|
Tam 21 y�ld�r, Amerikal� bir �ocu�un akci�erleri ile nefes al�yor. O, ayn� zamanda emekli bir hem�ire. 30 A�ustos 1998 y�l�nda Amerika'n�n Wisconsin eyaletinde ge�irdi�i 16 saatlik akci�er nakli ameliyat�ndan sonra, iyile�ir iyile�mez Cerrahpa�a T�p Fak�ltesi'nde diyaliz hem�iresi olarak, daha sonra da Yedikule G���s Hastal�klar� Hastanesi'nde hem Akci�er Nakli ekibinde hasta e�itmeni, hem de organ nakli koordinat�r� olarak uzun s�re g�rev yapt� ve kendisi gibi organ bekleyen veya nakil olmu� hastalara umut olmaya �al��t�.
'16 YA�IMDA AKC��ERLER�M�N YARISINI KAYBETT�M'
Nuran Sa�lam (49), lise 1'inci s�n�fta ��renim g�r�rken solunum problemleri nedeniyle doktora ba�vurdu. Akci�er enfeksiyonu oldu�u d���n�ld�, ama hi�bir tedaviden sonu� al�namad�. Daha sonra ba����kl�k sisteminin anormal �al��mas�yla ortaya ��kan sarkoidoz hastas� oldu�u anla��ld�. Hastal��� nedeniyle akci�erlerinde fibroz (doku sertle�mesi) oluyordu. Te�hisinin Cerrahpa�a T�p Fak�ltesi'nde kondu�unu anlatan Sa�lam, hastal���n� ��renme s�recini ��yle anlatt�:
"Akci�erde ger�ekle�en fibroz (doku sertle�mesi) nedeniyle akci�er kapasitemin y�zde 57'sini kaybetmi�tim. Hastal���m� ��rendi�imde 16 ya��mda ve akci�erlerimin yar�s�n� kaybetmi� durumdayd�m. Sa�l�k meslek lisesinde ��renciydim. 1990'da okulu bitirip tedavi g�rd���m klinikte hem�ire olarak �al��maya ba�lad�m. �dame tedavilerle 10 y�l devam ettirdik, ama art�k son raddeye gelmi�ti, 24 saat oksijen kullan�r haldeydim. Tek se�enek organ nakliydi ve T�rkiye'de de yap�lm�yordu."
ZAFER BAYRAMI'NDA �K�NC� HAYAT
O y�llarda internete ula�mak zor olsa da Bo�azi�i �niversitesi'nin k�t�phanesinden internete girip ara�t�rma yapan ve Amerika'da 85 merkezin akci�er nakli yapt���n� ��renen Sa�lam, "17 tanesiyle yaz��t�k ve Wisconsin �niversitesi beni hasta olarak kabul etti. 1997'de, 27 ya��mdayken Sa�l�k Bakanl��� arac�l���yla Wisconsin'e gittim. Akci�erlerim son raddeye gelmi�ti. Yakla��k 9 ay bekleme listesinde kald�m. Solunumum zorla�t��� i�in 35 kiloya kadar d��m��t�m. Boy ve kiloma, ancak bir �ocuk ci�eri uygundu. Nihai haber 30 A�ustos'ta geldi. Zafer Bayram�'nda yakla��k 16 saat s�ren bir ameliyatla trafik kazas�nda ya�am�n� yitiren 12-13 ya�lar�ndaki bir �ocuktan �ift tarafl� akci�er nakli olarak hayata yeniden d�nd�m. Kontrollerim hala ayn� merkezde devam ediyor" diye konu�tu.
AKC��ER NAKL� �N�TES�NDE �ALI�TI
Nakilden yakla��k 2 y�l sonra hem�irelik mesle�ine geri d�nd���n� de anlatan Sa�lam, "�lk olarak Cerrahpa�a'da diyaliz e�itim hem�iresi olarak g�rev yapt�m. T�rkiye'de de 2012 y�l�nda akci�er nakli yap�lmaya ba�lanm��t�. Prof. Dr. Adnan Sayar, Yedikule G���s Hastal�klar� Hastanesi'nde bir akci�er nakli ekibi kurdu ve onlarla �al���p �al��amayaca�� sordu. B�y�k bir heyecanla kabul ettim. ��nk� art�k T�rkiye'de de yap�l�yordu ve benim de buna bir katk�m olacakt�" dedi.
ORGAN BA�I�I ���N G�REV YAPTI
Ayn� hastanede organ nakli koordinat�r� olarak g�rev yapan Nuran Sa�lam, kendisi gibi organ bekleyen hastalar i�in de �al��t�. 2017'de emekli olduktan sonra Trabzon'a yerle�en Sa�lam, "Bir don�r s�z konusu oldu�unda, beyin �l�m� ger�ekle�ti�inde, ilk yapt���m�z �ey hastan�n yak�n�yla konu�up organlar�n� ba���lamay� d���n�r m�s�n�z diye sormakt�. Kendim gibi olan hastalara hep �rnek olmaya �al��t�m, diyalizde �al��ma sebebim de oydu. Diyalize giren, b�brek nakline ihtiyac� olan hastalar� cesaretlendirmek, y�nlendirmek, ya da akci�er nakli �nitesinde nakil olmu� hastay� e�itebilmek benim i�in �ok �nemliydi. ��nk� ben nakil oldum ve hayata tutunabildiysem onlar da bunu yapabilirdi" diye konu�tu.
'NEFES ALMAK HER �EYE DE�ER'
Nakil olduktan sonra hayat� di�er insanlara g�re �ok daha dikkatli ve kontroll� ya�amas� gerekti�ini anlatan Sa�lam, s�zlerini ��yle s�rd�rd�:
"Ama bu demek de�ildi ki nakilli olmak bizi hayattan ya�amaktan, di�er insanlar�n yapt�klar�ndan al�koyabilsin. Tam �lmek �zereyken tekrar bir organ nakli ile hayata tutunmak insan� bana g�re �ok pozitif anlamda etkiliyor. Nefes almak her �eye de�er."
CERRAHIMIZ VAR AMA BA�I� YOK
Sa�lam, "Bizde en b�y�k s�k�nt� organ ba����, don�r�n olmamas�. Yoksa cerrahi anlamda bizim d�nyada �ok ba�ar�l� hekimlerimiz var. D�nyada her alanda cerrahi olarak, hastane olarak kesinlikle yetersiz de�iliz. Bizde yakla��k y�lda 50 tane don�r ��kabiliyor akci�er naklinde. Ama bekleyen hasta say�s� 500'�n �zerinde. As�l mesele beyin �l�m� ger�ekle�ti�inde ailenin organlar� ba���lamas�. Dolay�s�yla herkese, yak�nlar�n�za vasiyet edin; siz �ld�kten sonra organlar�n�z� ba���las�n diyorum. Herkesi organ ba����na te�vik etmek laz�m ki benim gibi insanlar da ya�ayabilirsin. Ben bir hem�ire olarak hayata tutundum ama benim gibi bir�ok hastaya �rnek olabildim e�itmeye �al��t�m, te�vik etmeye �al��t�m."
6.10.2019 - 41248
|