Koronavir�s� atlatan kad�nlarda sa� d�k�lmesi, erkeklerde ise unutkanl�k ya�an�yor

�stanbul T�p Fak�ltesi'nde 28 Nisan 2020'de Covid-19 Hastalar� �zlem Merkezi a��ld�. Merkezde 1 y�l i�inde koronavir�se yakalanm�� ve atlatm�� 5 bin hasta �zerinde �al��ma yap�ld�. Hastalar, 1'inci, 3'�nc�, 6'nc�, 9'uncu ve 12'nci aylarda g�n g�n izlendi.

MERKEZ T�RK�YE'DE B�R �LK

5 bin hastay� takip ettiklerini s�yleyen Covid-19 Hastalar� �zlem Merkezi Sorumlusu ��retim �yesi Do�. Dr. Murat K�se, "Bu merkez, T�rkiye'de bir ilk olma �zelli�i ta��yor. Covid-19 Hastalar� �zlem Merkezi'nin a��lmas�n�n nedeni ise, Covid-19'un tutmad��� organ ya da sistemin neredeyse olmamas�. Yine Covid-19 ge�iren hastalar�n, hastal��� atlatt�ktan sonra bir�ok s�k�nt� ya�ayaca��n� d���nd�k. Merkez a��ld�ktan bu yana 5 bin hastay� takip ettik. Hastalar� hastaneden ��kt�ktan sonra bir, ��, alt�, dokuz ve 12'nci aylar�nda takip ettik. Bir seneyi tamamlayan hastalar�m�z oldu. Hastalar� g���s, enfeksiyon, psikiyatri ve beslenme uzmanlar� ile de�erlendirdik diye konu�tu.

"KORONA GE��REN HASTALARDA �E��TL� SEMPTOMLAR G�R�L�YOR"

Dr. K�se, s�zlerine, "Korona ge�iren hastalarda fiziksel ve psikolojik semptomlar vard�. �lk zamanlarda halsizlik, nefes darl���, g���ste konforsuzluk ve �ks�r�k gibi �ikayetleri g�r�yorduk. Ancak art�k eklem, kas ve ba� a�r�lar�, sersemlik hissi, sa� d�k�lmesi, anksiyete, depresyon, post travmatik stres bozuklu�u ve bellekte zay�flama gibi semptomlar� g�r�yoruz" dedi.

KADINLARDA SA� D�K�LME, ERKEKLERDE �SE UNUTKANLIK G�R�L�YOR

12'nci ay�n sonunda kad�nlarda ve erkeklerde farkl� semptomlar g�r�ld���n� belirten Dr. K�se, "Birinci y�l�n sonunda orta ya�l� erkeklerde bellekte zay�flama ve konsantrasyon g��l���n�n �n plana ��kt���n� g�r�yoruz. Durum hastalar�n ya�am konforu ve i� hayat�n� olduk�a etkiliyor. Yine 12'nci ay�n sonunda orta ya� �st� kad�nlarda sa� d�k�lmesinin giderek artt���n� tespit ettik. Kad�nlar i�in sa� d�k�lmesi ���nc� aydan sonra ba�l�yor. Bu durumu y�zde bir ya da iki oran�nda g�r�yoruz. Erkeklerde ise bellekte zay�flama ve konsantrasyon g��l���n� g�r�lme oran� y�zde 10'a kadar ��kabiliyor diye konu�tu.

"PS�KOLOJ�K SEMPTOMLAR F�Z�KSEL SEMPTOMLARA G�RE DAHA �N PLANDA"

12'nci aydan sonra korona ge�iren hastalarda psikolojik etkilerin devam etti�ini vurgulayan Dr. K�se, "Bu s�re�te hastalara hat�r� say�l�r d�zeyde antidepresan ba�lad�k. Antidepresan� kesti�imiz zaman hastalar�n ev ve i� hayatlar�nda ciddi etkilenmeler oluyor. Psikolojik semptomlar fiziksel semptomlara g�re daha �n planda ifadelerini kulland�.

KISIRLIK ��PHES� VAR

Koronan�n en �ok kalbi tuttu�unu s�yleyen Dr. K�se, "Bizlerin Kovid-19 hastalar�nda en �ok g�rd��� kalp enzimi ve kalp yetmezli�iydi. Yine bu s�re�te Kovid-19'un pankreas� tutup diyabeti bozdu�unu g�zlemledik. Yine kilo kayb� ya�ayan ve beslenmesi bozulan hastalar olduk�a oldu. Hal bu olunca bizler de birinci y�l�n sonunda hastalar� bran�lara da��t�k. Ayn� zamanda korona sonras� ortaya ��kan bu �srarc� semptomlar, koronay� �iddetli ge�iren hastalarda daha �ok g�r�ld���n� fark etik. Mesela diyabet hastalar�nda korona sonras� daha �srarc� semptomlar g�rmeye ba�lad�k. Koronan�n tutmad��� organ ve sistem yok, onlardan biri Kovid-19 �rogenital sistemi de tutuyor. Bu durum ilerleyen d�nemlerde bir k�s�rl��a neden olabilir mi diye bizleri ��phelendiriyor. �leride daha fazla t�p bebek merkezleri artacak m� sorusu bizler i�in merak konusu" dedi.

"KORONAYI �OK A�IR GE��RD�M"

Korona ge�irdikten sonra sa� d�k�lme �ikayetinin oldu�unu belirten Emel B�h�rler, "Hastal��� ge�irdikten sonra a��r� bir sa� d�k�lmesi ya�amaya ba�lad�m. Normal bir mevsimsel sa� d�k�lmesine benzer bir �ey de�il. Kanser hastalar�nda olan gibi bir sa� d�k�lmesi s�z konusu. Eskiden sa�lar�m �ok g�rd� ancak �u an azald�. �� ayda bir kontrole geliyorum. Koronay� �ok a��r ge�irdim. A��r� ba� a�r�s� ve mide bulant�m vard� diye konu�tu.

"TUTAM TUTAM SA�LARIM D�K�L�YORDU"

Zihin kar���kl��� �ikayeti oldu�unu s�yleyen Fatma Zora da korona sonras�nda a��r� yorgunluk, bitkinlik, ba� a�r�lar� ve zihin kar���kl��� ya�amaya ba�lad�m. Yine �ok fazla sa� d�k�lmesi ya�amaya ba�lad�m. Tutam tutam sa�lar�m d�k�l�yor ifadelerini kulland�.

1.6.2021 1 - 53861