K�� mevsiminden bahar aylar�na ge�i� d�neminde, insan metabolizmas� �e�itli sorunlarla kar��la�abilmektedir. Havadaki �s�, nem, bas�n�, r�zgar gibi etkenlerin ani de�i�imi, ba����kl�k sistemini etkilemekte ve bu durum da baz� hastal�klar� beraberinde getirmektedir. Memorial �i�li Hastanesi Dahiliye B�l�m�’nden Uz. Dr. Serap Bos, bahar aylar�nda sa�l�kl� kalman�n yollar� hakk�nda bilgi verdi.
Sinir ve s�k�nt�n�z�n nedeni bahar yorgunlu�u olabilir
Halsizlik, yorgunluk ve mutsuzluk hissi, t�m v�cutta �zellikle kaslarda a�r�lar, uykuya dalamamak, uyanamamak ve s�rekli s�k�nt� hali bahar yorgunlu�unun belirtileri aras�ndad�r. Bu da, i� performans�n�n ve hayat kalitesinin d��mesine sebep olabilir. Bahar yorgunlu�u zannedilen baz� belirtilerin alt�ndan kans�zl�k, hipotiroidi ( tiroid bezinin az �al��mas�) gibi ba�ka hastal�klar da ��kabilir. Bu nedenle belirtiler uzad���nda mutlaka bir doktora gidilmelidir. Bahara uyum sa�lamaya �al��an v�cut, daha uzun s�re g�n �����na maruz kal�r. Gecelerin k�salmas� ve g�nlerin uzamas�, saatlerin ileriye al�nmas� gibi fakt�rler v�cudun hormon dengesini de�i�tirerek uyku d�zenini olumsuz etkiler. Uyku d�zenindeki bu de�i�iklikler; v�cudun yeterince dinlenememesine, s�rekli yorgunlu�a, konsantrasyon bozukluklar�na ve unutkanl��a yol a�ar. �zellikle yo�un i� temposuna sahip olanlar, stresli ki�iler sadece ba� a�r�s� de�il; s�rt, boyun, omuz kaslar�nda ve v�cudun �e�itli eklemlerinde a�r�lar hisseder.
Bahar aylar�nda depresyon riski y�ksek
Bahar mevsimi, ki�inin psikolojik durumunu da etkiler. Bahar depresyonu, mevsimsellik g�stermesi d���nda genel olarak di�er depresyonlara benzer belirtiler ta��yan bir hastal�kt�r. Ki�ilerin yetersiz g�ne� ����� almas� beyinde baz� kimyasal maddelerin d�zeylerini ve da��l�mlar�n� bozar. Bu hormonlar ki�inin v�cut �s�s� ayarlanmas� ve uyku-uyan�kl�k d�zeninde �nemli rol oynar. Biyolojik saatin bozulmas� ile ki�i depresyona daha a��k hale gelir. G�ne�li havalarda daha ne�eli, kapal� havalarda cans�z ve melankolik olan ki�ilerde, �o�u zaman biyolojik saatte aksamalar s�z konusudur. Genetik yatk�nl��� olan ki�ilerde bu durum daha �abuk ortaya ��kar, intihara kadar gidebilir .
Mide hastal�klar� da art�yor
�zellikle bahar ve yaz aylar�nda en s�k rastlanan sorunlar�n ba��nda; �lser, refl� ve gastrit gibi mide hastal�klar� gelir. Bu �ikayetler genellikle; midede yanma, kaz�nma, ek�ime ve gaz �eklinde kendini g�sterebilmektedir. Mide ve onikiparmak ba��rsa�� �lserleri de bahar aylar�nda daha �ok g�r�l�r. Nem ve g�ne� ����� fakt�rleri, �lser �ikayetlerini art�rmaktad�r. Haz�ms�zl�k sorunu ya�ayan baz� hastalarda ise bahar aylar�nda daha fazla t�ketilen �i� sebze ve meyvenin bu soruna neden oldu�u d���n�lmektedir. Bazen bu sorunlar mide kanamas�na kadar gidebilir
D�zenli banyo yapmak so�uk alg�nl���ndan korur
Mevsim de�i�ikli�ine uyum sa�layamayan v�cudun so�uk alg�nl���na yakalanma riski de bahar aylar�nda y�ksektir. �zellikle risk gurubunda bulunan bebekler, 65 ya��n �zerinde olan ki�iler, ast�m dahil kronik akci�er hastalar�, kalp ve b�brek hastal�klar� olanlar ve ba����kl�k sistemini zay�flatan ila� kullanan hastalar risk grubundad�r. Hastal�ktan korunman�n yolu ba����kl�k sisteminin g��l� tutulmas�d�r. Dengeli beslenmek, d�zenli uyumak, stresten uzak durmak, spor yapmak, her g�n d�zenli banyo yapmak ve sigara i�memek en �nemli korunma fakt�rleridir.
Alerjik hastal�klara dikkat!
Bahar aylar�nda polenlerin ortaya ��kmas�yla beraber alerjik ast�m ve “alerjik rinit” ad� verilen hastal�klar s�k g�r�lmeye ba�lar. Burun h�crelerindeki alerjik de�i�imler; burun ak�nt�s�, t�kan�kl�k, g�zlerde ya�arma gibi belirtilere yola a�ar. Tedavi edilmeyen ki�iler �ok y�ksek oranda (%20 civar�nda) ast�ma yakalanabilir. Alerjiyi olu�turan sebebin bulunmas� durumunda, hedefe y�nelik tedavi yap�labilir. �ikayetlerin artt��� d�nemlerde g�z ve burun i�in �e�itli damlalar kullan�l�r. “Anti-histaminik” denilen bir grup ila�, alerjinin yol a�t��� �ikayetleri b�y�k oranda tedavi eder. Ast�mda ise bron� a��c� ila�lar hastalar� olduk�a rahatlat�r.
18.3.2013 - 12247
|