|
Etiketlerde yazanlar ne anlama geliyor? ��te etiketlerin anlam�...
Tavuk eti, son derece faydal� bir besin kayna��d�r. Bilinen en �nemli faydas�, protein y�n�nden zengin olu�udur. 120 gram tavuk eti, g�nl�k protein ihtiyac�n�n y�zde 65'ini tek ba��na kar��layabilir. Ya�� azaltmak ve i�erdi�i proteinden faydalanmak i�in derisinin s�yr�lmas� gerekir. Uzmanlar derisinden ar�nm�� tavuk etinin ya�s�z oldu�unu s�yl�yor! Tavuk hakk�nda yap�lan son ara�t�rmalar, beyaz renkteki bu etin, niasin zengini oldu�unu g�sterdi. Niasin, kan �ekerini d�zenlemede son derece faydal�d�r. Gen yap�m�z �zerindeki etkisi sebebiyle de tavuk eti kansere kar�� korunmam�za yard�mc� olur! Tavuk eti; i�erdi�i �inko, selenyum, demir, fosfor, magnezyum ve A-B vitaminleri sayesinde, ihtiyac�m�z olan enerjiyi almam�za yard�mc� olurken, ba����kl�k sistemimizin g��lenmesinde de rol oynar. Her besin kayna��nda oldu�u gibi saklama ve t�ketim ko�ullar� tavuk eti i�in de olduk�a �nemli. Tavuk etini derin dondurucuda muhafaza ediyorsan�z, ��z�lmesi i�in tezgah �st�nde bekletmektense buzdolab�nda yava� yava� ��z�lmesini sa�lay�n. �i� tavuk etini m�mk�n oldu�u kadar di�er besin maddelerinden ayr� muhafaza edin. Tavuk etini pi�irirken, k�s�k ve orta derecede �s� uygulay�n. Y�ksek �s�da pi�en tavuk, sahip oldu�u proteini h�zl� kaybeder. Tavuklu yemeklerinizi bir ���nde t�ketebilece�iniz kadar haz�rlay�n ��nk� yeniden �s�tma i�lemi de protein kayb�na sebep olur. Tavuk etinden beklenen fayday� alabilmeniz i�in do�ru tavu�u se�meniz gerekir. Bunu yapabilmenin tek yolu 'bilmekten' ge�er. Peki bunca faydas� bulunan tavuk etini almak i�in markete gitti�inizde, ambalaj�nda yazan onca �eyin ne anlama geldi�ini biliyor musunuz? Gelin ambalajlarda yazanlar�n ne anlama geldi�ine bir bakal�m...
DO�AL TAVUK
Bir ambalaj�n �zerinde 'Do�al Tavuk' yaz�yorsa; bu, ambalaj�n i�inde tavuk d���nda bir �ey olmad��� anlam�na gelir. Yani ald���n�z �eyin sadece tavuk oldu�u, ilave ba�ka bir madde bulunmad��� ifade edilmektedir. Bu ibare, tavu�un nerede ve hangi �artlarda yeti�tirildi�i ya da neyle beslendi�i hakk�nda hi�bir bilgi vermez! Oysa bilin�siz t�keticiler, do�al yaz�s�n� g�rd�klerinde ald�klar� �r�n�n olmas� gerekti�i �ekilde �retildi�ine inan�rlar!
DONDURULMU�
T�rkiye'deki ambalajlarda bu ifadeyi �ok g�rmesek de kar��m�za ��kt���nda ne anlama geldi�ini bilmek gerekir. So�utulmu� ya da dondurulmu� tavuk denildi�inde akl�m�za, par�alanmadan hemen �nce ask�da duran tavuklar�n so�uk havaya maruz b�rak�ld��� gelir. Oysa durum �ok farkl�. So�utma i�lemi, ask�daki tavuklar�n so�uk su ile y�kanmas� anlam�na geliyor. So�uk su banyosu yap�lan tavuklar, cilt yap�lar� sebebiyle i�lem s�ras�nda uygulanan suyu adeta emerler. Bu da hem tatlar�ndaki yo�unlu�un azalmas�na, hem de yapay olarak a��rla�malar�na sebep olur!
SALMA TAVUK
Free range ifadesi, T�rk�e'ye salma tavuk olarak ge�mi�tir. Bir�ok ambalajda da bu ifade kullan�l�r. Free range tavuk, do�al ortamlar�nda dola�malar�na izin verilmi�, s�k���k kafeslerden ��kar�larak b�y�t�lm�� tavuk anlam�na gelir. Bu ibareyi ambalajda kullanmak i�in tavuklar� ger�ekten serbest b�rakmak ve buna uygun �retim tesisine sahip olmak gerekir. Ancak bu uygulaman�n ne kadar s�reyle yap�ld��� �ok �nemlidir. Evet, free range tavuklar, kafeste yeti�enlere oranla daha hareketli olduklar�ndan besin de�eri a��s�ndan daha faydal�d�rlar. G�n�n belli saatlerinde serbest b�rak�lan bu tavuklar, di�er zamanlarda -genellikle- di�er tavuklarla ayn� �artlarda ya�arlar. Ambalaj�nda free range yaz�yor olmas� devaml� do�al ortamlar�nda ve serbest olduklar� anlam�na gelmezken beslenme �ekilleri hakk�nda da bilgi vermez! Bu faydal� ancak yetersiz bir ifadedir. Yap�lan denetimler, maalesef bu uygulaman�n sadece teknik yeterlilik d�zeyinde tutuldu�unu g�steriyor. Free range ifadesini okudu�unuzda akl�n�zda canlanan �ay�rda serbest dola�an tavuk resmi, ne yaz�k ki do�ru de�il.
KAFES DI�INDA YET��T�R�LM��
Son zamanlarda Cage Free (kafes d���nda) ifadesini ambalajlar �zerinde s�k�a g�r�yoruz. Yasalar bu ve benzeri ifadelerin ambalajlara yaz�labilmesini birtak�m kurallara ba�lam�� durumda. �artlar yerine getirildi�inde �r�n �zerine bu gibi ibareler yaz�labiliyor. Tesislerden kafesler kald�r�ld���nda �artlar�n ilki ve en �nemlisi yerine getirilmi� oluyor. Bu tip tesislerin �o�unda tavuklar kafes d���nda ancak neredeyse �st �ste bekletiliyorlar. Ne d��ar� ��kabiliyor ne de olduklar� yerde hareket edebiliyorlar. En �nemlisi bu ifade, tavuklar�n ne ile beslendi�i ya da ne gibi ila�lara maruz b�rak�ld��� hakk�nda hi�bir garanti i�ermiyor.
ANT�B�YOT�KS�Z TAVU�UN SIRRI
T�m tavuklar �iftlikte yeti�ir. Ambalaj�nda �iftlik tavu�u yaz�yor olmas�, sa�l�kl� oldu�una inanabilirsiniz anlam�na gelmesin. Ambalaja bunu yazabilmek i�in tavuklar�n bir �iftlikte yeti�iyor olmas� yeterli! Bu ibare; ne beslenme �ekilleri, ne ald�klar� ila�lar, ne de serbest dola��p dola�mad�klar� hakk�nda bilgi vermez. �iftlik tavuklar� darac�k kafesler i�inde hi� k�p�rdamadan ve ila� alarak b�y�t�l�rler. Toplu halde ve bir arada yeti�tirilen tavuklar genellikle hastalanmamak ve birbirlerine hastal�k bula�t�rmamak i�in antibiyotikli yemlerle besleniyorlar. Antibiyotik, kullan�m�na son verildikten bir s�re sonra v�cuttan at�l�r. Antibiyotiksiz tavuk, ambalajlanan etinde antibiyotik etki olmad��� anlam�na gelir; ya�am boyunca antibiyotik almad��� anlam�na de�il!
ORGAN�K TAVUK NE DEMEKT�R?
Son y�llarda t�keticilerin bilin�lenmesiyle organik g�dalar�n �retiminde ciddi bir art�� ya�an�yor. �lkemizde organik g�da sertifikas� almak, belge verme yetkisi bulunan firmalar�n ciddi kontrollerinden ge�erek onay vermesiyle m�mk�n. �lgili bakanl�k, belge verme yetkisi olan firmalar� yakla��k 20 farkl� kontrolden ge�irerek, organik g�da sertifikas�n� g�venli halde tutuyor. Bir tavuk ambalaj�nda organik tavuk ifadesi varsa bu; tavuklar�n, do�al ortamlar�nda serbest �ekilde dola�t�r�ld���, �abuk b�y�meleri ya da daha verimli et ve yumurta vermeleri i�in hormon ya da antibiyotik verilmedi�i anlam�na gelir. 'Organik tavuk' ifadesi, olmas� gerekti�i gibi faydal� t�m �artlar�n bir arada yerine getirildi�i anlam�na gelir. Bilin�li t�keticilerin say�s� artt�k�a �reticiler de harekete ge�ecek ve en do�ru �r�n� �retme yoluna gideceklerdir.
4.5.2015 1 - 17340
|