|
Sabah kalkt���n�zda �eneniz a�r�yorsa dikkat! Gece bilin� d��� di�lerinizi s�km�� ya da g�c�rdatm�� olabilirsiniz! �stelik bu sorununuzun nedeni de stres olabilir! �zellikle daha �ok stres hisseden agresif, aceleci ya da titiz ki�ilik yap�n�z varsa� Geceleri uyku s�ras�nda bilin� d��� di� s�kma ya da di�leri g�c�rdatma durumuna bruksizm deniliyor. A��z ve �evresindeki �i�neme kaslar�n�n g��l� ve istem d��� kas�lmas�, genellikle �eneyi s�kma ve di�leri g�c�rdatma olarak kendini belli ediyor. Basit gibi alg�lansa da bu durumun a��z ve di� sa�l��� a��s�ndan �nemli zararlar verdi�ini s�yleyen Ac�badem International Hastanesi Endodonti Uzman� Dr. Tubahan Kaya, bu sorunun s�k ya�and���na dikkat �ekiyor. Yeti�kinlerde y�zde 8-10, �ocuklarda ise y�zde 8-38 s�kl���nda g�r�len bu sorunun, di� sa�l���n� s�rd�rebilmek i�in mutlaka tedavi edilmesi gerekiyor. Sabah kalkt���n�zda �eneniz a�r�yorsa� Bruksizmin en �nemli ve en yayg�n belirtisi a�r�. Ki�i sabah kalkt���nda y�z kaslar�nda, �ene ekleminin yan k�s�mlar�nda, ba� ve boyun b�lgelerinde olu�an a�r�lardan �ikayet ediyor. Bu a�r�lar kas kaynakl�d�r ve �i�neme kaslar�ndaki spazma ba�l� olarak ortaya ��k�yor. �ocuklar da bu dertten muzdarip! �ocuklar, sin�zit sebebiyle geli�en burun ak�nt�s� nedeniyle di�lerini g�c�rdatabiliyorlar. Ayr�ca di� s�rmesi s�ras�nda di� etindeki bask� ve salg�lanan baz� biyo-kimyasal ajanlar �evre dokulardaki sinirler ile �i�neme kaslar�n� uyarabiliyor ve istemsiz �ene kas�lmalar� ve di� g�c�rdatmalar� olabiliyor. Dr. Tubahan Kaya, yine �ocuklarda g�r�len bu s�recin ge�ici bir s�re� oldu�unu da hat�rlat�yor. Stres en �nemli nedenlerinden biri Bruksizmin tahmin edilenin aksine bir�ok farkl� sebebi olabiliyor. Ama �a��m�z�n en pop�ler sorunlar�ndan stres, bruksizmin de sebeplerinin ba��nda geliyor. Stresin artt��� d�nemlerde bruksizm de art�yor. Obsesyon, uykusuzluk, her t�rl� gerginlik hali ve k�skan�l�k gibi durumlar di� g�c�rdatman�n di�er nedenlerinden. Bireyin ki�ilik yap�s� da bu durumu art�r�c� bir fakt�r; �zellikle agresif, aceleci ya da titiz biriyseniz daha s�k di� g�c�rdat�yor olabilirsiniz. Bruksizmin farkl� nedenleri aras�nda sistemik fakt�rlere ba�l� sorunlar var: Yetersiz beslenme, ba��rsak parazitleri, alerji ve endokrin bozukluklar sistemik fakt�rler aras�nda say�l�yor. E�er ba��rsaklar doluysa, gerginle�en ba��rsak duvar�ndan ��kan uyar�lar beyinde sindirim faaliyetini ba�lat�yor, ba��rsak kas�lmas� art�yor, sindirim enzimleri salg�lan�yor, mide asidi ve t�k�r�k ak��� art�yor. Son olarak da �i�neme kaslar�n�n kas�lmas� sonucu di� g�c�rdatma ortaya ��kabiliyor. Beyin travmalar�, bir tak�m n�rolojik rahats�zl�klar ve ayr�ca kullan�lan baz� ila�lar�n yan etkileri sonucu ayn� sorunla kar��la�mak m�mk�n. Alkol ve sigaran�n a��r� t�ketiminin yan� s�ra y�ksek ya da d���k seviyede yap�lm�� dolgular ve protezler, di�lerdeki ortodontik bozukluklar, erken di�sel temaslar nedenler aras�nda say�labiliyor. Ba�ka sorunlara yol a��yor Di� s�kma ve di� g�c�rdatman�n farkl� sorunlara zemin haz�rlad���n� s�yleyen Ac�badem International Hastanesi Endodonti Uzman� Dr. Tubahan Kaya, hastalar�n uyand���nda a�z�nda kum oldu�unu hissettiklerini bunun da a��nm�� di� par�ac�klar� olabilece�ine dikkat �ekerek �u bilgileri veriyor: "Bruksizm, di� y�zeyi a��nmalar� sonucu di�lerde hassasiyete ve ilerleyen zamanlarda a��r� a��nmaya ba�l� olarak di� sinirinin a���a ��kmas�na neden olabiliyor. Ayr�ca, di�lerin devaml� birbirlerine s�rtmesi sonucu di�ler zarar g�r�yor ve boylar� k�salabiliyor. Bu durum hastan�n dikey boyut dedi�imiz burun-�ene ucu aras�ndaki mesafeyi azalt�yor. Bu da hastan�n y�z g�r�nt�s�nde estetik sorunlara neden oluyor. Ba�ka bir etkisi de �ene eklemi i�inde. Eklem s�v�s�n�n azalmas�na ba�l� olarak eklem ba�� ve yuvas�nda a��nmalar g�r�lebiliyor. Bu durumda, �eneyi a�ma kapama esnas�nda t�k�rt�, kitlenme, fonksiyon k�s�tl�l��� ve a�r� da ortaya ��kabiliyor. Di� k�klerinde ise mikrotravmaya ba�l� kistik olu�umlar g�r�lebiliyor. Bunun yan� s�ra di�ler �zerine gelen a��r� kuvvet nedeniyle di�lerde ve dolgularda k�r�klar, di�lerde sallanma ve aralanmalar g�r�lebiliyor" Botoks etkin tedavilerden biri Bruksizm tedavisinde botoks en yayg�n y�ntemlerden biri. Botoks tedavisi ile gere�inden fazla ila� kullan�m�ndan ka��n�lm�� oluyor. Botoks enjeksiyonu ile kaslara zarar vermeden �i�neme kaslar�ndaki stres ve a��r� �i�neme kuvveti ortadan kald�r�larak kaslarda rahatlama sa�lan�yor. Di� g�c�rdatma ve s�kma problemi olan yeti�kinlerde en �ok plak tedavisi �neriliyor. Geceleri tak�lan bu plaklara; �s�rma pla�� ya da spilint ad� veriliyor. Bu plaklar kas spazm�n� ��zerek di� arklar�na gelen ve gelecek olan a��r� kuvvetleri en aza indiriyor. Bunlar�n yan� s�ra alt �eneye yeni bir konum vererek sorunlu olan eklem-kas sistemini rahatlat�yor. Bu plaklar bruksizmi tedavi etme ama�l� de�il, �i�neme sisteminde meydana gelecek sorunlar�n ilerlemesini yava�latmak veya �nlemek ama�l� olarak kullan�l�yor. Stres kaynakl� al��kanl�klar�n tedavilerinde, kas gev�etici ila�lar, B vitamini ve bu ila�lara ilave olarak mutlaka psikolojik tedavi gerekiyor. Gerekliyse psikiyatr deste�i ile antidepresan ila� da kullan�labiliyor. Sorun di�sel kaynakl� ise, �nceden yap�lm�� olan hatal� dental i�lemler, y�ksek veya al�ak dolgular ve protezler d�zeltilerek bu al��kanl�k ortadan kald�r�labiliyor. Kapan�� bozukluklar�na ba�l� olarak geli�en di� s�kma al��kanl���, ortodontik tedavi ile di�leri normal kapan�� pozisyonuna getirilerek d�zeltilebiliyor. �leri eklem problemlerinde eklem kaps�l�ne cerrahi m�dahaleler yap�labiliyor. Bu soruna yol a�mas�nda ya da artmas�nda etkili oldu�u d���n�len a��r� uyaranlar�n (kafein, nikotin vs) ve uyku d�zensizli�inin kontrol�n�n, al��kanl�klar�n� de�i�tirilmesinin yan� s�ra meditasyon da tedavi sistemleri aras�nda yer al�yor.
11.10.2018 - 35712
|