Sporcular, kaslanmak isteyenler ve kilo vermek isteyenler genellikle yard�mc� ek g�dalara ve takviyelere ba�vuruyor. �zellikle sporcular�n kulland��� protein tozlar� ise bug�nlerde �ok ara�t�r�l�yor. O halde, protein tozu zararl� m�? Protein tozu ne i�e yarar? Protein tozu nas�l kullan�l�r? Protein tozu kilo ald�r�r m�? Protein tozu zararlar� ve faydalar�! sorular�n�n cevaplar�n� arayal�m. ��te t�m cevaplar�
PROTE�N TOZU ZARARLI MI? Protein, v�cudun temel ihtiya�lar�ndan biri olan protein, h�cre geli�imini destekleyen, kans�zl�k olu�umunu engelleyen, v�cut direncini ve kas dokusunu g��lendiren temel bir besindir. Et, yumurta, s�t, yo�urt, peynir, fasulye, nohut, badem, kabak �ekirde�i gibi g�dalar yoluyla al�nan protein, y�ksek molek�l a��rl���na sahip, amino asitlerden olu�an organik bir bile�iktir. Protein tozlar� ise, peynir alt� suyunun izole edilmesi, kazein ya da di�er bir deyi�le s�t proteini, soya proteini ve yumurta proteininden elde edilir. Proteinin safla�t�r�lmas� i�in kimyasal ve ���l i�lemler uygulan�r. Bu i�lemler protein tozunun kalitesini ve v�cut taraf�ndan ne kadar�n�n kullan�labilece�ini belirler.
Protein her ne kadar v�cudun ihtiya� duydu�u temel besin maddelerinden biri olsa da kimyasal i�eriklerle birlikte haz�rland���nda, bilin�siz ve a��r� miktarda t�ketildi�inde, kemik erimesi, ba��rsak ve di�er organlarda y�pranmalara yol a�ar. Profesyonel sporcular�n almas� gereken protein miktar�, normal bireylerin almas� gerekenin yakla��k olarak iki mislidir. Baz� durumlarda v�cudun ihtiya� duydu�u protein miktar�n� yaln�zca besinler yoluyla alamazlar. Bu durumda spor hekimi ve beslenme uzman� taraf�ndan belirlenen protein ihtiyac�, protein tozu ile kar��lan�r. Hekimlerin s�kl�kla kar��la�t��� sorulardan biri olan protein tozu ne i�e yarar sorusu bu �ekilde yan�tlanabilir.
PROTE�N TOZU NE ��E YARAR? Spordan ba��ms�z olarak her birey kendi sa�l��� i�in dengeli ve d�zenli beslenmelidir. Dengeli beslenme sayesinde v�cudun ihtiya� duydu�u t�m besin ��eleri g�dalar arac�l���yla al�nabilir. Vitamin ve di�er besin takviyelerinin kullan�m� ancak uzman bir hekim ya da diyetisyen tavsiyesi ile yap�lmal�d�r. Spor ve egzersize ba�l� olarak artan v�cut ihtiyac� her metabolizmada farkl�l�k g�sterir. Ancak profesyonel sporcular�n d���nda spor, egzersiz ve v�cut geli�tirme ile ilgilenenlerin d�zenli ve yeterli miktarda beslenmesi, metabolizman�n t�m besin ihtiya�lar�n� kar��lar. Bu y�zden s�ra d��� durumlar�n d���nda, profesyonel olarak spor yapmayanlar�n protein tozu ya da di�er besin takviyelerini almalar� �nerilmez. Yaln�zca profesyonel sporcular taraf�ndan bir uzman e�li�inde, v�cudun ihtiyac� olan protein miktar� belirlendikten sonra t�ketilmesi �nerilen protein tozu kullan�m� bir diyet program� gibidir. Protein tozu faydalar� aras�nda say�lan, kas yap�s�n�n ve kemiklerin g��lenmesi, yap�lan egzersiz sonras�nda kas onar�m�n�n desteklenmesi gibi i�levlerden ancak bu �ekilde faydalan�labilir.
PROTE�N TOZU NASIL KULLANILIR? G�n�m�zde protein tozlar� farkl� tatlar ile sat��a sunulmaktad�r. �ilekli, �ikolatal�, muzlu ve benzeri aromalarda protein tozlar� s�kl�kla tercih ediyorlar. Protein tozlar�n� kullanan ki�iler genellikle yine proteinli s�tlerle kullan�rken baz� kimselerde suyla t�ketmeyi tercih ediyor. PROTE�N TOZU K�LO ALDIRIR MI? Protein tozlar� do�rudan kilo al�m�na etki etmez. Kilo almak isteyen bireylerin �ncelikli olarak diyetisyen e�li�inde bir diyet program� haz�rlamas� gerekmektedir. Bu programlar kilo almak isteyen ki�iler i�in genellikle karbonhidrat a��rl�kl� olacakt�r. Protein tozu PROTE�N TOZU FAYDALARI VE ZARARLARI Protein tozu, yaln�zca profesyonel sporcular taraf�ndan, bir uzman e�li�inde g�nl�k gereksinim belirlendikten sonra kullan�lmas� gereken bir t�r besin takviyesidir. A��r antrenman sonras�nda kas dokusunun onar�m�, kas ve kemiklerin g��lenmesi gibi faydalar� bulunan protein tozu, sporla ilgilenen her birey i�in gerekli de�ildir. Uzman hekim ya da diyetisyen g�r��� olmaks�z�n, arkada� tavsiyesi ya da yap�lan k���k �apl� ara�t�rma sonras�nda protein tozu kullan�m�na karar verilmesi pek �ok sa�l�k problemlerine yol a�abilir. A��r� ve bilin�siz kullan�ma ba�l� olarak al�nan protein tozu, v�cudun ihtiyac�ndan fazla proteine maruz kalmas�na yol a�arak ba�ta kemik erimesi ve sindirim sistemi organlar�ndan biri olan ba��rsak sorunlar�n� olu�turabilir. A��r� kullan�ma ba�l� olarak ba��rsak taraf�ndan yeteri kadar emilemeyen protein ise ishal gibi sa�l�k problemlerine sebep olabilir. S�kl�kla sorulan protein tozu zararl� m� sorusuna bu �ekilde yan�t verilebilir. Yap�lan ara�t�rmalar sonucunda elde edilen bilgiler �����nda, protein tozu zararlar� �u �ekilde s�ralanabilir:
Kalp Hastal�klar�: Protein tozu, v�cutta protein miktar�n�n birden artmas�na neden olabildi�inden, kalbin yorulmas�na, kalp b�y�mesine yol a�ar. �r�n i�eri�inde yer alan ya� miktar�na ba�l� olarak di�er kardiyovask�ler hastal�klar�n ortaya ��kmas�nda rol oynayabilir.
Kemik Erimesi: Protein, kan�n asidik oran�n� y�kseltir. Bu asidin dengelenmesi i�in kemikte bulunan kalsiyum kullan�l�r. Kemik yap�s�nda yer alan kalsiyumun bo�almas�na neden olan fazla protein, kemikleri zay�flatarak k�r�lgan bir h�le getirir ve osteoporoz olarak bilinen kemik erimesi olu�umuna neden olur.
B�brek Ta�� Olu�umu: Kemiklerdeki kalsiyumun bo�almas� ile kemikleri zay�flatan protein tozu, kalsiyumun b�breklerde yo�unla�mas�na yol a�ar. Bu birikim ile birlikte spor sonras�nda ya�anan s�v� kayb�, b�brek ta�� olu�umuna neden olur. Ayr�ca proteinin v�cutta kullan�labilir h�le getirilebilmesi i�in b�brekler de �al���r. A��r� kullan�ma ba�l� olarak b�brek yetmezli�i gibi rahats�zl�klar da g�r�lebilir.
Karaci�er Hastal�klar�: Bilin�siz bir �ekilde v�cudun ihtiyac�ndan fazla al�nan proteinin v�cuttan at�lmas� i�in karaci�erin daha fazla �al��mas� gerekir. �zellikle karaci�er hastal��� olan ki�ilerde bu durum pek �ok sa�l�k problemine yol a�abilir.
Sa�l�kl� bir ya�am i�in yap�lan spor ile birlikte kas dokusunun g��lendirilmesi i�in protein tozunun, uzman hekim ya da diyetisyen tavsiyesi olmaks�z�n kullan�m� daha pek �ok sa�l�k problemine yol a�abilir. Bu y�zden spor yapan ki�ilerin protein bak�m�ndan zengin do�al g�dalarla beslenmesi �nerilir. Sa�l�kl� bir ya�am i�in d�zenli olarak sa�l�k kontrollerinizi yapt�rmay� unutmay�n.
8.6.2023 1 - 67101