|
Sa�l�k Bakanl���'na ba�l� T�rkiye Sa�l�k Enstit�leri Ba�kanl��� (T�SEB) b�nyesinde geli�tirilen yeni Kovid PCR tan� kitinin piyasaya ��kmas� i�in g�n say�l�yor. Yeni varyantlardan etkilenmeyecek �ekilde dizayn edilen ve do�ruluk oran� y�zde 98'i bulan yeni PCR tan� kitinde sonu� alma s�resi de yar� yar�ya d��ecek. �ok d���k vir�s y�klerinde de do�ru sonu� verebilen tan� kiti sayesinde hastal���n en erken evrede tespiti de m�mk�n olacak. T�SEB Ba�kan Yard�mc�s� Do�. Dr. Rabia �ak�r Ko�, yerli imkanlarla geli�tirilen yeni PCR tan� kitine dair detaylar� ilk kez Demir�ren Haber Ajans� ile payla�t�. Pandeminin ba��ndan beri T�rkiye genelinde tan� merkezlerinin kurulmas� ve tan�, ila�, a�� gibi en hayati konulardaki AR-GE faaliyetlerinin y�r�t�lmesinde b�y�k katk� sa�layan T�rkiye Sa�l�k Enstit�leri Ba�kanl��� (T�SEB) b�nyesinde geli�tirilen yerli PCR testi DiaKit'in AR-GE �al��malar� tamamland�, piyasaya ��kmas� i�in g�n say�l�yor. Kitin �retimi, Ankara'daki T�SEB Aziz Sancar Ara�t�rma Merkezi b�nyesinde ger�ekle�tirilecek, �ncelik T�rkiye'nin ihtiyac�na y�nelik olsa da, gerekirse �evre �lkelere de ihracat� m�mk�n olacak. T�SEB Ba�kan Yard�mc�s� ve T�rkiye Biyoteknoloji Enstit�s� Ba�kan� Do�. Dr. Rabia �ak�r Ko�, Demir�ren Haber Ajans�'na yapt��� a��klamada, yeni PCR tan� kitinin t�m �zelliklerini ilk kez anlatt�. AR-GE'S� TAMAMLANMAK �ZERE, P�YASAYA S�R�LMEYE HAZIR T�SEB'in asl�nda pandeminin ba��ndan itibaren sadece tan� kiti de�il a�� ve ila� konusunda da proje destekleri verdi�ini anlatarak Hem de bizzat s�re�lerin i�inde bulundu. Pandeminin ba�lang�c�ndan itibaren, tan� merkezlerinin �ok h�zl� bir �ekilde kurulmas� ve �lkede tan� kapasitesinin art�r�lmas� noktas�nda �nemli faaliyetlerde bulundu. Bu merkezlerin kurulmas�, sarf malzemelerinin temini, cihazlar�n kurulmas� ve e�itim personelinin buralarda istihdam edilmesini sa�lad�. Biyoteknoloji Enstit�s� b�nyesinde de yerli tan� kiti geli�tirilmesi ile ilgili �al��malar yap�ld�. T�SEB olarak AR-GE faaliyetlerini tamamlamak �zere oldu�umuz tan� kitimiz piyasaya s�r�lmeye haz�r hale geldi dedi. MUTASYONLARDAN ETK�LENM�YOR, S�RE YARIYA �N�YOR MAL�YET� D���R�YOR Yeni tan� kitinin mevcut muadillerine nazaran pek �ok avantaj� oldu�una i�aret eden. Do�. Dr. Ko�, Tan� kitlerinde analiz s�resi �ok �nemlidir. Analiz s�resinin k�sa olmas�, hem kritik durumlarda hastaya �abuk cevap verebilmek i�in, hem de mevcut altyap� ile daha fazla tan� konulabilmesi ve kapasitenin art�r�lmas� i�in olduk�a �nemli. Bunun d���nda bir �nemli avantaj� da varyantlardan etkilenmiyor olu�u. Yapt���m�z molek�ler dizayn�n, mutasyonlarda etkilenmeyen bir b�lgede olmas� nedeniyle, �u ana kadar g�r�len varyantlarda, do�ruluktan herhangi bir sapma olmadan pozitiflerin pozitif, negatiflerin de negatif oldu�unu g�sterdi. Ayr�ca maliyetinin d���k olmas�, �lke i�in �nemli bir fayda sa�layacak. Mevcut olanlara g�re ciddi oranda d���r�yor maliyeti. Her g�n y�zbinlerce ki�iye test yap�ld���n� d���nd���m�zde, �lkeye ciddi bir ekonomik fayda sa�lamas� da �nem ta��yor diye konu�tu. Y�KSEK DO�RULUK ORANI PANDEM� Y�NET�M� A�ISINDAN �NEML� T�SEB b�nyesinde geli�tirilen DiaKit'in do�ruluk oran�n�n da olduk�a y�ksek oldu�una i�aret eden Do�. Dr. Ko�, s�zlerini ��yle s�rd�rd� Y�zde 98, y�zde 100 aral���nda diyebiliriz do�ruluk oran�n� da. Do�rulu�un bu kadar y�ksek olmas�n�n sebebi, mutasyonlardan �ok fazla etkilenmeyen bir alan�n se�ilmi� olmas�. PCR kitimiz bu dizayn� sayesinde �u ana kadar kar��la�t���m�z t�m varyantlar�n tan�s�nda pozitifli�i yakalayabildi. Tabii hastal���n tan�s�n�n do�ru bir �ekilde konulmas�, daha sonras�nda hastal���n�n tedavisi ve pandemi y�netimi a��s�ndan da olduk�a �nemli olaca�� i�in y�ksek do�rulukta olmas�, ciddi bir avantaj. Biyoinformatik analizler �er�evesinde de gelecek varyantlardan, yeni mutasyonlardan da etkilenmesini beklemiyoruz. VARYANTI BEL�RLEYECEK YEN� K�TLER DE GEL��T�R�YORUZ Yeni PCR kitinin hastada hangi varyant�n bulundu�unu tespit etmedi�ini vurgulayan Do�. Dr. Ko�, Belli bir noktadan sonra pozitif ki�ide hangi varyant�n oldu�u konusunda bir bilgi istendi�inde de, bununla ilgili AR-GE �al��malar� devam eden farkl� projelerimiz var. Bir hastan�n sadece pozitif ya da negatif olmas� de�il, pozitif olan hastan�n hangi varyant ile enfekte oldu�unun bilinmesi i�in yeni varyasyonlar, yeni tan� kitleri geli�tiriyoruz. AR-GE �al��malar� tamamland�ktan sonra �retimine y�nelik planlamalar�n� da ger�ekle�tirdik. B�ylelikle A'dan Z'ye, yani geli�tirmeden �retime kadarki t�m a�amalar� T�SEB b�nyesinde ger�ekle�tirilecek. Hem �lkemizin ihtiyac�n� hem de belki �evre �lkelere bu kiti g�nderebilecek kapasitelerde �retmemiz m�mk�n dedi. T�SEB B�NYES�NDE �CRETS�Z E��T�MLER VERECE��Z Pandeminin ba��ndan beri bir�ok yerli firman�n tan� kiti geli�tirdi�ine ve halen de bu konularda �al��t���na de�inen Do�. Dr. Ko�, s�zlerini ��yle noktalad� Bu �al��malar�n tamam� asl�nda �ok k�ymetli �lkemiz i�in. ��nk� gelecek pandemilerde, yeni enfeksiyon ajanlar�n�n ortaya ��kmas� s�z konusu oldu�unda bir bilgi birikimi ve deneyim oldu hem kamu kurumlar�nda, hem T�SEB ve bu firmalar�m�zda. Bizim T�SEB olarak kurdu�umuz bir alt yap�m�z daha var. Bu altyap�da biyoteknolojik ila�lar ve a��lara y�nelik hem AR-GE merkezi olarak kullan�labilecek, hem de e�itimler verilebilecek. Bu e�itimler �zellikle lisans mezunlar�na, lisans ��rencilerine, y�ksek lisans ve doktora ��rencilerimize y�nelik ve tamamen �cretsiz olarak uzmanlar taraf�ndan verilecek e�itimlerdir.
22.11.2021 - 57978
|