Bakan Koca: 100 bini a�k�n ki�i evde izole olmas� gerekirken �ehirler aras� seyahate ��k�yor

Sa�l�k Bakan� Fahrettin Koca, Kovid-19 pandemisi ile m�cadelede merak edilen sorular� yan�tlad�. Sabah gazetesine a��klamalarda bulunan Bakan Koca, "Evde izole olmas� gereken ka� ki�i aram�zda?" sorusuna "�u an 100 bini a�k�n ki�i evde izole olmas� gerekirken �ehirler aras� seyahate ��k�yor" yan�t�n� verdi.

��te Bakan Koca'n�n salg�nla m�cadelede merak edilen sorulara verdi�i yan�tlar;

Kovid-19 pozitif vaka say�s� neden h�z kesmiyor?

�u anki tabloda d���nlerin, taziyelerin, asker u�urlamalar�n�n etkisi g�r�l�yor. Ayr�ca Do�u, G�neydo�u ve �� Anadolu'da, pandeminin ilk d�nemini ya�amayan illerde durum �imdi ciddi olarak hissediliyor. Maskenin, vir�sle m�cadele etkili oldu�unu biliyoruz. Ancak cezalarla ilgili "nas�lsa tahsil edilmeyecek" rahatl��� i�inde cayd�r�c�l�k kayboldu. Vatanda� da "Bu i� bitti", "Atlat�rsak da hafif atlataca��z" gibi d���nmeye ba�lad�. Bu noktada yeni tedbirler al�nd�.

�n�m�zdeki g�nlerde �stanbul'u ne bekliyor?

�stanbul ba�lang��ta vir�s ger�e�ini ya�ad� ve tedbirlere uyum al��kanl��� ba�lad�. Kent, yaz�n bo�ald��� i�in bu d�nemde ciddi etki g�rmedik. Trafik y�zde 18'e kadar indi, �imdi 65'e ��kt�. Eyl�l sonuna do�ru yo�unlu�un artaca��n� �ng�r�yoruz. Nitekim, �stanbul'da ge�en haftaya g�re y�zde 32 vaka art��� var.

Ba�kent Ankara'da vakalar neden patlad�?

Ankara, memur kenti oldu�u i�in yaz�n �ehir d���na ciddi n�fus hareketi oldu. Geriye d�n��lerle birlikte giderek vaka art�� tablosu ba�lad�. D���n vb etkinlikler de ana kaynak haline geldi. �n�m�zdeki g�nlerde esnek mesai ile 16.00-19.00 aras�nda memurlar�n trafikte olmamas� �nemli.

Evde izole olmas� gereken ka� ki�i aram�zda?

�u an 100 bini a�k�n ki�i evde izole olmas� gerekirken �ehirler aras� seyahate ��k�yor. U�ak ve tren yolculu�unda HES kodu zorunlu. Otob�s yolculu�unda da HES kodu takibi yap�lacak. Evde izole olmas� gereken ki�i, kurala uymuyorsa onlar� yurtlara alan, hatta masraflar�n� da o ki�iden tahsil eden illerimiz var. Bunu yayg�nla�t�r�yoruz. "Evde izole olmuyorsan seni yurda al�r ve paras�n� tahsil ederim uygulamas�" ba�lad�.

Temasl� takibinin yan� s�ra evde izoleyken belirtisi a��rla�anlar i�in ne yap�l�yor?

�zel bir �a�r� sistemi olu�turuyoruz. Bu sistemde evde izole etti�imiz ki�ileri ayr�ca semptom taramas�na tabi tutuyoruz. Yani evde izole iken ki�ilerin bizi aramas�n� beklemeden, ekiplerimiz 1, 3, 7 ve 14. g�nlerde mutlaka arama yap�yor. Belirti de�i�ikli�i varsa bu ki�iye ilave tedavi veriliyor veya hastaneye al�n�yor.

Okul �ncesi ve 1. s�n�flarda y�z y�ze e�itim karar� nas�l al�nd�?

Okul �ncesinde ve birinci s�n�flarda y�z y�ze e�itim gerekli oldu�undan, 2 g�n okul, 5 g�n evden takip etme modeli benimsendi. O 5 g�n de bir �ekilde belirtilerin g�r�lebildi�i bir d�nem. Okula g�ndermek bu tercihe ba�l�. Burada maksat bir �ekilde e�itimi ba�latabilmek. Bu, temkinli bir ad�m. Gerekirse belli aral�klarla karar�m�z� g�zden ge�iririz. Ancak, "Genel olarak e�itime ba�l�yoruz" dendi�i anda bile okullar�n a��lamayaca�� riskli iller var.

Sa�l�k sistemimiz, salg�n�n y�k�n� nas�l kar��l�yor?

Hastanelerden �evrilen tek bir vatanda� yok. B�lgesel bazda da hasta y�k�n�n kar��lanmad��� bir tablo da yok. Ama duyarl�l�k g�stermezsek bu, olmayaca�� anlam�na gelmez. 'Endi�eye gerek yok. Hastaneler yetiyor. �la� da var. ��imize bakal�m' denirse herkes en yak�n�nda korona oldu�unu g�r�r. Form�l belli: "Maske, mesafe, hijyen, test, tarama, erken te�his ve tedavi."

�statistiklerinde ��phe var m�?

D�nya Sa�l�k �rg�t�, "PCR yap�yorsan�z, pozitif vakalar�n�z� bildirin" diyor. Bu imkan yoksa, tomografi veya klinik bulgu ile te�his konulan vakalar�n bildirilmesini istiyor. Biz, PCR'� yayg�n yap�yor ve pozitif vakalar� bildiriyoruz. Ki�inin primer (temelde yatan) hastal���n�n ne oldu�u �nemli. �rne�in, trafik kazas� geliyor. �ki, �� g�n yat�yor. Yatan hastalara Kovid testi de uygulan�yor. Diyelim, test pozitif ��k�yor. Trafik kazas�ndan m� �ld�, Kovid'den mi? Ba�lang��taki neden trafik kazas�, kovid ikincil neden. DS�, asli sebebi �nemsiyor.

CHP Genel Ba�kan�'n�n a��klamalar�na ne diyorsunuz?

D�nya, solunum s�k�nt�s� olmayan� hastaneye alm�yor. Kovid'de 10 vakadan 8'i belirti vermiyor, 1'i hafiforta d�zeyde atlat�yor, 1'i de hastanede tedaviye al�n�yor. Bat� �lkeleri bu 8'le u�ra�m�yor. Biz ise s�rekli tarama yap�yor o 8'i izole ediyoruz. Tarama yapt�k�a vaka art�yor. CHP Genel Ba�kan� o s�zleri s�ylememeli. Bat� �lkeleri gibi bizim de sadece solunum s�k�nt�s� olana test yapmam�z gerekir. Ama biz filyasyon gibi zor bir i�i yap�yoruz.

T�rkiye'nin �st�nl��� nerede?

T�rkiye bu kadar salg�n y�k�yle kar�� kar��ya kalmas�na ra�men sa�l�k altyap�s�nda sorun ya�amad�. �u anki y�k�m�z� bilebilir olsalar, sa�l�k alt yap�m�z�n g�c�ne ve �al��anlar�m�z�n �zverisine �a��r�rlar. Turizm a��ld�, 10 milyon insan geldi. Sadece THY'de a�ustos ay�nda 9.5 milyonun hareketi s�z konusu. Pandemi olacak, 10 milyon ki�i u�akla hareket edecek.

A�� �retiminde hangi noktaday�z?

D�nyada 8 a��, faz 3 a�amas�na geldi. Bizde 13 a�� �al��mas� var ve hayvan deneyleri tamamlanmak �zere. Faz 3 i�in ba�vuran ABD'li bir firma ile �in merkezli a��ya izin verdik. Ruslar da dosya sundu. Faz 3, g�n�ll�lerde yayg�n �al��man�n yap�ld��� bir d�nem. A��lar�n bizim insan�m�zdaki etkisini bilmemiz �ok �nemli. Irktan �rka, b�lgeden b�lgeye de�i�ebiliyor.

Grip mevsimine dair ne t�r haz�rl�klar planland�?

Ekim, kas�m aylar� influenza (grip) ve solunum yolu hastal�klar�n�n yo�un olabilece�i bir d�nem. �stelik belirtiler de benzer. E�er maske ve mesafeye �zen g�sterilirse bu tedbir t�m vatanda�lar�m�z� mevsimsel hastal�klardan da koruyacakt�r. Viral enfeksiyonlar, damlac�kla ge�iyor. Bekledi�imiz tehlikeyi en aza indirmenin yolu yine maske ve mesafeden ge�iyor. Kovid tedavisinde kulland���m�z Favipiravir isimli antiviral ila�, influenza (grip) �zerine de etkili. "Grip miyim, Kovid miyim?" endi�esini dikkate alarak favipiraviri vatanda��m�za yayg�n verece�iz. Ayr�ca ayn� s�r�nt�den influenza ve Kovid tespiti de yap�lacak.

�niversiteler ne zaman a��lmal�?

�niversitelerin a��lmas� halinde b�y�k �ehirlere do�ru ciddi n�fus hareketi olacak. ��renciler genelde yurtta kal�yor. �u an tek ki�ilik oda imkanlar� s�n�rl�. Hem hareket hem de bir arada ya�am, durumu riskli k�l�yor. �lk etapta uygulaman�n gerekli oldu�u t�p, mimarl�k, in�aat gibi alanlardan ba�layal�m istedik. Yurtlarda daha az ��renci kalaca�� i�in bu tablo, y�netilebilir olacak. Kontroll� d�neme giren illerde ise �niversiteler daha erken a��labilir.

12.9.2020 - 47886