"5 ya� �st� �ocuklarda gece yatak �slatma t�bben normal de�il"

Ankara �niversitesi T�p Fak�ltesi �ocuk �rolojisi Bilim Dal� ��retim �yesi Prof. Dr. Berk Burgu, �ocuklarda gece yatak �slatman�n s�k ya�an�lan bir problem ve tan�m�nda da ya�a ba�l� bir durum oldu�unu s�yledi. Burgu, 5 ya��ndan b�y�k �ocuklarda tekrarlay�c� bir durum oldu�unu belirterek, "En az 6 ay s�reyle tekrarlayan durumda olan gece i�emelerine gece yatak �slatma ya da en�rezis deniliyor. 6-7 ya��ndaki �ocuklar�n y�zde 15'i gece yata�� �slatan �ocuklard�r. �ok s�k g�r�len bir problemdir. Bu �ocuklar�n y�zde 15'i kendi kendine bir sene i�erisinde kuru kal�yor yani 6-7 ya�ta y�zde 15, ertesi y�lda da y�zde 15 azalarak gidiyor. Ergenlikten sonra y�zde 1 oran�nda insidans� var. 100 tane alt�n� ka��ran �ocu�un 1 tanesi ergenlik sonras� alt�na ka��rmaya devam ediyor. 5 ya��na kadar gece yata��n� �slatan �ocuklar� normal kabul ediyoruz. Dolay�s�yla 3-4 ya��nda bir �ocu�un gece yata��n� �slatmas� t�bben bir sorun de�il. Tuvalet e�itimi g�receli bir �ey. G�nd�z kurulu�u �nce kazan�l�yor, daha sonra gece kurulu�u kazan�l�yor. T�bben 5 ya�tan sonra gece yatak �slatma normal kabul edilmemektedir" diye konu�tu.

'GECE YATAK ISLATMANIN TEDAV�S� M�MK�N

Burgu, �ocuklarda gece yatak �slatman�n tedavi edilebilir bir durum oldu�unu ifade ederek, �unlar� s�yledi:

"Gece yatak �slatmak psikolojik de�il, geli�imde bir gecikme oldu�ununun g�stergesidir. Tedaviye �ncelikle basit tedbirlerle ba�l�yoruz. Gece s�v� ve tuz al�m�n� k�s�tlamak, mutlaka idrar�n� yap�p uyumas�n� sa�lamak, uykunun ilk 1-2 saati i�inde belki 1 kere uyand�rmak ba�lang��ta kullan�lan tedavilerdir. Zaten �o�unlukla bizim g�rd���m�z hastalar bunlar� uygulam�� olarak geliyor. Fakat ba�ar� oran� y�zde 10-15 gibi yani �ok y�ksek bir ba�ar� sa�layam�yoruz. �drar miktar�n� azaltan v�cudumuzda normalde olan bir maddenin benzerini vererek yine idrar miktar�n� azaltmak veya mesane dolulu�una kar�� uyanma refleksi olu�turan alarm cihazlar� tedavisi ilk basamak tedavilerdir ve ba�ar� oranlar� benzerdir. Ailenin tercihine, �ocu�un bu rahats�zl�ktaki idrar ka��rma s�kl���na ve ailenin uyumuna g�re ikisi de tercih edilebilir" dedi.

'�OCU�U BU YOLDA MOT�VE ETMEK LAZIM'

Gece yatak �slatan �ocuklar�n cezaland�r�lmalar�n�n kesinlikle do�ru olmad���n� ifade eden Burgu, "Bu durum �ok b�y�k oranda psikolojik bir nedenden de�il, yani �ocuk bunu isteyerek yapm�yor. Ailesiyle size gelen bir �ocuk kesinlikle bundan utanarak, anne-baban�n arkas�na saklanarak �o�u zaman muayene odas�na giriyor. O y�zden mutsuz oldu�u bir konuda �ocu�u cezaland�rarak bir noktaya varman�z m�mk�n de�ildir. Hatta �ocu�u kazanabilmek ad�na �unlar� s�ylemek laz�m: Mutlaka �ocu�un ailesinde anne-baba taraf�nda veya her ikisinde de bir yerlerde vaktiyle gece yata��n� �slatan bir aile bireyi oldu�unu ama �u an gece yata��n� �slatmad���n� ve bu i�in d�zeldi�ini s�ylemek ve �ocukla ileti�im kurmak laz�m. Burada aile size �ikayet eden olarak geliyor ama asl�nda unutmamak laz�m ki buradaki problem, �ocu�un ya�ad��� b�y�k bir problem. O y�zden mutlaka bu yolda onu kazanmak ve motive etmek laz�m" diye konu�tu.

'GECE �DRAR KA�IRAN �OCUKLARIN Y�ZDE 85'�N�N G�ND�Z H��B�R ��KAYET� YOK'

Gece yatak �slatma durumunun ne ailenin ne de �ocu�un elinde olan bir durum oldu�unu kaydeden Burgu, �unlar� s�yledi:

"Yakla��k y�zde 85'i yani b�y�k �o�unlu�u hi�bir zaman kuru d�nemi olmam��, do�du�undan itibaren d�zenli olarak yata��n� �slatan yani kurulu�u kazanamam�� �ocuklar. Dolay�s�yla bu grup i�inde asl�nda bir geli�menin yava�l��� var. B�yle bir hasta grubunda asla bilin�li yap�lm��, �ocu�un kendi iste�iyle yapt��� bir durum olmad���n�, nitekim ailenin de burada bir etkisinin olmad���n� tekrar belirtmek laz�m. S�n�rl� bir grup hastada ise, �nceden kazan�lm�� bir gece kurulu�u olmas�n�n ve ard�ndan 6 ay bir kuruluk, daha sonra ikincil tekrar alt�na ka��rmalar g�rd���m�z y�zde 15'lik bir grup var. Bu grupta belki bir miktar psikolojik etkenler olabilir. Asl�nda biz gece yatak �slatmalar� genellikle izole bir problem olarak g�r�yoruz. Yani gece idrar ka��ran �ocuklar�n y�zde 85'inin g�nd�z hi�bir �ikayeti yok. Okulda veya d��arda tuvaletle ilgili bir problemleri yok. Pantolonlar�n� �slatm�yorlar veya b�y�k g�nd�z problemleri yok. Y�zde 15'lik az bir grupta ise, yine g�nd�z �ikayetleri de var. �drar tutma, idrar�n� �teleme, g�nd�z ka��rmalar� gibi. Bu grup hastalardan tuvalet al��kanl���n�n d�zene sokulmas� yani sizin hem �ocu�unuzda hem gece hem g�nd�z problemleri varsa, gece problemi izole ve tek semptom de�ilse, o zaman g�nd�zde tuvalete belirli s�kl�kla gitmesini sa�lamak veya mesaneyi bo�altmay� rutine bindirmek �nemlidir. Onun haricinde �o�unlu�u olu�turan sadece gece semptomu olan �ocuklarda aileyle ya da �ocukla bir ilgisi �o�u zaman yok. Gece idrar ka��rmalar�n�n b�y�k �o�unlu�u bir geli�im gerili�idir. Psikolojinin bunda bir etkisi yoktur. Ancak kurulu�u yakalam�� fakat daha sonra gece �slatmalar� ikinci kez ba�layan bir grup hastada belki psikolojik baz� nedenler olabilir. Ama gece yatak �slatma psikolojik bir problem de�ildir."

'GECE �DRAR KA�IRMA �OCU�UN YA�AM KAL�TES�N� C�DD� BOZAN PROBLEMLER YARATIYOR

Burgu, ailelerin ne zaman hekime ba�vurmas� gerekti�i ile ilgili olarak �unlar� belirtti:

"�nce evde basit tedbirler al�nmal�. Ama bu ya�am kalitesini e�er ciddi bozuyorsa, aile ile �ocu�un ili�kisini bozuyorsa ve en �nemlisi �ocu�un psikolojisini bozuyorsa o zaman doktora ba�vurmak laz�m. �unu bilmek laz�m; gece yatak �slatman�n sebebi psikolojik de�il, ama asl�nda bu problem sonu�ta �ocuklarda ciddi bir �z benlikte sorun yaratabiliyor. O y�zden ya�am kalitesini etkiliyorsa mutlaka doktora ba�vurulmal�. Beraber e�lik eden g�nd�z semptomlar� da varsa ba�vurmak laz�m. Tedavilere ra�men diren�li olgular varsa doktora ba�vurmak gerekir. Dolay�s�yla paniklemeden �nce basamak basamak ev i�inde baz� tedbirler al�nmal� ama diren�liyse ve dedi�im bulgular e�lik ediyorsa hekime ba�vurulmal�d�r. Gece idrar ka��rma �ocu�un kendiyle bar���kl���n�, ya�am kalitesini ciddi bozan problemler yarat�yor. Yoksa gece yata��n� �slatan bir �ocu�a daha �ok idrar yolu enfeksiyonu ge�iriyor gibi bir �ey s�ylememiz do�ru de�il ama �zg�veni anlam�nda mutlaka ya�am kalitesinin art�r�l�p �ocu�un normal sosyal hayat�na kazand�r�lmas� laz�m. Sporcu bir �ocuk d���n�n turnuvaya, kampa gidecek ba�ar�l� bir sporcu ama arkada�lar�yla buna gidemiyor, kuzenleriyle, akrabalar�yla kalacak kalam�yor. Dolay�s�yla bu ya�amdan koparmamak ad�na �ocuklar� bir an �nce �zg�venlerini sa�lamak ad�na tedavi etmek laz�m."

1.12.2021 - 58168