|
�o�unlukla Do�u ve G�neydo�u Anadolu b�lgelerindeki da�l�k kesimlerde yeti�en kengerin otundan yemek, tohumlar�ndan kahve ve k�k�ndeki s�v�dan da sak�z elde ediliyor.
Safra kesesi, kulak zar� y�rt�lmalar�na iyi geldi�i, ayr�ca sak�z�n�n di� ve di� eti rahats�zl�klar�n� giderdi�i d���n�len kenger, �anl�urfa'n�n Karacada� b�lgesinde hayvanc�l�kla u�ra�an vatanda�lar i�in de ge�im kayna�� oluyor.
BAHARIN M�JDEC�S� KENGER B�TK�S�
Bahar�n m�jdecisi kabul edilen kenger bitkisi i�in araziye ��kan kad�n ve �ocuklarla hayvanlar�n� merada otlatan �obanlar, g�n boyunca binbir emekle topluyor. Semt pazarlar�n� s�sleyen kenger, kilosu 6-10 liradan sat�l�yor.
Diyarbak�r-�anl�urfa karayolunun kenar�nda hem koyun otlat�p hem de kenger satan 14 ya��ndaki S�leyman Ar�k, yapt��� a��klamada, y�l�n bu aylar�nda kengerlerin ��kmaya ba�lad���n� anlatt�.
Hayvanlar�n� otlat�rken �evreden de kenger toplad���n� belirten Ar�k, "G�nde iki kova kenger topluyorum ve buradan ge�en s�r�c�lere satarak para kazan�yorum. " dedi.
"T�RK�YEN�N B�R�OK YER�NE G�NDERMEYE �ALI�IYORUZ "
Pazarda kenger satanlardan Sedat �oban da Karacada� b�lgesinde k�yl�lerin toplad��� bitkiyi 2 ay boyunca satt�klar�n� ifade etti.
Kengerin bir�ok yemekte kullan�labildi�ini s�yleyen �oban, "2-3 liradan al�yoruz, temizleyip 8 liraya sat�yoruz. Tad� �ok g�zel, et gibi. Diyarbak�r'a, �stanbul'a, �zmir'e ve T�rkiye'nin bir�ok b�lgesine bu d�nemde kenger g�ndermeye �al���yoruz. Eskiden Diyarbak�r, Hakkari, ��rnak taraflar�ndan �ok gelirdi ama son zamanlarda gelmemeye ba�lad�. " diye konu�tu.
Bitkinin k�k�nden de sak�z elde edildi�ini aktaran �oban, �zellikle di� a�r�lar�na iyi geldi�in bilinen sak�z�n da sat�ld���na i�aret etti.
"��MD�LERDE SAKIZI BULMAK ZOR "
Pazar esnaf�ndan Mehmet �ahino�lu da tamamen do�al olan kengerin farkl� �ekillerde t�ketilebildi�ine dikkati �ekerek iki ay boyunca g�nde ortalama 150 kilogram kenger satt�klar�n� vurgulad�.
�anl�urfa Aktar Pazar�'nda kenger sak�z� satan �brahim �etin de kenger otunun sebze olarak t�ketildi�ini, k�klerinden elde edilen sak�z�n di� a�r�lar� ve di� eti rahats�zl�klar�nda kullan�labilece�ini s�yledi.
Son d�nemde sak�z�n ge�mi�e oranla pazara daha az geldi�ini anlatan �etin, "Eskiden insanlar gelip kiloyla al�rlard� ama �imdilerde sak�z� bulmak zor. Koca pazarda benden ba�ka kimsede yok. Ben de elimdekilerin k�ymetini bilmeye �al���yorum. Tanesini 5 liradan sat�yorum. " ifadesini kulland�.
�E��TL� RAHATSIZLIKLARA �Y� GEL�YOR
Harran �niversitesi Fen Edebiyat Fak�ltesi Dekan� ve Botanik Ana Bilim Dal� Ba�kan� Prof. Dr. Hasan Akan, ba�ta di� hastal�klar� olmak �zere �e�itli rahats�zl�klara iyi geldi�i bilinen kenger sak�z�n�n ho� kokusu ve kendine �zg� tad�yla y�re insan�n�n vazge�ilmezleri aras�nda yer ald���n� aktard�. Akan, ��yle konu�tu:
"Kenger bizim b�lgede nisan ay�ndan itibaren sat��� sunulmaya ba�l�yor. �nemli bir besin bitkisidir, besin de�eri olduk�a y�ksektir. Bitkiden elde edilen kenger sak�z� da do�al olmas� sayesinde uzun y�llard�r Anadolu'da kullan�l�yor. Yap�lan bilimsel ara�t�rmalara g�re ve halk aras�nda bitkilerle ilgilenen vatanda�lara bakt���m�zda da �zellikle di� eti rahats�zl�klar�nda, patlayan kulak zar� tedavisinde, safra kesesindeki ta�lar�n d���r�lmesinde kenger sak�z�yla ilgili bilgilerin ve bulgular�n oldu�unu biliyoruz. �zellikle may�s ay�ndan itibaren kenger sak�z� elde edilebiliyor. Yap�s�nda s�t bar�nd�ran g�vdesini kesti�inizde buradaki beyaz�ms� s�v�y� y�re insan� toplar, do�al olarak kurumaya b�rak�r ve sak�z elde edilir. Tabii sert bir sak�z. �zellikle a��z ve �ene ba�lam�nda egzersiz yap�lmas�n� sa�lar. �ste�inizi zaman bu sak�z� �i�neyebilirsiniz sonras�nda suda b�rak�p tekrar �i�neyebilirsiniz. "
"TER�R OLAYLARI Y�Z�NDEN F�YATI ARTTI "
Akan, son y�llarda kenger sak�z�n fiyat�n�n ciddi oranda artt���n� ifade ederek �unlar� kaydetti: "B�lgede ya�anan ter�r olaylar� nedeniyle b�lge insan� taraf�ndan sa�l�kl� bir �ekilde toplanamay�nca kenger ve sak�z�n�n fiyat� artm�� durumda. Bu bitki k���k �l�ekte de olsa gelir getirici �nemli bir �r�n. �n�allah bundan sonra bitki daha rahat ve sa�l�kl� bir �ekilde toplan�r. �nsanlar�m�za kenger bitkisi ve sak�z�n� t�ketmesini �neriyoruz. "
10.4.2017 - 26648
|