Anne S�t� Bebekleri �shalden Koruyor

�shal; ba��rsakta hareketlili�in artmas� sonucu d��k� miktar�n�n fazlala�mas� ile g�nl�k d��k� say�s�n�n artmas� ve k�vam�n�n bozularak yumu�ak, sulu bir g�r�n�m almas�d�r.

B�y�k �ocuklarda g�nden 3 kereden fazla say�da sulu d��k�lama ishal olarak kabul edilir. Yaln�zca s�k d��k�lama, k�vam bozuk de�ilse ishal say�lmaz. �zellikle k���k bebeklerde beslenme �ekline g�re d��k�lama say�s� de�i�ir.

Yeni do�an d�neminde anne s�t� alan bebeklerde sulu, alt�n sar�s� renginde, g�nde 6 kereyi bulabilen d��k�lama normal say�l�r. Bundan sonraki d�nemde d��k� say�s� genellikle 2-3 t�r. Ancak �zellikle anne s�t� ile beslenen sa�l�kl� bebekler, bazen her emzirme sonras� az miktarda yumu�ak k�vamda d��k�layabilir.

�lk 2 ya�ta, ileri ya�a k�yasla ishal daha kolayl�kla olu�ur. Bu durum, ilk aylardaki �ocuklar�n besi bile�imindeki de�i�ikliklere kolay uyum g�sterememeleri, ayr�ca ishal yapabilen bir�ok etkene kar�� hen�z ba����kl�k kazanmam�� olmalar� ile a��klan�r.

Anne s�t� ile beslenme, ishal geli�imini �nleyen en iyi ve etkili korunma y�ntemidir.

Anne s�t� ile beslenen bebe�in, ishal yap�c� etken ile temas riski �ok azd�r. Ayr�ca, anne s�t�n�n bebe�in ba����kl�k yan�t�n� art�rma, ba��rsa�� koruyan ve uygun ba��rsak floras�n�n devam�n� sa�layan fakt�rler i�erme gibi �nemli koruyucu �zellikleri vard�r. Anne s�t� ile beslenen bebeklerde genellikle a��r ishal g�r�lmez.

Ba��rsak sistemi enfeksiyonlar�nda ishalin yan� s�ra ate�, kar�n a�r�s�, kusma, i�tahs�zl�k, halsizlik (a��r vakalarda uykuya meyil, bilin� de�i�iklikleri) g�r�lebilecek bulgulard�r. D��k�n�n c�v�k veya sulu olmas�n�n yan� s�ra d��k�da s�m�ks� yap�daki mukus veya kan g�r�lebilir.

D��k�n�n c�v�k ve bol miktarda olmas� nedeniyle v�cudumuz i�in �nem arz eden su, besin ve minerallerin kayb� olu�ur. Beslenmesi iyi olmayan veya kusan �ocuklarda bu maddelerin kayb� a��zdan beslenme yolu ile yerine konulamayabilir. �ocuklarda s�v� kayb� fazlaysa g�zya�� azal�r, dil ve a��z i�i kuru olur, hastan�n cildi esnekli�ini yitirir, idrar ��k���
azal�r, a��r vakalarda bilin� de�i�iklikleri g�r�lebilir.

Enfeksiyonun nedenini bulmak i�in d��k� tahlili, ishalin v�cudumuzu ne kadar etkiledi�ini belirlemek i�in kan tetkikleri istenebilir. �ocu�a damar yolu a��larak kaybedilen s�v� serum olarak verilebilir. A��r vakalarda �ocuk hastaneye yat�r�larak tedaviye devam edilebilir.

Mevsim ge�i�lerinde �ocuklarda ishal olma s�kl��� artar. ��nk� mevsim ge�i�lerinde allerjik �ikayetler daha fazla g�r�l�r ve allerji de enfeksiyon olu�mas� i�in gerekli ortam� haz�rlar. Ayr�ca yine mevsim ge�i�lerinde kapal� ortamlarda daha fazla kal�nmas�, solunum yolu enfeksiyonu riskini art�r�r. Solunum yolu ile hastal�k yapan baz� etkenler ba��rsak
enfeksiyonuna da yol a�arak ishale sebep olabilirler.

�shale neden olan enfeksiyon etkenleri bakteriler, vir�sler ve bunlar�n �retti�i toksinler olabilece�i i�in her ishalin tedavisinde mutlaka antibiyotik kullan�lmas� gerekmez ve hatta bakterilerin sebep olmad��� ishallerde antibiyotik kullanmak v�cudumuz i�in yararl� bakterileri de �ld�rerek zararl� bile olabilir.

�ocu�un d��k�yla �ok su kaybetmedi�i, d��k�da mukus ve kan g�r�lmedi�i, y�ksek ate�inin olmad���, �iddetli kar�n a�r�s�n�n ve kusmas�n�n olmad���, beslenmesinin iyi oldu�u vakalarda tedavide sadece ishal diyeti uygulamak ve a��zdan s�v� al�m�n� sa�lamak yeterlidir.

�ekerli ve ya�l� yiyeceklerden ka��nmal�; yo�urt, ayran, patates p�resi, pirin� lapas�, yo�urtlu �orbalar, �eftali, muz gibi yiyeceklerden zengin bir diyet uygulanmal�d�r.

Ate� varsa, ate� d���r�c� ila�lar verilebilir. V�cudumuz i�in yararl� olan bakterileri i�eren probiyotik veya prebiyotik olarak adland�r�lan besin takviyeleri kullan�labilir. Eczanelerde haz�r olarak sat�lan ve v�cudumuz i�in gerekli mineralleri i�eren "oral rehidratasyon s�v�s� ‐ORS" hafif ishali olan �ocuklar�n kay�plar�n� kar��lamak i�in verilebilir. Ate�li, mukuslu ve kanl� ishal olgular�nda bakteriler ve parazitler i�in antibiyotik kullan�lmas� gerekebilir.

* �shalli bir bebekte emme iyice azald�ysa,

* ishali olan �ocukta s�v� kayb� fazlaysa

* ate� y�ksekli�i,

* d��k�da kan veya mukus g�zleniyorsa,

* �iddetli kar�n a�r�s� varsa,

* beslenme ve s�v� al�m� yetersizse

* �iddetli kusmalar varsa,

mutlaka bir doktora m�racaat etmelisiniz.

Korunmak i�in ; �i� meyve ve sebzelerin iyice y�kanmas�, s�cak yaz aylar�nda uygun ko�ullarda saklanmam�� yiyeceklerin t�ketilmemesi ve tuvaletleri kullan�rken hijyen ko�ullar�na uyulmas� yeterlidir. 0-2 ya� aras� ishallerin %50'sinden sorumlu olan ve 10 g�n s�reyle g�nde 10 kez ve daha fazla d��k�lamaya sebep olabilen rotavir�se kar�� a��z yoluyla uygulanan a��n�n uygulanmas� b�y�k oranda koruyuculuk sa�layacakt�r.

�zellikle 1 ya� alt�nda, 2 haftadan uzun s�ren ve kilo kayb�na yol a�an ishallerde

altta yatan besin emilim bozukluklar�, g�da allerjileri, mide, ba��rsak sisteminin yap�sal

sorunlar� gibi enfeksiyon d��� nedenlerin de ak�lda tutulmas� ve ileri tetkiki gerekir.

7.7.2015 1 - 17965