayb� gibi acil ameliyat gerektirecek bir durum yoksa tedavi bu s�ralamaya uygun olarak ger�ekle�tirilir. �lk a�ama istirahat ve ila� tedavisidir, hastan�n bu tedaviyle �ikayetlerinde gerileme olmazsa ikinci a�ama olarak fizik tedavi uygulamalar�na ge�ilebilir.
Uygulama ameliyattan kurtar�yor mu?
D�nyada bel f�t��� hastalar�n�n tedavilerinde ameliyat oran� y�zde 1-2'dir. Yani hastalar�n yakla��k y�zde 98'i ila� ve fizik tedavi gibi ameliyat d��� tedavi y�ntemleriyle iyile�ebilmektedir.
Fizik tedavinin i�e yaramad��� durumlar olabiliyor mu?
Tedavi t�m kas, eklem ve kemik a�r�lar�nda etkili bir tedavi y�ntemidir. Ancak tedavi �ncesi a�r�n�n nedeninin, kayna��n�n tam olarak belirlenmesi �artt�r. Enfeksiyon ve kanser gibi durumlarda fizik tedavi kesinlikle uygulanmaz.
Kas g��s�zl��� ve idrar tutamama gibi n�rolojik bozukluklarla seyreden ileri derecede omurga hasar� varsa yine uygulanmaz, uygulanmamal�d�r. Fizik tedavinin etkinli�i ya da i�e yaray�p yaramayaca�� tan�n�n do�ru olmas�na ve fizik tedavi program�n�n ki�iye �zel yap�lmas�na ba�l�d�r. Ayr�ca fizik tedavi doktorunun yapt��� tedavi program�na g�re fizik tedaviyi uygulayacak olan fizyoterapistin e�itimi, deneyimi, uygulanacak fizik tedavi ajanlar�n�n kalitesi de fizik tedavinin etkinli�inin art�r�r.
Fizik tedavi f�t���n tekrarlamas�n� �nler mi?
Fizik tedavi ila�lar gibi a�r�y�, a�r�l� �demi ve kas spazm�n� ge�irir, tedavi edicidir ancak tekrarlardan koruyucu etkisi yoktur. Bel f�t��� hastalar�n� tekrarlardan korunmak i�in; fizik tedavi s�ras�nda ��retilen egzersizleri d�zenli olarak tedavi sonras� en az 3 ay devam etmeleri, ya�am boyu y�zme ve y�r�y�� gibi bele dost sporlar� yapmalar� gereklidir.
Fazla kilolardan korunmak, g�nl�k ya�amda mutfakta ya da ofiste �al���rken beli zorlay�c� hareketlerden sak�nmak, a��rl�k kald�r�rken dikkatli olmak �nemlidir. F�t�kta tekrarlar� �nlemek i�in tedavi s�ras�nda egzersiz ve d�zg�n duru� e�itimi de veriliyor.
Tedavinin �zellikleri neler?
Bel f�t���n�n beldeki duyarl� yap�larda ve sinirde yaratt��� inflamasyon dedi�imiz a�r�l� �demi ve kas spazm�n� ge�irmeye y�nelik olarak TENS, vakum enterferans gibi al�ak frekansl� elektrik ak�mlar�n�n yan�s�ra, laser, ultrason, k�sadalga ve radar gibi de�i�ik fizik tedavi ajanlar�, duruma g�re traksiyon uygulanmaktad�r. Egzersizler de tedavi s�ras�nda verilmektedir.
Uygulaman�n amac� nedir?
Fizik tedavinin amac�; a�r�y� ge�irmek ve tekrarlar� �nlemektir. Ki�iye g�re de�i�mekle birlikte genellikle 5. ve 10. seanslardan sonra giderek artan d�zeyde bir iyile�me, rahatlama olmaktad�r.
Bel f�t��� tedavisinde egzersizlerin yeri nedir?
Egzersiz bel f�t��� tedavisinin ayr�lmaz bir par�as�d�r. Ancak egzersizin hastaya �zel planlanmas�, d�zg�n duru� e�itimiyle birlikte verilmesi �nemlidir. Egzersizlerle g�vde ve bacak kaslar�n� g��lendirmenin yan� s�ra kaslar� esneterek omurgaya binen y�kleri azaltmay� ama�l�yoruz.
Evde yap�lacak fizik tedavi egzersizleri var m�d�r?
Tedav� s�ras�nda hastaya �zel planlanarak yapt�rd���m�z egzersizleri hastalar�m�z�n evde de d�zenli olarak yapmas�n�, tedavi sonras� en az 3 ay, m�mk�nse hayat boyu devam etmelerini isteriz.
Fizik tedavi al��kanl�k yapar m�?
Fizik tedavi al��kanl�k yapmaz, ama kas, kemik ve eklem a�r�lar�nda hem ilaca hem ameliyata kar�� yan etkisi olmayan bir tedavi y�ntemi olarak iyi bir se�enek oldu�u i�in hastalar�m�z tekrarlayan sorunlar�nda yeniden fizik tedavi olmay� isteyebiliyor. Hasta istirahat gerektiren s�reci ge�irmi�se i�ine gidebilir, spor yapabilir, aktivitelerinde k�s�tlama yapmas� gerekmez.
Dikkat edilmesi gerekenler
A��r kald�rma omurga i�im en tehlikeli i�lerden biridir. G�venli olarak a��r kald�rmak i�in �ncelikle a��r bir nesneyi nas�l kald�raca��n�z� planlay�n.
Ayaklar�n�z yere sa�lam bass�n ve ayaklar aras�ndaki mesafe yakla��k omuzlar�n�z aras�ndaki mesafe kadar olsun.
Belinizi dik tutarak, kal�a ve dizlerinizi b�kerek �ne e�ilin, a��rl��� iki elle kavrayarak ve v�cudunuza yak�n tutarak kald�r�n, bel hizas�ndan daha yukar�ya ta��may�n.
E�er kald�rmay� d���nd���n�z nesne kilonuzun 1/3'ini a��yorsa kald�rmaya yard�mc� bir alet kullan�n.
A��r cisimleri �ekmek yerine itin. Bu s�rada ayakkab�n�z�n kaymamas�na dikkat edin. Dr. Demet PARLAR
27.5.2011 - 7674
|