|
K�t� a��z kokusu (halitosis), a��z ve di� sa�l��� kadar genel sa�l�k hakk�nda da �nemli ipu�lar� verir. Di� Hekimi Cans�n �zg�r a��zda k�t� koku varsa, mutlaka cidd�ye al�nmas� konusunda uyar�yor ve a��z kokusu ile ilgili bir �ok �nemli noktan�n alt�n� �iziyor.
A��z kokusu, di�er ad�yla halitozis, a��z veya a��z d���ndan kaynaklanan k�t� veya ho�a gitmeyen koku olarak tarif edilir. A��z kokusu, d���n�ld���n�n aksine nadir rastlanan bir olgu de�ildir. D�nya n�fusunun %25’inin bu rahats�zl�ktan etkilendi�i d���n�lmektedir. Bu rahats�zl��a sahip olanlar�n �o�u bu hastal�ktan zaman zaman �ikayet�i olmaktad�r.
Ki�iler aras� ili�kiyi, ileti�imi, kendini ifade etmeyi etkilemesi nedeniyle a��z kokusu, bir hastal�k olarak �ok �nem kazanm��, hatta ki�inin �zg�venini sarsan bir durum haline gelmi�tir. Bu nedenle g�n�m�zde art�k a��z hijyeni klinikleri d�nyan�n de�i�ik b�lgelerinde a��lmakta ve a��z kokusunu giderici �r�nlerin t�ketimi giderek artmaktad�r.
A��z kokusu bir patolojik bir durumdur ve bir�ok hastal���n da habercisidir. S�k rastlanan bir durum olmas�na ve bir�ok hastal�kla beraber g�r�lmesine kar��n doktorlar aras�nda g�zden ka�abilen bir bulgudur.
A��z kokusu bir�ok farkl� nedenle olu�ur ve farkl� �ekilde s�n�fland�r�l�r.
1.Fizyolojik A��z Kokusu: Bu tip a��z kokusunun nedenleri baz� g�dalar�n midedeki sindirim i�lemi (sar�msak, so�an, alkol, baharatl� g�dalar vb.), veya iyi temizlenmemi� a��z bo�lu�u, d�zg�n olmayan di� hekimli�i restorasyonlar� (dolgu, protez vb.), ��r�k di�ler, di�eti problemleri, sigara t�ketimi, mensturasyon s�ras�ndaki hormonal de�i�ikliklerdir.
Fizyolojik a��z kokusu, sistemik bir hastal�k veya patoloji ile ilgili de�ildir ve ge�icidir. Genellikle di� f�r�alama, antiseptik sol�syonlar ile kontrol alt�nda tutulabilir.
2. Patolojik A��z Kokusu: Bu tip a��z kokusunun %80-90’� a��z i�i sebeplerden olmakla beraber bir�ok a��z d��� sebepten de kaynak alabilir.
A��z i�inden kaynaklanan a��z kokusu sebeplerine bir �rnek vermek gerekirse, di�eti hastal�klar�, dil tabakas�, yemek art�klar�, a��z i�i yaralar, kirli takma di�ler , t�k�r�k miktar�ndaki azalma bunlardan birka��d�r.
T�k�r�k bezinin fonksiyonlar�ndaki bozukluklar da a��z kokusuna neden olabildi�i gibi, antidepresan, antipsikotik ve narkotik ila�lar� da t�k�r�k azl���na neden olabilmektedir.
A��z d���ndan kaynaklanan a��z kokusunda ilk ��phelenilmesi gereken b�lge burundur. Burunda olu�acak t�kan�kl�k, burun solunumu yerine a��z solunumu yap�lmas�n� ve buna ba�l� olarak a��zda kuruluk dolay�s�yla a��z kokusu olu�mas�n� sa�lamaktad�r.
Ba�l�ca a��z d��� kaynakl� halitozis nedenleri olarak kar��m�za ��kmaktad�rlar. Ba�l�ca �rnekler peritonsiller abse, retrofarengeal abse, tonsillit, sin�zit, yabanc� cisimler, atrofik rinit, k�k�rdak septumu etkileyen burun t�berk�lozu, sifiliz, rinoskleroma, adenoit, nazofarengeal abse, larenks kanseri, larenjit olarak verilebilir.
Bunlar d���nda akci�er absesi ve kanseri, bron�ektazi, nekrotizan pn�moni, ampiyem gibi alt solunum yolu hastal�klar� da halitozis nedeni olabilmektedir.
Di�er sistemik hastal�klardan, gastrointestinal sistem rahats�zl�klar� (mide kanseri, hiatal herni, pilor darl���, �sefagus rahats�zl�klar�, kronik b�brek yetmezli�i, karaci�er sirozu, karaci�er yetmezli�i, kanserleri gibi), kronik b�brek hastal�klar�, l�semi ve agranulositoz, karsinoid, AIDS, multipl skleroz ve metabolik hastal�klar gibi hastal�klar da a��z kokusuna neden olabilmektedirler.
A��z kokusunun tedavisi; a��z hijyenine dikkat etmek, di� ve dil f�r�alamak, di�lerin aras�n� temizlemek, di� eti iltihaplar�n� tedavi ettirmek esaslar�na dayan�r. A��z kokusu olan hastalar, sigara i�meyi azaltmalar� i�in cesaretlendirilmeli, zararl� g�dalardan uzak durmal�, d�zenli aral�klarla beslenmeli, di� doktorlar�n� d�zenli aral�klarla ziyaret etmelidirler.
9.6.2011 1 - 8033
|