|
Harvard �niversitesi'ne "Gen� Akademi �yesi" olarak kabul edilen ilk T�rk olan Dr. Canan Da�deviren, cilt kanserinin te�hisini kolayla�t�racak, d�vme gibi v�cuda yap��t�r�labilen ve 10 saniyeden daha az s�rede sonu� veren cihaz geli�tirdi. Forbes dergisinin "30 ya��ndan k���k 30 bilim insan�" listesine giren Dr. Da�deviren'in bu �al��mas� Nature Materials dergisinde yay�mland�. Dr. Da�deviren, bilimsel �al��malar�n� s�rd�rd��� Massachusetts Institute of Technology (MIT) �niversitesi'nde AA muhabirine bulu�unu anlatt�. Cihaz�n, yap��t�r�ld��� deriye Bas�n� uygulayarak derinin mekanik �zelliklerini tespit etti�ini belirten Dr. Da�deviren, "Cihaz, bu �zelliklerin kansere yak�n olup olmad���n� g�steriyor. Deri kanserinin mekanik �zellikleri zaten belli. Bu �zelliklere uyan sonu�lar ��kt��� zaman biyopsi ve di�er prosed�rler ger�ekle�tirilecek" dedi. Dr. Da�deviren, cihaz� Kanser ��phesi olan hastalar �zerinde denedi�ini, doktorun da biyopsi yapt���n� ifade ederek "Ben kendi datalar�m� yollad�m. Tuhaf g�r�nenleri kendisine s�yledim. Biyopsi sonu�lar� iki hafta sonra ��kt� ve benim s�ylediklerimle bire bir �rt��t�. Bu y�ntem h�zl�, a�r�s�z ve de kolay bir y�ntem. 10 saniyeden az bir s�rede sonu� veriyor" diye konu�tu. C�HAZIN KULLANIMI Cihaz�n, d�vme gibi v�cuda yap��t�r�labildi�ini, ��kar�l�p ba�ka b�lgeye de uygulanabilece�ini belirten Dr. Da�deviren, "V�cut bunu hi� hissetmiyor, �ok ince. Elektriksel ba�lant�larla verileri bilgisayarda topluyoruz. Sonra bir program sayesinde v�cudun mekanik �zelliklerini g�steren renkli bir harita ortaya ��k�yor. Renklerle v�cutta anormallik olan b�lgeyi �ok k���k bile olsa g�steriyor" ifadesini kulland�. Dr. Da�deviren, "D�vme g�r�nt�s�nde ve sa� telinin y�z kat daha inceli�inde olan cihaz mikroskop alt�nda yap�l�yor. Tamamen esneyebiliyor. V�cudunuzun her b�lgesine bunu uygulayabiliyorsunuz. Ve hi� ac� vermeden kullan�labilir" dedi. �leride bu konuda ak�ll� Telefon uygulamas� da yap�labilece�ini ve hi� doktora gitmeden test sonucunun hastaneye g�nderilebilece�ini anlatan Dr. Da�deviren, b�ylece hastanelerdeki yo�unluk ve kaybedilen zaman�n azalt�lmas�na yard�mc� olabilece�ini s�yledi. "DAMAR SERTL��� VE KAN BAINCI �L��M�NDE DE KULLANILAB�L�YOR" Dr. Canan Da�deviren, bulu�unun cilt kanseri tespiti d���nda farkl� ama�larla da kullan�labilece�ini vurgulayarak �unlar� s�yledi: "Farkl� bir modda uygulan�rsa kan bas�nc�n�z� ve kan bas�nc�n�z�n profilini ��karabiliyor. Damar�n�z�n ne kadar sert oldu�unu ortaya ��kar�yor. Ka� ya��nda oldu�unuzu bile tahmin edebiliyor. Damar�n i�inden ge�en kan�n hacmini anlatabiliyor. �zellikle y�ksek tansiyonunuz varsa ve inme ge�irme ihtimaliniz varsa onun gelmekte oldu�unu anlatabiliyor. Erken uyar� gibi bir �ey asl�nda. Tedavi etmiyor ama size �nceden haber veriyor."
Bir sonraki a�amada bunu kablosuz yapmay� planlad�klar�n� da belirten Da�deviren, s�zlerini ��yle s�rd�rd�: "B�ylece evde herkes �ok daha kolay kullanabilecek. Bunun patentlerini ald�k. T�rkiye'de de aya�� olan bir �irket kurmay� hayal ediyorum. B�ylelikle kendi �lkeme de hizmet etmek istiyorum. ��nk� burada �retilen bir �eyi T�rkiye'ye yollamak �ok maliyetli. Sadece burada �retilirse vatanda�lar daha fazla para �demek zorunda kalacak. Ben o �lkenin vatanda��y�m, orada e�itim ald�m. Hem T�rkiye'ye istihdam sa�layacak hem de Ortado�u pazar� T�rkiye �zerinden sa�lanm�� olacak." "F�K�R ANNEMDEN �IKTI"
Dr. Da�deviren, bulu�unun ortaya ��k�� �yk�s�n� de ��yle anlatt�: "Bu fikir annemden ��kt�. Annem 'Y�z kremlerinin ger�ekten i�e yaray�p yaramad���n� ortaya ��karabilecek bir Alet yapabilir misin' diye sordu. Ben de bu aleti tasarlad�m. Bunun i�inde hareket eden k���k elemanlar var. Siz bu elemanlara volt uygulad���n�zda bu alet hareket ederek derinizin �zerinde deformasyon olu�turuyor. O k���k elemanlar�n yan�nda sens�rler var. Bu sens�rler v�cudunuzun �zerinde ne kadar deformasyon oldu�unu tespit ediyor."
Annesinin kremlerini denedikten sonra bir kozmetik firmas�yla da ortak �al��ma yapt�klar�n� kaydeden Da�deviren, �al��man�n bir k�sm�n� finanse eden firman�n kendi sol�syonlar�n� g�nderdi�ini, onlar� deneyip ne kadar s�rede etkili olup olmad�klar�n� onlara da s�yledi�ini belirtti. CANAN DA�DEV�REN K�MD�R? Lisans e�itimini Hacettepe �niversitesi Fizik M�hendisli�i'nde, y�ksek lisans e�itimini ise Sabanc� �niversitesi Malzeme Bilimi ve M�hendisli�i Program�'nda tamamlayan Dr. Da�deviren, Fulbright Doktora Bursu ile The University of Illinois at Urbana Champaign'de (UIUC) Malzeme Bilimi ve M�hendisli�i b�l�mde doktora yapt�.
Doktora s�recinde fizik, Elektronik, kimya, malzeme, mekanik ve t�p alanlar�n�n kapsam�na giren esnek ve katlanabilir, v�cut i�ine ve deri �st�ne yap��t�r�labilir/giyilebilir elektronik aletler �zerinde �al��malar yapan Da�deviren, Eyl�l 2014'ten bu yana doktora sonras� �al��malar�n� MIT'te s�rd�r�yor. Dr. Da�deviren, Aral�k 2014'te en y�ksek oyla Harvard �niversitesi'ne Gen� Akademi �yesi (Junior Fellow of Harvard) olarak se�ilen 10 bilim insan�ndan biri oldu. Bu �d�l� T�rkiye'den kazanan ilk ki�i olan Dr. Da�deviren'in 18 makalesi, 1 patenti ve 30'un �st�nde ulusal ve uluslararas� �d�l� bulunuyor. Dr. Da�deviren, kalp at���n� enerjiye d�n��t�rerek kalp pilinin �mr�n� uzatan bulu�a da imza atm��t�. Harvard'daki Gen� Akademi �yeli�i g�revine yak�nda ba�layaca��n� ve bu g�revin yan� s�ra MIT'teki bilimsel �al��malar�n� s�rd�rece�ini ifade eden Da�deviren, "�ok yoruluyorum ama her gece o kadar huzurlu uyuyorum ki size anlatamam. ��nk� hi� tan�mad���m insanlara yard�m edebilecek olman�n, o potansiyele en az�ndan sahip olman�n keyfini, huzurunu ya��yorum" dedi.
2.6.2015 1 - 17563
|